«Πολλοί επαγγελματίες προσφέρουν σημαντικά πράγματα, αλλά πίσω τους είναι εκείνες που φροντίζουν τα σπίτια τους και τα παιδιά τους. Πρέπει να αναγνωριστεί και η δική τους δουλειά». Η Μεξικανή Γιαλίτσα Απαρίσιο, υποψήφια για Οσκαρ για την ερμηνεία της στη βραβευμένη με τρία Οσκαρ ταινία του Αλφόνσο Κουαρόν «Ρόμα», δεν αναπαύτηκε στη δόξα: έγινε η φωνή των ιθαγενών γυναικών (όπως εκείνη) και των οικιακών βοηθών όπως η Κλεό την οποία υποδύθηκε στην ταινία (μια ιθαγενής νταντά στην υπηρεσία μιας οικογένειας της μεσαίας τάξης).
H 25χρονη ξεκίνησε τον περασμένο Μάρτιο από τον άμβωνα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας καμπάνια αφηγούμενη την εκμετάλλευση και τις καταχρήσεις που βιώνουν οι οικιακές βοηθοί (σαν τη μητέρα της και τόσες γυναίκες του περιβάλλοντός της) και διεκδικώντας τα εργασιακά τους δικαιώματα.
Η Γιαλίτσα έγινε έτσι ένας απρόσμενος σύμμαχος των αγώνων γυναικών σαν τη Μαρσελίνα Μπατίστα, που το 2015 ίδρυσε το πρώτο συνδικάτο οικιακών βοηθών του Μεξικού. «Η ταινία ανακλά μια κοινωνία που έχει κανονικοποιήσει τις σχέσεις ανισότητας (φύλου, αλλά και ανάμεσα σε γυναίκες διαφορετικών κοινωνικών στρωμάτων) και άνοιξε πολλές συζητήσεις για θέματα-ταμπού όπως οι τάξεις, η φυλή, οι διακρίσεις», λέει η Μπατίστα.
«Χαίρομαι που το “Roma” κατάφερε να ανοίξει τα μάτια πολλών ανθρώπων», λέει η Γιαλίτσα στις συνεντεύξεις της. Και φαίνεται πως άνοιξε και τα μάτια της κυβέρνησης του Μεξικού που έπειτα από δεκαετίες παραγνώρισης της συνεισφοράς των οικιακών βοηθών θέσπισε κατώτατο μισθό και υιοθέτησε νόμο που κατοχυρώνει τα εργασιακά δικαιώματα των 2,3 εκατομμυρίων οικιακών βοηθών της χώρας. Στην πλειονότητά τους ιθαγενείς γυναίκες που έρχονται στα αστικά κέντρα από φτωχές αγροτικές περιοχές, μόλις τέσσερις στις δέκα κερδίζουν κατά μέσο όρο τα 156 δολάρια του κατώτατου μισθού που ισχύει για άλλα επαγγέλματα και μόλις το 3% έχει κοινωνική ασφάλιση.
Σύμφωνα με τον νέο νόμο που πρόσφατα ενέκρινε ομόφωνα το μεξικανικό Κογκρέσο, θεσπίζονται η σύναψη γραπτής σύμβασης εργασίας, κοινωνική ασφάλιση, ιατρική περίθαλψη, ωράρια εργασίας, άδειες διακοπών με αποδοχές και άδεια μητρότητας. Ανάμεσα στα άλλα απαγορεύει την απασχόληση κοριτσιών μικρότερων των 15 ετών και περιορίζει τις ώρες εργασίας στις 6 για τις μεγαλύτερες έφηβες. Και για όσες μένουν στα σπίτια προβλέπει υποχρεωτική ανάπαυση 9 συνεχόμενων ωρών.
«Αυτός ο νόμος θα βοηθήσει τόσες γυναίκες σαν κι εμένα να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτή τη δουλειά με νομικά δικαιώματα, χωρίς να ντρεπόμαστε. Μας δίνει αξιοπρέπεια», δήλωσε στους New York Times η Πέτρα Ερμίγιο -οικιακή βοηθός και επικεφαλής οργάνωσης που προσφέρει συμβουλευτική σε συναδέλφους της-, μιλώντας για τις εποχές -όχι τόσο μακρινές- που οι εργοδότες της τής απαγόρευαν να φάει το ίδιο φαγητό με αυτούς ή αρνούνταν να την πληρώσουν λέγοντας πως το φαγητό και το κρεβάτι που της πρόσφεραν ήταν αρκετή αμοιβή για τη δουλειά της.
Το δύσκολο τώρα είναι η εφαρμογή του νόμου σε μια χώρα όπου το 60% απασχολείται στην άτυπη οικονομία και λείπουν μηχανισμοί ελέγχου.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας