Η μάσκα και το φωτόσπαθο

Είχε μαύρο και σκούρο μπλε χρώμα κι ένα σχήμα φανταστείτε σαν κύλινδρος που πλάταινε λίγο προς τα πάνω. Γυάλιζε. Κάτι σκαλίσματα χωρίς γυαλάδα υπαινίσσονταν τα μάτια και ένα χοντρό ορθογώνιο από μαύρη σοκολάτα καταλάμβανε τη θέση της μύτης.

Ο πιτσιρικάς που γιόρταζε ενθουσιάστηκε, οι καλεσμένοι του ζήλεψαν και τον παρακινούσαν να μην την κόψει. Ηταν μια τούρτα γενεθλίων που θα έλεγε εκκεντρική όποιος δεν είχε ιδέα. Οι άλλοι, που ήξεραν, αναγνώρισαν τη μάσκα του Νταρθ Βέιντερ και χειροκρότησαν με ενθουσιασμό.

Ο Νταρθ Βέιντερ είναι στην πραγματικότητα ο Ανακιν Σκαϊγουόκερ, μόνο που δεν το ξέρει, μου είπε καταχαρούμενο το παιδάκι που γιόρταζε, και ίσως συνέχιζε την πολύπλοκη εξήγησή του, αλλά προτίμησε να σπεύσει να παίξει με το καινούργιο του φωτόσπαθο -άλλο απόκτημα που έκανε τους μικρούς καλεσμένους να ζηλέψουν, παρόλο που ο οικοδεσπότης ήταν καλός μαζί τους, τους το έδινε να το κρατήσουν, ακόμα και να επιτεθούν μ’ αυτό, θαμπωμένα από το χρώμα του, τους ήχους που έβγαζε, το πραγματικό γεγονός ότι μεγάλωνε όταν το τίναζες μπροστά.

Οι δικές μας τούρτες γενεθλίων είχαν πάντα μια επικάλυψη από βαρετή κρέμα σαντιγί σε λευκό χρώμα και κεράκια ροζ ή γαλάζια. Των παιδιών μας μια βελτιωμένη έκδοση, με γλάσο και ζαχαρωτά λουλουδάκια ή ζωάκια.

Κάποτε προόδευσε η τεχνολογία στολίσματος της τούρτας και άρχισαν να απεικονίζονται οι παλιοί, καλοί ήρωες: η Κοκκινοσκουφίτσα, ο Κοντορεβιθούλης. Κοντά τετρακόσια χρόνια μετά τη γέννηση του Περό, για πρώτη φορά σήμερα μεγαλώνει μια γενιά παιδιών που δεν έχει ακούσει ποτέ τα παραμύθια του.

Φυσικά και ο «Πόλεμος των Αστρων» παραμύθι είναι. Σε αντίθεση με τα λεγόμενα κλασικά παραμύθια όμως, ο ήρωας είναι ο κακός, ο Νταρθ Βέιντερ, που θα χρειαστεί πολλά επεισόδια (και πολλά χρόνια) για να βρει τον εαυτό του και να ξαναγίνει καλός.

Πόσο μπορεί ένα παιδάκι να ξεκαθαρίσει τα συναισθήματά του, όταν ταυτίζεται με τον μαυροφορεμένο ήρωα και καταδιώκει τους Τζεντάι;

Τα παραμύθια, υποστηρίζει ο Bruno Bettelheim, πρέπει να διασκεδάζουν τα παιδιά και να ξυπνούν την περιέργειά τους. Ασφαλώς τα σύγχρονα παραμύθια με τους επιθετικούς ήρωες ξυπνούν την περιέργεια, φοβίζουν όμως κιόλας τα παιδιά που δεν υπάρχει περίπτωση να μην τρομοκρατούνται όταν βλέπουν όλη αυτή τη βία να ξετυλίγεται κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια τους, αφού τα παιδιά δεν διαβάζουν πια τα παραμύθια αλλά τα βλέπουν στο σινεμά ή στην τηλεόραση.

Τα σύγχρονα παραμύθια, αν θέλουν να «εναρμονιστούν με τα άγχη και τις προσδοκίες» των παιδιών, πρέπει να τα καθηλώσουν μπροστά σε μια οθόνη.

Ομως δεν σταματούν εκεί. Πέρα από το σινεμά, την τηλεόραση, τα βιντεογκέιμ, έχουμε κούπες Νταρθ Βέιντερ, στιλό, μολύβια και κασετίνες Νταρθ Βέιντερ, φωτόσπαθα κάθε χρώματος, σε διάφορες διαστάσεις και με διαφορετικές δυνατότητες και τώρα, πλησιάζοντας οι Απόκριες, στολές Νταρθ Βέιντερ που ήδη άρχισαν να διαφημίζονται.

Το παραμύθι εισβάλλει έτσι σε όλη την καθημερινότητα των παιδιών, συνοψίζεται όμως στη φιγούρα του κεντρικού ήρωα και μάλιστα σε μια στιγμή της φιγούρας αυτής που ίσως δεν είναι η καταλληλότερη για να κάνει τον μικρό θεατή να αναλογιστεί τη σχέση του με τον κόσμο και τις συγκρούσεις του με αυτά που τον τρομάζουν.

Τα γράφω όλα αυτά με την ευκαιρία της προβολής του έβδομου επεισοδίου από τον «Πόλεμο των Αστρων» τις μέρες των χριστουγεννιάτικων διακοπών.

Μετά τις έξι πρώτες ταινίες, που κυκλοφόρησαν από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 έως το 2005, η φετινή ταινία έκανε κι αυτή ρεκόρ εισιτηρίων, συγκέντρωσε χιλιάδες πιστούς στις αίθουσες, συγκίνησε ξανά τους παλιούς λάτρεις των Τζεντάι, αλλά κυρίως γέμισε με φωτόσπαθα τα όνειρα των μικρών αγοριών και κοριτσιών που θέλουν να βλέπουν τον εαυτό τους πίσω από μια μαύρη μάσκα.