Λάθος κλίμακα

Οι μετακινήσεις των πληθυσμών έγραψαν την Ιστορία. Στην προσπάθειά τους να διασωθούν από παγετώνες, καύσωνες, κατακλυσμούς, λιμούς, επιθετικά ζώα και συνανθρώπους τους, οι άνθρωποι, άλλοτε μόνοι, άλλοτε σε μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες, μετανάστευαν. Αναλαμβάνοντας το κόστος και τους κινδύνους της μετακίνησης, έφευγαν από τις δυσμενείς συνθήκες ζωής για να φτιάξουν μια καλύτερη ζωή. Ετσι δημιουργήθηκαν οι πολιτισμοί. Ετσι δημιουργήθηκαν κραταιά κράτη της αρχαίας και της σύγχρονης ιστορίας. Ανθρωποι που έφυγαν από την πείνα, τη φτώχεια και τον κίνδυνο ζωής έφτιαξαν την αρχαία Ελλάδα και τη σύγχρονη Αμερική. Μόλις πριν από λίγο καιρό ανακαλύφθηκαν υπόγεια νερά στον Αρη, δίνοντας την ελπίδα ότι ο πλανήτης αυτός θα είναι κατοικήσιμος. Θα υπάρξουν άνθρωποι που θα μεταναστεύσουν εκεί. Οσο κι αν οι περισσότεροι θα μείνουμε για πάντα «ιδανικοί κι ανάξιοι εραστές των μακρινών των ταξιδιών», η ανθρωπότητα ετοιμάζεται για ακόμα ένα μακρινό ταξίδι, για μια μετακίνηση πληθυσμών που θα φτιάξουν έναν καινούργιο πολιτισμό σε έναν άλλο πλανήτη.

Ολα αυτά βέβαια είναι πολύ μακρινά, σχεδόν θεωρητικά, και καθόλου δεν ενδιαφέρουν το παιδάκι που είδαμε και ξανάδαμε στις τηλεοράσεις, στα χέρια των ανθρώπων της διάσωσης. Με το μουσκεμένο ροζ ρουχαλάκι του και ένα σωσίβιο που του ερχόταν πολύ μεγάλο, πέρασε από αγκαλιά σε αγκαλιά, από τα παγωμένα κύματα της θάλασσας στη στέρεα γη για την οποία είχε ξεκινήσει. Ξένοι το πήραν, το στέγνωσαν, το ζέσταναν, του έδωσαν να πιει και να φάει. Δεν μάθαμε ποτέ αν ήταν μόνο ή με τους γονείς του, αν είχε αδέρφια, αν η οικογένειά του πνίγηκε ή διασώθηκε. Δεν μάθαμε ποτέ αν θα συμπεριληφθεί στους 5.000 (κατ’ άλλους 10.000) που είναι έτοιμη να δεχτεί η Ευρώπη ή αν, μόλις στεγνώσει καλά, θα το ξαναβάλουν σ’ ένα καράβι για να το «επαναπροωθήσουν». Πού;

Ο Ματέο Ρέντσι με μαύρη γραβάτα, η κυβέρνησή του και η Βουλή του σε στάση προσοχής κράτησαν ενός λεπτού σιγή για τα θύματα του τελευταίου ναυαγίου, του καραβιού που μετέφερε πρόσφυγες στην Ιταλία. Κι έπειτα έφυγε ο Ρέντσι για να πάει στην έκτακτη σύνοδο κορυφής, όπου ίσως κράτησαν κι άλλη ενός λεπτού σιγή, πριν περάσουν στη χάραξη νέας πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η αύξηση του αριθμού προσφύγων που διαπλέουν τη Μεσόγειο με τελικό προορισμό την Ευρώπη και η παρεπόμενη αύξηση του αριθμού των ναυαγίων και των πνιγμένων προσφύγων που δεν θα φτάσουν ποτέ στην Ευρώπη θα αντιμετωπιστούν με αύξηση της φύλαξης των θαλάσσιων συνόρων της Ευρώπης.

Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους για το προσφυγικό κύμα και για τα ναυάγια φταίνε αποκλειστικά και μόνο οι διακινητές. Οπως δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος για τη μετανάστευση «έχουμε κηρύξει τον πόλεμο στους διακινητές». Αν δεν υπήρχαν οι διακινητές, όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα έμεναν ήσυχα-ήσυχα στα σπίτια τους, περιμένοντας να σκοτωθούν από τις βόμβες ή τις σφαίρες που κατασκευάζονται στον μακρινό Βορρά των ονείρων τους και μοσχοπουλιούνται στην ταραγμένη πατρίδα τους. Ή θα έμεναν να βλέπουν τα παιδιά τους να μεγαλώνουν στην πείνα, τη φτώχεια, τις στερήσεις που τους επιβάλλουν πολιτικές που διαμορφώνονται σε άλλα κέντρα εξουσίας, στα οποία οι ίδιοι δεν είχαν και ποτέ δεν θα έχουν πρόσβαση. Κι αν ποτέ τολμήσουν να αντιδράσουν σ’ αυτό, θα θεωρηθούν «εχθροί», με ό,τι κι αν αυτό σημαίνει για τους φανατικούς σε όλο τον κόσμο.

Τώρα όμως υπάρχουν οι διακινητές, κάτι αλιτήριοι είναι η αλήθεια, που δεν διστάζουν να εκθέσουν σε σοβαρό κίνδυνο οικογένειες και παιδιά. Για να λύσει αυτό το πρόβλημα, η Ευρώπη θα ενισχύσει τη FRONTEX. Μήπως κάτι χωλαίνει στο σκεπτικό της;