Γόρδιοι δεσμοί

Την τελευταία εβδομάδα είχαμε ως Ευρώπη ακόμα μια επιτυχία. Καταφέραμε να αναχθεί σε μείζον πολιτικό ζήτημα το αν ο Βαρουφάκης, πέντε χρόνια πριν, είχε σηκώσει το μεσαίο δάχτυλο του αριστερού του χεριού έναντι των Γερμανών. Αναλύσεις έδωσαν και πήραν, σε εφημερίδες και περιοδικά, όχι μόνο στα «κίτρινα» που διαβάζονται από εκατομμύρια Ευρωπαίους, αλλά και στα άλλα, τα και έγκυρα λεγόμενα, αυτά στα οποία μέχρι πρότινος επιτρεπόταν να παραπέμπουν οι φοιτητές στις διπλωματικές τους.

Ειδικοί ερευνητές εξέτασαν αν το βίντεο –που προβλήθηκε σε όλα τα ευρωπαϊκά κανάλια και ίσως και σε μερικά εκτός Ευρώπης- ήταν γνήσιο ή «πειραγμένο». Πολιτικοί και αναλυτές ενέταξαν την προ πενταετίας χειρονομία στο πλαίσιο της όξυνσης των σχέσεων με τους εταίρους. Τα δικά μας κανάλια βούιξαν.

Οσο κι αν πιστεύει κανείς ότι το σήκωμα του μεσαίου δάχτυλου δεν είναι επιστημονικό επιχείρημα και δεν αρμόζει να προτείνεται ως τέτοιο σε μια συνάντηση επιστημόνων, έλεος πια. Δεν μπορεί να κουβεντιάζεται μία εβδομάδα τώρα, ούτε καν ως μέρος της προσπάθειας να αποδομηθεί ο σημερινός υπουργός Οικονομικών, που όταν σήκωνε ή δεν σήκωνε το δάχτυλό του ήταν καθηγητής και έδινε μια διάλεξη και καμιά σχέση δεν είχε με κυβερνήσεις και υπουργεία, ντόπια ή ξένα.

Γιατί όσο ξοδευόμαστε να κουβεντιάζουμε αυτό, παραβλέπουμε –εσκεμμένα;– τα σημαντικά. Για παράδειγμα, τη δήλωση του ίδιου του Βαρουφάκη που, ως υπουργός πια, είπε ότι χρειάστηκαν τρεισήμισι μέρες για να βρει στο υπουργείο τη δανειακή σύμβαση με την Ευρώπη, ενώ τη δανειακή σύμβαση με το ΔΝΤ δεν τη βρήκε κι αναγκάστηκε να τη ζητήσει αυτός από το ΔΝΤ.

Πέρα από το προφανές, ότι δηλαδή οι δανειακές συμβάσεις μάλλον θα έχουν παραπέσει εκεί που έχει παραπέσει και το cd με τη λίστα Λαγκάρντ, οι δηλώσεις αυτές του υπουργού μάς κάνουν να σκεφτόμαστε και το μη προφανές: δεν υπάρχει σε ολόκληρο υπουργείο κανείς αρμόδιος να παραλαμβάνει, να ταξινομεί, να αρχειοθετεί και να φυλάει σε ένα ντουλάπι κείμενα και ηλεκτρονικά μαραφέτια τέτοιας σημασίας; Και γιατί δεν λύνεται διαμιάς αυτή η σύγχυση αρμοδιοτήτων στην πολυάνθρωπη υπηρεσία;

Λέει ο Παπακωνσταντίνου: Εδωσα το cd σε μία από τις επτά γραμματείς μου, αλλά δεν ξέρω σε ποια. Ενώ αν η μια μάζευε τα χαρτιά και μια άλλη τα έβαζε στο ντουλάπι; Και τώρα που τα χαρτιά δεν είναι στο ντουλάπι, αν οι δύο μοιράζονταν από κοινού τις ανάλογες πειθαρχικές ευθύνες; Σχήμα απλό και λειτουργικό. Διαφορετικά το χάος θα διαιωνίζεται, μαζί με την αδυναμία παραγωγής οποιουδήποτε έργου.

Αυτός ο τρόπος επίλυσης των προβλημάτων δεν είναι καινούργιος. Ο Μέγας Αλέξανδρος, που τον πρωτοπαρουσίασε δημόσια, πέρασε στην Ιστορία. Οταν τα νήματα, τα παρακλάδια, τα ρουσφέτια, οι προσωπικές εξυπηρετήσεις και οι φωτογραφικές διατάξεις μπλέκονται αξεδιάλυτα με παρεμβάσεις, άνωθεν εντολές, αντιπολιτευτικές βολές, αλλά και με πολυνομία, αναρίθμητες εγκυκλίους και απουσία κωδικοποίησης, ο μόνος τρόπος είναι να βγάλεις το σπαθί σου και να κόψεις το κουβάρι. Ετσι λύνεται ο δεσμός και τα πράγματα μπορούν να ξαναπάρουν τον δρόμο τους.

Το σύστημα αυτό είναι σίγουρα πιο αποτελεσματικό από το σήμερα ισχύον «τα λέω εγώ στον σκύλο μου κι ο σκύλος στην ουρά του». Ισως όμως δεν είναι δημοφιλές, γιατί αναθέτει –και επομένως αποδίδει στη συνέχεια– ευθύνες σε όλους τους εμπλεκόμενους. Ετσι, ενώ με το προηγούμενο σύστημα έχει κανείς εξασφαλισμένη, αν μη τι άλλο, την απαλλαγή λόγω αμφιβολιών, με το προτεινόμενο οι αμφιβολίες αίρονται. Οποιος κόψει τον γόρδιο δεσμό θα πρέπει να είναι διατεθειμένος, μαζί με όσους τον ακολουθήσουν στα νέα μονοπάτια που θα ανοίξει αυτή του η ενέργεια, να δουλέψει κάτω από το φως του ήλιου, εκεί όπου τίποτα δεν μένει κρυφό.