Αγώνας και Σιέστα

Γεννήθηκε το 2007, στον απόηχο των διαδηλώσεων εκατοντάδων χιλιάδων Ιταλίδων που κατέβηκαν στους δρόμους για να καταγγείλουν μια αποτρόπαιη γυναικοκτονία, αλλά και των κινημάτων που διεκδικούν την αξιοπρεπή κοινωνική στέγη ως μέρος της λύσης για να ξεφύγουν οι πιο ευάλωτες από τη βία.

«Αν το σπίτι σου γίνεται παγίδα που σε αιχμαλωτίζει στην κακοποίηση, η πρώτη διέξοδος είναι να βρεις μια άλλη στέγη» ήταν το σκεπτικό μιας ομάδας γυναικών που τότε κατέλαβε ένα εγκαταλειμμένο διώροφο κτίριο στο Τουσκολάνο της Ρώμης, μια από τις πλέον πυκνοκατοικημένες περιοχές της Ιταλίας, με έντονη την παρουσία μεταναστών. Ηταν ένα ερείπιο ανάμεσα σε παλιές εργατικές πολυκατοικίες που με πολύ κόπο αλλά και ενθουσιασμό έγινε κέντρο στήριξης κακοποιημένων γυναικών.

Lucha y Siesta (Αγώνας και Σιέστα) το όνομά του και έκτοτε έγινε φάρος που φώτισε τα βήματα εκατοντάδων γυναικών στον δρόμο προς μια νέα ζωή απαλλαγμένη από τη βία. 140 έχουν φιλοξενηθεί στα 14 δωμάτιά του και περισσότερες από 1.100 έχουν δεχθεί συμβουλευτική για να μπορούν να ξαναστήσουν τη ζωή τους.

Εκτός από την 24ωρη τηλεφωνική γραμμή και τις νομικές και κοινωνικές υπηρεσίες που παρέχει, προσφέρει ψυχολογική στήριξη και συνέργειες για επαγγελματική κατάρτιση και εξεύρεση δουλειάς, ενώ στους χώρους του λειτουργούν βιβλιοθήκη, γυμναστήριο, αίθουσα παιχνιδιών και στην τεράστια αυλή του μια παιδική χαρά.

Δεν είναι ένα καταφύγιο ούτε κέντρο ενάντια στην έμφυλη βία, λένε οι ιδρύτριές του: είναι ένα αυτοδιαχειριζόμενο «σπίτι των γυναικών» με τη δική του δυναμική και μαζί ένας χώρος κοινωνικού πειραματισμού όπου συνυπάρχουν και συνδιαλέγονται Ιταλίδες και αλλοδαπές που θέλουν όχι μόνο να ξεφύγουν από την ψυχολογική, οικονομική ή σεξουαλική βία αντρών συγγενών ή φίλων αλλά και να σταθούν στα πόδια τους.

Γυναίκες που κατάφεραν να γυρίσουν σελίδα σαν την Τζαζμίν από το Μπανγκλαντές. Παντρεύτηκε στην Ιταλία στα 18 της έναν συμπατριώτη της που την κράτησε όμηρο της ανελέητης βίας του επί τρία χρόνια.

Απελπισμένη δραπέτευσε, βρήκε μια επισφαλή δουλειά, αλλά δεν είχε πού να μείνει: κανείς δεν ήθελε να νοικιάσει ένα δωμάτιο σε μια ξένη μόνη γυναίκα.

Εμενε στον δρόμο έως ότου συνάντησε την ομάδα του Lucha y Siesta. Με τη βοήθειά της έμαθε ιταλικά, καταρτίστηκε και σήμερα δουλεύει ως βοηθός μάγειρας σε εστιατόριο.

Ή σαν την 30χρονη Ραφαέλα, που έφτασε στο «σπίτι των γυναικών» με τα τέσσερα παιδιά της και ένα σώμα τσακισμένο από κατάγματα, ουλές και χαρακιές -ανεπούλωτες πληγές του έγγαμου βίου της- και σήμερα δουλεύει καμαριέρα, μοιράζεται ένα σπίτι με άλλη μόνη μητέρα που συνάντησε στο κέντρο και μπορεί και στέλνει τα παιδιά της στο σχολείο.

Ολες τους συνεχίζουν να πηγαίνουν στην κατάληψη και να μετέχουν ενεργά στις δράσεις και στα κοινωνικά και πολιτιστικά δρώμενα που οργανώνει.

Η απειλή της έξωσης

↳ Η αφίσα που πλαισιώνει την έκκληση για συλλογή υπογραφών

Το Lucha y Siesta είναι μια όαση σε μια πόλη σαν τη Ρώμη όπου, σύμφωνα με ρεπορτάζ του δικτύου Open Democracy, υπάρχουν μόνο τέσσερα καταφύγια και δύο ασφαλή σπίτια για θύματα οικογενειακής βίας, με μόλις 30 κρεβάτια διαθέσιμα, ενώ θα απαιτούνταν τουλάχιστον 400, σύμφωνα με τις συστάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης (μία τουλάχιστον θέση ανά 10.000 κατοίκους).

«Σε ολόκληρη την Ιταλία υπάρχουν μόνο 500 θέσεις σε ειδικά καταφύγια για θύματα οικογενειακής βίας, ενώ απαιτούνται τουλάχιστον 5.700. Στη δε επαρχία του Λάτσιο, όπου ανήκει η Ρώμη, οι αρχές διέθεσαν το 2015 1,39 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία οκτώ νέων καταφυγίων και τριών ασφαλών σπιτιών. Κανένα από αυτά δεν έχει αρχίσει να λειτουργεί και στο μεσοδιάστημα έκλεισε ένα από τα υπάρχοντα» σημειώνει το άρθρο: ένα δραματικό έλλειμμα σε μια χώρα όπου η μία στις τρεις γυναίκες θα γνωρίσει τη βία κάποια στιγμή στη ζωή της και όπου 113 γυναίκες δολοφονήθηκαν από νυν ή πρώην συντρόφους τους το 2017.

Κι όμως παρά τις αυξημένες ανάγκες και παρά τις εξαιρετικές υπηρεσίες που προσφέρει, το Lucha y Siesta απειλείται με κλείσιμο καθώς η ATAC -η τοπική δημόσια εταιρεία μεταφορών στην οποία ανήκει το κτίριο- ανακοίνωσε πως σκοπεύει να το πουλήσει για να καλύψει μέρος του τεράστιου χρέους της.

Αγνοώντας πως είναι οι γυναίκες της κατάληψης που έδωσαν αξία στο άλλοτε μισογκρεμισμένο κτίριο: τα τελευταία έξι χρόνια έχουν επενδύσει τόση δουλειά και πόρους στον χώρο, την αναπαλαίωση, τη συντήρηση και τον εξοπλισμό του και έχουν προσφέρει τόσες δωρεάν υπηρεσίες που αντιστοιχούν σε ένα ποσό μεγαλύτερο των 2,5 εκατ. ευρώ.

Τώρα συγκεντρώνουν υπογραφές για να παρέμβουν οι δημοτικές αρχές και να αποτρέψουν την εκκένωση και εκποίηση ενός χώρου που πάνω από άψυχο κτίριο είναι ένα «κοινό αγαθό» της συνοικίας.

Ενας τόπος όπου γυναίκες τόσων εθνικοτήτων, θρησκειών και ηλικιών χτίζουν ένα κοινό μέλλον αξιοπρέπειας. Γιατί όπως λένε οι ίδιες δηλώνοντας αποφασισμένες να μην υποχωρήσουν: «Καθεμιά μας έχει διαφορετική προσωπική ιστορία, αλλά η δημόσια αφήγηση της εμπειρίας μας έχει τη φωνή της συλλογικής οργάνωσης και δράσης που μας κρατά ενωμένες πέρα από ρόλους και βιογραφίες».