Όταν ο Τρίφονοφ μελετούσε Ραχμάνινοφ μέσα σε μια πισίνα...

«Εχει τα πάντα κι ακόμα περισσότερα! Ο,τι κάνει με τα χέρια του είναι τεχνικά αδιανόητο. Κι είναι και το άγγιγμά του στα πλήκτρα… έχει τρυφερότητα, αλλά και ένα δαιμονικό στοιχείο. Δεν έχω ακούσει τίποτα παρόμοιο μέχρι σήμερα». Οι έπαινοι ανήκουν στη μεγάλη πιανίστρια Μάρτα Αργκεριχ και αφορούν τον 20χρονο τότε Ντανιίλ Τρίφονοφ, ο οποίος είχε εντυπωσιάσει στον τελικό γύρο του Διεθνούς Διαγωνισμού Πιάνου «Σοπέν» της Βαρσοβίας (2010). Η ίδια του είχε δώσει την υψηλότερη δυνατή βαθμολογία και η εξέλιξή του προφανώς τη δικαίωσε. Την επόμενη χρονιά, ο νεαρός ψιλόλιγνος Ρώσος πήρε το πρώτο βραβείο στον Διαγωνισμό Ρουμπινστάιν στο Τελ Αβίβ και, λίγες μέρες μετά, στον Διαγωνισμό Τσαϊκόφσκι στη Μόσχα.

Αυτό το χαρισματικό πλάσμα που σήμερα είναι ένας καταξιωμένος 30χρονος βιρτουόζος πιανίστας φιλοξενεί στην εμφάνισή της στο Ηρώδειο η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών). Αύριο, 24 Ιουνίου, θα ακούσουμε τον Ντανιίλ Τρίφονοφ στο θυελλώδες και διαχρονικά αγαπημένο μουσικών και κοινού «Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε ντο ελάσσονα» του Σεργκέι Ραχμάνινοφ. Η βραδιά θα ανοίξει με το «Ισοκράτημα ενός παιδιού» του Γιώργου Κουμεντάκη και θα κλείσει με την Ενάτη Συμφωνία σε μι ύφεση μείζονα του Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Στο πόντιουμ, ο καταξιωμένος Λουκάς Καρυτινός.

«Ξεκίνησα να μελετώ το Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο του Ραχμάνινοφ μέσα σε μια πισίνα. Μπορεί να μην ακούγεται καθόλου πρακτική επιλογή, κι όμως είναι. Με το να φαντάζεται κανείς τα πλήκτρα του πιάνου μέσα στην πισίνα και να κουνά τα χέρια του στο νερό, συνειδητοποιεί πολύ περισσότερο τις αποστάσεις ανάμεσα στις νότες, καταλαβαίνει πόση προσπάθεια χρειάζεται για να ταξιδέψεις από το ένα σημείο στο άλλο», έχει πει ο Ντανιίλ Τρίφονοφ για το σπουδαίο κοντσέρτο.

Ο Τρίφονοφ άρχισε μαθήματα πιάνου στα πέντε του χρόνια, στα οκτώ εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως σολίστ. Ο ίδιος παραδέχεται πως «συνταράσσεται κυριολεκτικά όταν ερμηνεύει έργα συνθετών του 19ου και του 20ού αιώνα», λατρεύει τους King Crimson, κολυμπά, κάνει γιόγκα, εξασκεί μια αρχαία τεχνική διαλογισμού από την Κίνα που ονομάζεται τσι κονγκ και στον ελεύθερο χρόνο του απολαμβάνει την πεζοπορία και το περπάτημα, ειδικά στα βουνά. «Μου αρέσει να κάνω μεγάλες διαδρομές, 10 έως 30 χιλιομέτρων. Πάντα με ενδιέφερε η γεωγραφία - υποθέτω ότι από εκεί προκύπτει η αγάπη μου για την πεζοπορία. Θέλω να εξερευνώ πόλεις με τα πόδια, αυτή είναι μια από τις αγαπημένες μου δραστηριότητες όταν βρίσκομαι στο Λονδίνο».

Συνηθισμένος στις βραβεύσεις και τις θερμές κριτικές, απολαμβάνει τους Times να υμνούν το ταλέντο αλλά και τη μνημειώδη συγκέντρωσή του γράφοντας: «Ανεβαίνει στη σκηνή με τον αέρα ενός βετεράνου: αυτού που πάντα καταφέρνει να υπνωτίσει το κοινό, που ανασύρει περισσότερα χρώματα σε ένα μέτρο από όσα βρίσκουν οι περισσότεροι πιανίστες σε ένα ολόκληρο έργο».

Αραγε ο ίδιος τι συμβουλή θα έδινε σήμερα σε έναν νέο πιανίστα; Να προχωρήσει πέρα από την πιανιστική εξάσκηση. «Υπάρχει εντός ενός μωσαϊκού άλλων τεχνών και άλλων μουσικών. Eίναι σημαντικό να έχουμε διαφορετικά ακούσματα αλλά και να απολαμβάνουμε ταινίες, λογοτεχνία και φυσικά ζωγραφική. Ενας από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες είναι ο Aντρέι Ταρκόφκσι για τη μοναδική του, άμεσα αναγνωρίσιμη γλώσσα. Γενικώς μου αρέσουν οι δεκαετίες του ’70 και του ’80. Πολιτιστικά ήταν μια περίοδος αφθονίας που οι άνθρωποι δεν φοβούνταν να κάνουν μοναδικά πράγματα».

Ενώ, αν έπρεπε να προτείνει μόνο ένα έργο σε κάποιον που δεν έχει ξανακούσει ποτέ κλασική μουσική, θα στρεφόταν σε ένα κομμάτι από τις αρχές του 20ού αιώνα. «Ισως “Το ποίημα της έκστασης” του Σκριάμπιν ή μία από τις Συμφωνίες του Σοστακόβιτς. Ανθρωποι που έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με την κλασική μουσική έχει τύχει να ακούσουν ένα από αυτά τα κομμάτια και έχουν πει “Ω, δεν φανταζόμουν ότι θα ήταν κάτι τέτοιο!”».

Οσο για το πρόγραμμα που θα ακούσουμε το Ηρώδειο, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΚΟΑ, Λουκάς Καρυτινός, σχολιάζει: «Ετοιμάζοντας τη συναυλία είχα στον νου μου τη μεγάλη μας επέτειο για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Το έργο του Γιώργου Κουμεντάκη «Το ισοκράτημα ενός παιδιού» είναι γεμάτο από ελληνικό χρώμα. Τα μουσικά ιδιώματα από τον Πόντο έως την Κρήτη συνομιλούν κι εναλλάσσονται, φωτίζοντας την Ελλάδα απ’ άκρου εις άκρον. Ζωντανεύουν οι από αιώνων ρίζες μας μέσα από τη μουσική του 21ου αιώνα. Παρελθόν και παρόν σε μια εξαίρετη σύνθεση», λέει.

«Το Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο του Ραχμάνινοφ έσωσε την καριέρα του συνθέτη, η οποία μετά την αποτυχία της 1ης του Συμφωνίας προχωρούσε στην καταστροφή. Οι πασίγνωστες μελωδίες του έχουν χρησιμοποιηθεί, καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, είτε σε κινηματογραφικές ταινίες είτε σε δημοφιλή τραγούδια. Με έντονο το ρομαντικό στοιχείο, αλλά και με αναγκαίο το βιρτουόζικο παίξιμο, είμαστε πολύ τυχεροί που ξαναβρισκόμαστε από κοντά για να απολαύσουμε τον υπ’ αριθμόν ένα πιανίστα στα έργα Ραχμάνινοφ. Τέλος, η 9η Συμφωνία του Ντ. Σοστακόβιτς γράφτηκε με την ευκαιρία της λήξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κι είναι ύμνος χαράς κι αισιοδοξίας για ένα ειρηνικό μέλλον. Με γρήγορους ρυθμούς, παιγνιώδης κι ανάλαφρη, αφήνει πίσω τη θλίψη, το βάρος, τον θάνατο του πολέμου και κλείνει το μάτι στη ζωή που προσπαθεί να ξαναβρεί τους ρυθμούς της».

? Info: Ωδείο Ηρώδου Αττικού, Πέμπτη 24 Ιουνίου στις 21.00. Τιμές: από 5€ έως 60€.