Την όπερα του Ντονιτσέτι, «Λουτσία ντι Λαμερμούρ» (1835), σε αναβίωση της εξαιρετικής σκηνοθεσίας της Βρετανής Κέιτι Μίτσελ πρόσφερε τις προάλλες η ΕΛΣ. Αυτή η μοναδικής ποιότητας «γοτθικής» αισθητικής παραγωγή είχε πρωτοανέβει στη Βασιλική Οπερα του Λονδίνου το 2016, προκαλώντας τότε θύελλα έντονα αντιθετικών αντιδράσεων. Ακολούθως ανέβηκε με θριαμβευτική επιτυχία στην ΕΛΣ -ως συμπαραγωγή- κατά τις καλλιτεχνικές περιόδους 2017/18 και 2018/19. Η τρέχουσα αναβίωση, της οποίας στις 6/4/2025 παρακολουθήσαμε την πρώτη παρουσίαση με μετακλημένους διεθνείς πρωταγωνιστές, κινήθηκε στις ίδιες ακριβώς συντεταγμένες.
Η ρηξικέλευθη σκηνοθεσία/ανάγνωση της Μίτσελ δεν φάνηκε να έχει χάσει τίποτε από την επικαιρότητά της, την ποιότητα, τη δύναμη, τη δριμύτητα και την αιχμηρότητά της˙ αρκεί μόνον να σκεφτούμε το θερμό πεδίο ευρείας αντιπαράθεσης του «me too». Την τραγική ιστορία της νύφης των Λαμερμούρ, που σύρεται βάναυσα σε ανεπιθύμητο γάμο, αφηγήθηκε η σκηνοθέτρια με ριψοκίνδυνα ανατρεπτικές επεμβάσεις αλλά αριστοτεχνικά, «συμπληρώνοντας» κάθε φορά τη σκηνική αφήγηση με δική της εφευρεμένη, παράλληλη, βωβή δράση που βλέπαμε σε χωριστή σκηνή. Με αυτόν τον τρόπο οι δεδομένες ιστορικές οπτικές των δημιουργών της όπερας από τον πρώιμο 19ο αιώνα -Σκοτ, Καμαράνο, Ντονιτσέτι- υπομνηματίστηκαν και ανανοηματοδοτήθηκαν σκηνικά μέσω τολμηρών σύγχρονων επισχολιασμών, διατυπωμένων με αιχμηρά φεμινιστική οπτική.
Ως μοναδικό «μάθημα» χειρισμού ιστορικού υλικού λειτούργησαν και πάλι τα θαυμάσια σκηνικά και κοστούμια εποχής της Βίκι Μόρτιμερ, οι υποβλητικοί θεατρικοί φωτισμοί του Τζον Κλαρκ και η λεπτομερώς χορογραφημένη κινησιολογία του Τζόζεφ Αλφορντ. Αυτή τη φορά τους πρωταγωνιστικούς ρόλους απέδωσαν η Αυστραλιανή υψίφωνος κολορατούρα Τζέσικα Πρατ (Λουτσία) και ο Ισπανός τενόρος Ισμαέλ Τζόρντι (Εντγκάρντο), ενώ τους δευτεραγωνιστικούς ρόλους ανέλαβαν οι Ελληνες μονωδοί της ΕΛΣ: ο βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης (Ενρίκο), ο βαθύφωνος Πέτρος Μαγουλάς (Ραϊμόντο). Την παράσταση διηύθυνε ο αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός. Φυσικά συμμετείχαν η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ. Πρατ και Τζόρντι -και δίπλα τους ισάξιος ο δικός μας Μαγουλάς- διέπλασαν δίχως εκπτώσεις ισορροπημένα καλοτραγουδισμένες, σκηνικά πειστικές ερμηνείες που υποστήριξαν πολύ καλά το ύφος και το στίγμα της μουσικής και κυρίως δίχως να επιδίδονται σε εκφραστικούς υπερθεματισμούς. Μια παραγωγή δραματουργικά καίρια, υποδειγματικά καλαίσθητη, αληθινός θησαυρός ανάμεσα στα όσα έχει προσφέρει η ΕΛΣ προς τους Ελληνες φίλους του ρομαντικού λυρικού ρεπερτορίου.
ΝτιΝτονάτο στο Μέγαρο μ' ένα κατενθουσιασμένο ακροατήριο
Δύο μέρες αργότερα στις 8/4/2025, αυτή τη φορά στην κατάμεστη μεγάλη αίθουσα του κρατικού Μεγάρου Μουσικής, παρακολουθήσαμε την -ετήσια πλέον!- εμφάνιση της Τζόις ΝτιΝτονάτο. Αυτή τη φορά δίχως ορχήστρα, συνοδευόμενη απλώς και μόνο από τον πιανίστα Κρεγκ Τέρι, η Αμερικανίδα μεσόφωνος επέλεξε να παρουσιάσει ένα τελείως εσωστρεφές και εκκεντρικό θεματικό ρεσιτάλ με τίτλο «Τραγούδια του έρωτα μέσα από τα μάτια μιας γυναίκας». Ολα τα τραγούδια εστίαζαν στην εμπειρία του έρωτα μέσα από τη γυναικεία οπτική έτσι όπως αυτή διατυπώνεται μεσολαβημένα σε στίχους αντρών ποιητών (Πιερ Λουί, Ντίμελ, Χάρτλεμπεν, Μπιρμπάουμ, Ρίλκε, Χάινε, Τζιν Σιρ) που έχουν μελοποιηθεί από άντρες συνθέτες και μία γυναίκα. Ακούσαμε λοιπόν «Τα τραγούδια της Βιλιτούς» (1897) του Ντεμπισί, τα «Πέντε τραγούδια» (1910;) του Αλμας Μάλερ, την καντάτα «Η Αριάδνη στη Νάξο» (1798) του Χάιντν και τον κύκλο οχτώ (α λα Φίλιπ Γκλας) τραγουδιών «Καμίλ Κλοντέλ – Στη φωτιά» (2012) του Αμερικανού Τζέικ Χέγκι.
Ηταν τέσσερις επιλογές ετερόκλητων, ελάχιστα ή καθόλου γνωστών φωνητικών συνθέσεων, που δύσκολα θα χαρακτηρίζαμε συνολικώς ως «τραγούδια», οι περισσότερες δίχως μελωδία και με σαφώς περιορισμένο ενδιαφέρον, ειδικά για το εγχώριο κοινό. Ως έμπειρη performer η 56χρονη τραγουδίστρια τα ερμήνευσε όλα αριστοτεχνικά, με περισσή αυτοπεποίθηση: τραγούδησε με ακρίβεια, επενδύοντας με έμφαση στη δραματουργική θεατρικότητα κειμένων από διαφορετικές εποχές και γλώσσες (γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, αγγλικά). Σαγηνευμένο το ακροατήριο, κατενθουσιάστηκε. Για όποιον κάνει δεύτερες σκέψεις βεβαίως, έχει ενδιαφέρον ότι στο τέλος της βραδιάς, ανταποκρινόμενη στο επίμονο, θυελλώδες χειροκρότημα, η ΝτιΝτονάτο πρόσφερε εκτός προγράμματος τη διάσημη, σαγηνευτικά μελωδικής αμεσότητας «Χαμπανέρα» από την «Κάρμεν», μια άρια του Κερουμπίνο από τους μοτσάρτειους «Γάμους του Φίγκαρο», ολοκληρώνοντας με ένα τραγούδι από το Μπροντγουέι.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας