Ο σεισμός στο Σιτσουάν έγινε τέχνη

Θα αντέξει τόσο βάρος το πάτωμα στον πρώτο όροφο του ιστορικού Burlington House του Λονδίνου, στέγη της Royal Academy of Arts;

Ενενήντα τόνοι από ατσάλινες ράβδους, που χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση οικοδομών, κατέφθασαν με πλοία από την Κίνα και ξεφορτώθηκαν στο μουσείο.

Στρώθηκαν σαν ένα πυκνό χαλί. Δεν ήταν κοινές ράβδοι. Ηταν κατεστραμμένες και συνθλιμμένες από την πίεση, που είχαν δεχτεί στους σεισμούς του 2008 στο Σιτσουάν.

Είχαν ήδη όμως ισιωθεί από ανθρώπινα χέρια. Τεράστιος μόχθος, από εκείνους που σου επιτρέπουν να φανταστείς αμέσως, χωρίς να πέσεις έξω, αυτόν που τον εμπνεύστηκε.

Ναι, πρόκειται για ένα νέο έργο του Αϊ Βεϊβέι. Η Royal Academy ετοιμάζεται να τον υποδεχτεί στις 19 Σεπτεμβρίου για μια μεγάλη ρετροσπεκτίβα, τέτοια που άλλοτε δεν έχει ξαναγίνει για τον διάσημο Κινέζο αντικαθεστωτικό επί βρετανικού εδάφους. Βέβαια, το αν θα παραβρεθεί και ο ίδιος στα εγκαίνια κανείς δεν το ξέρει.

Ο εικαστικός, που πέρασε κι ένα διάστημα σε φυλακή το 2011 (81 μέρες) δεν έχει πια διαβατήριο, αν και πρόσφατα οι αρχές χαλάρωσαν λίγο τα αστυνομικά τους μέτρα και του επέτρεψαν να παραστεί, πρώτη φορά από το 2011, στο άνοιγμα έκθεσής του στην Κίνα! Μπορεί οι Βρετανοί να κάνουν την έκπληξη και να βγάλουν πρώτοι τον Αϊ Βεϊβέι από τη διεθνή απομόνωση.

Η έκθεση άλλωστε που του ετοιμάζουν (19 Σεπτεμβρίου-13 Δεκεμβρίου) παρουσιάζεται ως ορόσημο στην πορεία του.

Κατ’ αρχάς το νέο έργο με τις ράβδους, όπως ανακοίνωσε τη Δευτέρα η Royal Academy, είναι και για τον ίδιο κομβικό.

Εχει, όπως πάντα, μια πολιτική διάσταση, αφού είναι ένα σχόλιο πάνω στην ακαταλληλότητα των υλικών με τα οποία κτίζονται στην Κίνα τα περιφερειακά κυβερνητικά κτίρια. Αλλά έχει και μια προσωπική χροιά.

Οπως εξήγησε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Royal Academy Τιμ Μάρλοου, όταν ο καλλιτέχνης επέστρεψε στο στούντιό του από τη φυλακή, βρήκε τους βοηθούς του να ισιώνουν τις ράβδους ενίσχυσης του κτιρίου.

«Το πρώτο πράγμα που άκουσε ήταν ένα μπανγκ, μπανγκ, μπανγκ».

Ο Βεϊβέι είχε σκοπό να στείλει στην Αγγλία διακόσιους τόνους υλικό από τους σεισμούς του Σιτσουάν, αλλά η RA τού έβαλε φρένο.

Συμβουλεύτηκε πρώτα μηχανικούς και αρχιτέκτονες και του διεμήνυσε ότι το πάτωμα του Burlington House μόνο 90 τόνους μπορούσε να αντέξει.

Η Guardian, που το έψαξε το θέμα, υπολογίζει ότι ακόμα και κουτσουρεμένο το νέο έργο του Βεϊβέι ζυγίζει όσο δώδεκα μαζί διώροφα κόκκινα λεωφορεία.

«Δεν μπορούσαμε να το ρισκάρουμε», δήλωσαν οι υπεύθυνοι του μουσείου. «Προφανώς αν έσπαγε το πάτωμα θα ήταν καταστροφή».

Πόσο άραγε να ζύγιζαν οι 100 εκατομμύρια πορσελάνινοι ηλιόσποροι με τους οποίους είχε γεμίσει το 2010 ο Κινέζος το Turbine Hall της Τate Modern;

Κατά τα άλλα η έκθεση θα περιλαμβάνει μια επιλογή από έργα που έκανε ο Βεϊβέι από το 1993 και μετά, τότε που επέστρεψε στην Κίνα ύστερα από δώδεκα χρόνια παραμονής του στις ΗΠΑ: Dropping a Han Dynasty Urn, Surveillance Camera, IOU Wallpaper.

To τελευταίο συντίθεται από τις «υποσχετικές» που είχε δώσει σε όσους τον είχαν βοηθήσει να συγκεντρώσει το πρόστιμο του 1 εκατ. λιρών που του είχαν επιβάλει οι κινεζικές αρχές.

Θα είχε πολύ σουξέ στην Ελλάδα της νομισματικής αβεβαιότητας.