Η ταινία «Το κανόνι και τ’ αηδόνι» σε σκηνοθεσία των Ιάκωβου και Γιώργου Καμπανέλλη (1968) βασίζεται σε σενάριο του πρώτου και αποτελείται από τρεις αυτόνομες ιστορίες με κοινό στοιχείο την αντίδραση των Ελλήνων στον ξένο ζυγό.
Η πρώτη ιστορία με τίτλο «Το ρολόι» τοποθετείται στη Σύρο, η οποία στη διάρκεια της Κατοχής τελούσε υπό ιταλική διοίκηση. Ο Ιταλός διοικητής του νησιού δεν αντέχει τις σκηνές αδιαφορίας και εγκατάλειψης που αντικρίζει απ’ άκρη σ’ άκρη σε όλο το νησί κατά τη διάρκεια της καθημερινής πεζοπορίας-επιθεώρησης που πραγματοποιεί εκεί. Προκειμένου να αφυπνίσει και να κινητοποιήσει τους κατοίκους από την αδιατάρακτη ραστώνη τους, αποφασίζει να διαθέσει μια μεγάλη μποτίλια γεμάτη λάδι, ώστε να επιδιορθωθεί και να επαναλειτουργήσει το ρολόι της εκκλησίας στην κεντρική πλατεία.
Ο στόχος είναι διπλός: η αφύπνιση του πληθυσμού, με παράλληλη υπόμνηση του ποιος είναι ο φορέας εξουσίας στο νησί. Ομως, οι ντόπιοι τα ακυρώνουν όλα αυτά: το λάδι περνά από χέρι σε χέρι, με κάθε παραλήπτη να κατακρατά για ιδία χρήση ένα μέρος του, φροντίζοντας παράλληλα να μεταγγίσει το εναπομένον λάδι σε μικρότερο δοχείο. Ο διοικητής διεξάγει έρευνα για τη μη επαναλειτουργία του ρολογιού ρωτώντας κάθε φορά «τι έγινε λάδι;», για να καταλήξει στη συγκέντρωση των διαδοχικά μειούμενων σε χωρητικότητα δοχείων που χρησιμοποιήθηκαν, στη θέα των οποίων, μη αντέχοντας άλλο, πέφτει «ξερός».
Το λάδι ήταν αυτό που έλειψε περισσότερο απ’ όλα κατά τη διάρκεια της Κατοχής, το δε «κατοχικό σύνδρομο», που μας κατατρύχει από τότε, προέκυψε κυρίως από την αβάσταχτη σκληρότητα της έλλειψής του. Πλήθος οι ιστορίες για περιουσίες που άλλαξαν χέρια «για μερικά μπιτόνια» και ακόμα χειρότερα για ανθρώπους που «χάθηκαν για μια σταγόνα λάδι». Ετσι ήταν εκείνη η εποχή, η χώρα βρισκόταν υπό στρατιωτική κατοχή και το μεγάλο μέρος του πληθυσμού της προσπαθούσε με κάθε τρόπο και με κάθε διαθέσιμο μέσο να οργανώσει την αντίστασή του ενάντια στους κατακτητές.
Σήμερα, που οι φιάλες με το λάδι διπλοκλειδώνονται στα καταστήματα σαν να πρόκειται για χρυσάφι και άρχισαν να παρουσιάζονται ακόμα και φαινόμενα μεγάλης κλίμακας κλοπής λαδιού, ποια είναι η εξήγηση και πού εντοπίζονται τα αίτια; Τι να έχουν άραγε να πουν οι θιασώτες της ελεύθερης αγοράς που τάχα αυτορυθμίζεται υπέρ του καταναλωτή; Πόσο πρέπει να φτάσει η τιμή του λαδιού (και του ψωμιού, του γάλακτος, των ζυμαρικών, και, και, και…) για να καταλάβουμε ότι αυτό το μοντέλο δεν λειτουργεί, παρά μόνο υπέρ αυτών που σε κάθε ευκαιρία κερδοσκοπούν σε βάρος των πολλών; Αν ζούμε πάλι «κατοχή», ας οργανώσουμε την αντίστασή μας.
*(Ph.D)2, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής Φυσικής – Υπολογιστικής Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας