Η αφωνία της διανόησης σε περιόδους γενικών εκπτώσεων 

Στις 2 Μαρτίου 1973, λίγο μετά την πρώτη κατάληψη της Νομικής σχολής, ο δικτάτορας Παπαδόπουλος, ανησυχώντας για την γιγάντωση του φοιτητικού κινήματος, συγκεντρώvει στην αίθουσα της βουλής τις συγκλήτους όλων των Ελληνικών πανεπιστημίων. Tους επιπλήττει για την αποτυχία τους να ελέγξουν τους «ελαχίστους ταραξίας» που εμποδίζουν τη μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών να προσέλθουν στα μαθήματά τους και τους αναθέτει τον ρόλο του χωροφύλακα στα ιδρύματά τους. Στο τέλος, εισπράττει μόνο παρατεταμένα χειροκροτήματα…

Λίγες μέρες μετά, στην Ακαδημία Αθηνών, θα γίνει η έκτη κατά σειρά επετειακή εκδήλωση για την 21η Απριλίου, με διθυραμβικούς λόγους για την αναγκαιότητα, αλλά και τα επιτεύγματα της Εθνικής Επαναστάσεως! Σε προηγούμενη ευκαιρία οι, κατά βάση υπερήλικες Αθάνατοι και σε όρθια στάση, είχαν χειροκροτήσει τον δικτάτορα, επίσης, παρατεταμένα. Έτσι, χτίζεται η παράδοση και η διατήρησή της φαίνεται να αποτελεί βασικό μέλημα της σιωπηρής πλειοψηφίας της Ελληνικής Διανόησης. Διαχρονική αξία, η ασπόνδυλη συμμόρφωση με τις άνομες εξουσίες, πρέπει να διαφυλαχτεί σαν κόρη οφθαλμού… εξ’ ου και η εκκωφαντική σιωπή στην επίθεση που σήμερα δέχονται ξεδιάντροπα η δημοκρατία, η ηθική, η ισονομία, ο πολιτισμός και εν τέλει ο ανθρωπισμός. 

Η απροσχημάτιστη χειραγώγηση της Δικαιοσύνης - ο ευνουχισμός των Ανεξάρτητων Αρχών - η απροκάλυπτη επαναγορά των, ήδη ελεγχόμενων, ΜΜΕ με δημόσιους πόρους – η θλιβερή κατάταξη της χώρας σε ζητήματα ελευθερίας του Τύπου – η συγκάλυψη εγκλημάτων και σκανδάλων και οι διώξεις των δημοσιογράφων που τα αποκαλύπτουν - η αποθέωση της ψευδοεπιστήμης και του ανορθολογισμού, συνιστούν ένα μέρος μόνο της τραγικής πραγματικότητας που προβάλλεται μάλιστα σα νέα κανονικότητα... Η ηθική διάσταση τέτοιων εκφυλιστικών φαινομένων δεν αφορά αποκλειστικά αυτούς;

Δεν είναι, άραγε, προφανής, η συστηματική χρήση από πλευράς του συστήματος εξουσίας, εξαγορασμένων «επιστημονικών» και επικοινωνιακών μηχανισμών που στοχεύουν, αφενός στην άμβλυνση κάθε σημαντικού στοιχείου της εθνικής μας ταυτότητας, με παράλληλη προώθηση «σύγχρονων» και πάντοτε «πολιτικά ορθών» προτύπων συμπεριφοράς, εντελώς αποκομμένων από τις ιστορικές μας ρίζες και αφετέρου στην ανάδειξη των πιο ενστικτωδών χαρακτηριστικών της ανθρώπινης φύσης, εκείνων, δηλαδή, που μας κατατάσσουν στο ζωικό βασίλειο, σε βάρος της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού; Η παντελής έλλειψη, ηθικών κυρίως, αναχωμάτων απέναντι στον εντεινόμενο εκφασισμό μεγάλων τμημάτων της κοινωνίας, δεν αγγίζει τις κεραίες τους;

Ποιος αμφιβάλλει ότι η σημερινή παρακμή απειλεί τον πυρήνα των αξιών που υπάγονται στην αποκλειστική δικαιοδοσία του πνευματικού κόσμου;

Πού να προστρέξουμε όλοι εμείς, οι κατά σύμβαση πνευματικά υποδεέστεροι; Δεν είναι οι πνευματικοί άνθρωποι αυτοί, που εκτιμώντας τις καταστροφικές επιπτώσεις του τρέχοντος εκφυλισμού στο αύριο του λαού και της πατρίδας, που οφείλουν, όχι μόνο να υιοθετήσουν κατά προτεραιότητα αυτά τα κορυφαία ζητήματα, αλλά και να προβούν σε κάλεσμα εγρήγορσης και αντίστασης στην εξελισσόμενη σήψη; 

Φαίνεται ότι οι οικονομικές απολαβές και το μέρισμα εξουσίας που το σύστημα καταβάλλει γενναιόδωρα σε όσους του παραχωρούν πρόθυμα τη νομή του ακαδημαϊκού τους «κύρους», υπερβαίνουν το ηθικό τους ανάστημα, εκείνο ακριβώς που θα όφειλαν να ορθώσουν, ως μέλη της κοινότητας της επιστήμης και του πολιτισμού. Γι’ αυτό και είναι, κυρίως, εκπρόσωποι της διανόησης, αυτοί που έχουν αναλάβει, σε συνεργασία με τα ΜΜΕ, να πείσουν ότι ο εκφυλισμός που βιώνουμε αποτελεί μια απαραίτητη μεταρρύθμιση…, θλιβεροί σημαιοφόροι της πορείας προς τον κοινοβουλευτικό ολοκληρωτισμό.

Αλλά και η συγκαταβατική σιωπή των υπολοίπων θα εκτιμηθεί δεόντως από την ιστορία. Αργά ή γρήγορα, τα ονόματά τους θα κοσμούν κάποια μελλοντική έκδοση της Ακαδημίας Αθηνών, δηλαδή της λέσχης των Αμειβομένων Ελλήνων Διανοητών, που «τίμησαν» με την προεδρία τους τιμητές και συνεργάτες της χούντας, όπως, ο Ε. Σκάσσης, ο Σ. Μαρινάτος, ο Α. Κουνάδης, αλλά δεν είχε θέσεις για τον Κωνσταντίνο Τσουκαλά και τον Τίτο Πατρίκιο… Μόνο που στην έκδοση αυτή, δε θα βρίσκονται τα ονόματα του Βάρναλη, του Ρίτσου ή του Ελύτη. Δικαιωματικά, θα μνημονεύονται σε «ειδικό», μαύρο λεύκωμα μαζί με τους πανεπιστημιακούς που συνεργάστηκαν με την δικτατορία, με προεξέχοντα τον πρύτανη των τανκς Ευάγγελο Σδράκα, τον πρωθυπουργό του PSI Λουκά Παπαδήμο, τον φιλόσοφο του «ΝΑΙ στην σύγχρονη εξάρτηση της χώρας» Στέλιο Ράμφο, τον «επί τέλους είδα το ευρωπαϊκό φως» μουσικό Διονύση Σαββόπουλο, τους συνταγματολόγους-υπουργούς της «μειωμένης κυριαρχίας» Βενιζέλο και Γεραπετρίτη, και άλλους οσφυοκάμπτες.    

Στις 27 Φεβρουαρίου 1943, η λαοθάλασσα που ακούμπησε στο φέρετρο του Κωστή Παλαμά, βροντοφώναξε ότι, σε χαλεπούς καιρούς και ελλείψει φυσικής ηγεσίας, το στήριγμα που αναζητούν οι λαοί για να ανασάνουν ελεύθερα και να βαδίσουν όρθιοι προς το μέλλον είναι η πνευματική τους ηγεσία! Για όσους θεωρούν ότι διατηρούν ακόμη ψήγματα αξιοπρέπειας, η δήλωση του Γιώργου Σεφέρη στις 28 Μαρτίου 1969 εναντίον του δικτατορικού καθεστώτος, δείχνει τον δρόμο της ευθύνης και του χρέους... 

*Ορκωτός Ελεγκτής/Λογιστής