Το μότο «είναι όλοι ίδιοι» δεν είναι καινοφανές στον πολιτικό βίο του τόπου. Επανέρχεται από καιρό σε καιρό, αναλόγως την επικαιρότητα και τις συνθήκες. Τις τελευταίες μέρες βρίσκεται στα χείλη πολλών· καλλιεργείται, άλλωστε, από τα κυρίαρχα μέσα, όχι χωρίς δόλο και πολιτική σκοπιμότητα.
Εξισώνοντας ισοπεδωτικά τους πάντες με τη χειρότερη δυνατή εκδοχή τους, το «είναι όλοι ίδιοι» χρησιμοποιείται για να διαιωνίσει ένα ζοφερό κατεστημένο και για να στραγγαλίσει την ανάδυση πιθανών εναλλακτικών επιλογών.
Αφού «είναι όλοι ίδιοι» λοιπόν, ας υποστούμε αδιαμαρτύρητα την οποιαδήποτε κατάσταση, χωρίς να ματαιοπονούμε προσπαθώντας να την αλλάξουμε. Επιπρόσθετα, μας απενοχοποιεί ως πολίτες προκειμένου να καταλήξουμε στη χείριστη από τις επιλογές μας· αφού «είναι όλοι ίδιοι», δεν χρειάζεται να αισθανόμαστε δυσφορία ή ενοχή που στηρίζουμε κάποιο πολιτικό πρόσωπο ή χώρο για λόγους προσωπικής ιδιοτέλειας ή διαπλοκής, παρ’ όλο που μπορεί και να γνωρίζουμε το κάκιστο ποιόν του.
Αυτό που δεν συνειδητοποιούμε σε πρώτο επίπεδο είναι πως μέσα στο «είναι όλοι ίδιοι» κρύβεται ένα ύπουλο «είμαστε»: εφόσον όντως «είναι όλοι ίδιοι», τότε είμαστε κι εμείς ίδιοι με όλους τους υπόλοιπους - άλλωστε στον ισοπεδωτικό αυτόν κανόνα δεν υπάρχουν αστερίσκοι κι εξαιρέσεις.
Χείριστοι, λοιπόν, κι εμείς όπως όλοι, άρα δεν είναι δυνατόν να μας αξίζει κάτι καλύτερο. Φταίμε πρώτοι εμείς για όλα τα δεινά που μας βρίσκουν, και οι πολιτικοί μας ταγοί μπορούν να νίπτουν τα χέρια τους κάθε που έρχεται η ώρα της απόδοσης ευθυνών, υποδεικνύοντας εμάς ως κύριους υπαίτιους της κατάστασης· το «είναι όλοι ίδιοι» είναι η άλλη όψη τού «μαζί τα φάγαμε». Αυτή η υποβόσκουσα προσβολή του εαυτού μας, αυτή η λανθάνουσα αυτομαστίγωση είναι και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να μη διεκδικήσουμε ποτέ καμία αλλαγή στο πολιτικό και κοινωνικό τοπίο.
Το παρά φύση τού «είναι όλοι ίδιοι» βρίσκεται στα όρια του προφανούς· στ’ αλήθεια είμαστε όλοι διαφορετικοί, ως προσωπικότητες και ως πολιτικά όντα. Ενδέχεται, μάλιστα, κάποιος να είναι διαφορετικός ακόμα και σε σχέση με τις πολλαπλές εκφάνσεις του ίδιου του εαυτού του· ο ίδιος άνθρωπος μπορεί να συμπεριφερθεί με διαφορετικό τρόπο αναλόγως τις συνθήκες, τη χρονική και την πολιτική συγκυρία, τις κοινωνικές απαιτήσεις και ανάγκες, αλλά κυρίως το θεσμικό πλαίσιο, τις πρακτικές, τα ήθη και τις αξίες που του επιβάλει η κοινωνία και ο πολιτικός πολιτισμός μέσα στον οποίο δρα και λειτουργεί.
Το αναμάσημα «είναι όλοι ίδιοι» δεν είναι μονάχα μια επικίνδυνη σοφιστεία με απολήξεις στον ολοκληρωτισμό και την κοινωνική απονέκρωση. Πρωτίστως είναι προσβλητικό για εμάς ως προσωπικότητες και πολιτικά όντα, μιας και αναπόδραστα η συγκεκριμένη πεποίθηση μας κατατάσσει συλλήβδην στο κατώτατο επίπεδο αβουλίας και πολιτικής πρακτικής. Ας το έχουμε κατά νου την επόμενη φορά που θα μας το βάλει στο στόμα η μιντιακή προπαγάνδα και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας