Ολα στη γάστρα

Μια λαχανόπιτα σ’ ένα χωριό της Ηπείρου -πού αλλού;- ήταν η πιο ωραία πίτα που έχω γευτεί εδώ και χρόνια. Το φυσικό περιβάλλον και τα χορταράκια του βουνού, ο παραδοσιακός τρόπος παρασκευής αλλά και το σιγανό ψήσιμό της με την παλιά γάστρα στο τζάκι την έκαναν πεντανόστιμη. Επειδή όλα αυτά είναι λίγο δύσκολο να τα βρούμε, μπορούμε απλώς να δοκιμάσουμε μαγειρέματα με γάστρα -πήλινη ή μαντεμένια- στο σπίτι. Είμαι σίγουρη ότι θα πετύχουμε κι εμείς κάτι καλό.

Λουκάνικο με φέτα

• 500 γραμμ. λουκάνικο μοσχαρίσιο
• 250 γραμμ. φέτα
• 3 πιπεριές (κόκκινη, πορτοκαλί, κίτρινη)
• 2 κρεμμύδια
• 4 σκελίδες σκόρδο
• 3 ντομάτες
• 1/2 φλιτζάνι λάδι
• 1 φύλλο δάφνης
• 2 κλωνάρια δεντρολίβανο
• αλάτι, πιπέρι

Κόβουμε σε κύβους τις πιπεριές, τα κρεμμύδια, το λουκάνικο και τα βάζουμε σε γάστρα. Προσθέτουμε τις ντομάτες τριμμένες, το λάδι, το σκόρδο λιωμένο και τα ανακατεύουμε. Βάζουμε τα μυρωδικά, λίγο αλάτι, πιπέρι και λίγο ζεστό νερό. Κλείνουμε τη γάστρα και τη βάζουμε στον φούρνο στους 200 βαθμούς για 1 ώρα. Ξεσκεπάζουμε και ελέγχουμε τα υγρά. Συνεχίζουμε το ψήσιμο μέχρι να πήξει η σάλτσα. Τρίβουμε από πάνω τη φέτα, αφήνουμε 3-4 λεπτά να πάρει ωραίο χρώμα και σερβίρουμε.

Μοσχαράκι με λαχανικά

• 1 κιλό μοσχάρι (χτένι)
• 4 κρεμμύδια χοντροκομμένα
• 4 σκελίδες σκόρδο
• 2 πατάτες σε μεγάλους κύβους
• 3 καρότα σε ροδέλες
• 1/2 κιλό μανιτάρια
• 1 φλιτζάνι κόκκινο κρασί
• 1/2 φλιτζάνι λάδι
• 2 κουταλιές μέλι
• 1 κουταλιά μουστάρδα
• αλάτι, πιπέρι

Κόβουμε το κρέας σε μερίδες και το βάζουμε σε γάστρα με το λάδι, το κρεμμύδι, το σκόρδο και μισό φλιτζάνι ζεστό νερό. Κλείνουμε τη γάστρα και τη βάζουμε στον φούρνο στους 200 βαθμούς για 1 ώρα. Προσθέτουμε το κρασί, στο οποίο έχουμε διαλύσει το μέλι με τη μουστάρδα, τις πατάτες, τα καρότα και τα μανιτάρια. Αλατοπιπερώνουμε, κλείνουμε τη γάστρα και συνεχίζουμε το ψήσιμο στους 180 βαθμούς, περίπου 1- 1 1/2 ώρα. Ελέγχουμε τα λαχανικά και τα υγρά (αν χρειάζεται, προσθέτουμε ζεστό νερό). Λίγο πριν το βγάλουμε, μπορούμε να ανοίξουμε τη γάστρα και να το γκριλάρουμε για να πάρει ωραίο χρώμα.

Ρεβίθια στον φούρνο

• 1/2 κιλό ρεβίθια
• 1 φλιτζάνι λάδι
• 1-2 κόκκινες καυτερές πιπεριές, ψιλοκομμένες
• 2 κρεμμύδια ψιλοκομμένα
• 1 κύβο λαχανικών
• φλούδα από ένα πορτοκάλι
• 2 κουταλιές μουστάρδα
• 4-5 κλωνάρια σέλινο, χοντροκομμένο
• 1/2 φλιτζάνι χυμό λεμονιού
• 1 κουταλάκι σόδα σε σκόνη
• αλάτι, πιπέρι

Βάζουμε τα ρεβίθια από το προηγούμενο βράδυ στο νερό. Την επομένη τα στραγγίζουμε και τα βάζουμε σε τρυπητό. Ρίχνουμε τη σόδα και τα ανακατεύουμε. Τα αφήνουμε 1 ώρα και τα ξεπλένουμε. Ζεσταίνουμε τον φούρνο στους 200 βαθμούς. Σε κατσαρόλα βάζουμε το λάδι και σοτάρουμε τα κρεμμύδια 3-4 λεπτά, προσθέτουμε τα ρεβίθια, τις πιπεριές, τη φλούδα πορτοκαλιού, το σέλινο, 2 φλιτζάνια ζεστό νερό και τον κύβο. Αλατοπιπερώνουμε (προσοχή, ο κύβος έχει αρκετό αλάτι), ανακατεύουμε και τα αφήνουμε να πάρουν 3-4 βράσεις. Μεταφέρουμε το φαγητό σε γάστρα. Σκεπάζουμε πρώτα με αλουμινόχαρτο και μετά με το καπάκι. Τη βάζουμε στο φούρνο, χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία στους 100 βαθμούς και ψήνουμε 4-5 ώρες ή όσο χρειάζεται για να μαλακώσουν τα ρεβίθια. Διαλύουμε τη μουστάρδα στον χυμό λεμονιού και τα προσθέτουμε.

Τα αφήνουμε να κρυώσουν λίγο και σερβίρουμε.

Ψωμί στη γάστρα

• 300 γραμμ. χωριάτικο κίτρινο αλεύρι
• 180 γραμμ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
• 350 γραμμ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
• 2 φλιτζάνια χλιαρό νερό
• 50 γραμμ. φρέσκια μαγιά
• 2 κουταλάκια αλάτι
• 1 κουταλάκι ζάχαρη
• 1/3 φλιτζανιού λάδι
• σουσάμι, μαυροκούκι

Σε μεγάλο μπολ διαλύουμε τη μαγιά με το 1 φλιτζάνι χλιαρό νερό και προσθέτουμε 150 γραμμ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις. Ανακατεύουμε να γίνει χυλός. Το σκεπάζουμε και το αφήνουμε 1 ώρα σε ζεστό μέρος. Αναμειγνύουμε το υπόλοιπο αλεύρι για όλες τις χρήσεις με το χωριάτικο, τη ζάχαρη, το αλάτι και τα προσθέτουμε στο μείγμα μαγιάς εναλλάξ με το υπόλοιπο χλιαρό νερό. Ζεσταίνουμε, εν τω μεταξύ, τον φούρνο στους 50 βαθμούς. Ζυμώνουμε και στο τέλος προσθέτουμε το λάδι και το αλεύρι που φουσκώνει μόνο του, τόσο ώστε να έχουμε πολύ αφράτη ζύμη που δεν κολλάει στα χέρια. Λαδώνουμε πολύ καλά τη γάστρα και βάζουμε τη ζύμη. Σκεπάζουμε τη γάστρα και τη βάζουμε στο φούρνο για 1 ώρα. Την ανοίγουμε, ρίχνουμε σουσάμι και μαυροκούκι, δυναμώνουμε τον φούρνο στους 200-220 βαθμούς, σκεπάζουμε ξανά και ψήνουμε περίπου 1 ώρα. Αφαιρούμε το καπάκι κι αν δεν έχει πάρει χρώμα, ψήνουμε 5-10 λεπτά ακόμη. Γυρίζουμε το ψωμί πάνω σε σχάρα και το αφήνουμε να κρυώσει.