«Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα.
Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα»
Δεν ξέρουμε αν ο Καββαδίας μπορούσε να προβλέψει πόσο αυτοί οι στίχοι ταιριάζουν ταμάμ στο σήμερα και πως και πάλι σε μια γυναίκα αναφέρονται. Οχι σε μία, αλλά σε πολλές. Που δεν τις λένε Φάτα Μοργκάνα, μα Βασιλική (στις 17/1/2022, η 54χρονη Βασιλική, μητέρα τριών παιδιών, βρέθηκε νεκρή στα Χανιά, μετά από 14 μαχαιριές που της κατάφερε ο 48χρονος σύντροφός της), Καρολάιν (στις 11/5/2022, η 20χρονη Καρολάιν Κράουτς βρέθηκε νεκρή με το 11 μηνών μωρό της πάνω της. Τη δολοφόνησε ο «πιλότος» σύζυγός της, Μπάμπης Αναγνωστόπουλος), Ελένη (3/6/2022, η 64χρονη Ελένη υπέκυψε στα κρανιοεγκεφαλικά τραύματά της μετά από επίθεση του εν διαστάσει 75χρονου συζύγου της), Γαρυφαλλιά (τη σκότωσε ο σύντροφός της σε διακοπές στη Φολέγανδρο: «Ηταν η κακιά στιγμή, χάλασε η φάση», είχε δηλώσει για τη δολοφονία της 26χρονης), Μαρία, Σταυρούλα, Δώρα, Νεκταρία, Τζερβιέ και πόσες ακόμη που δεν αναφέρονται καν με όνομα, παρά ως η 48χρονη από τη Θεσσαλονίκη, η 75χρονη από την Αργολίδα κ.λπ.
Ολες «στο μάτι του κυκλώνα»; Γιατί; Επειδή είναι γυναίκες;
Η Γεωργία, 41 ετών, δολοφονήθηκε πριν από λίγες ημέρες, σε ένα έγκλημα εκ προμελέτης, όπως δείχνουν τα πρώτα στοιχεία, στο οποίο εμπλέκεται και ο σύζυγός της. Ηταν έγκυος, αυτή. Ηταν φασίστας, αυτός; Η γυναίκα πάντως, ενώ ήταν έγκυος, δολοφονήθηκε. Και το έγκλημα στήθηκε κανονικά... Ηταν ιδιοκτησία. Αυτό ήταν. Ιδιοκτησία. Οπως και όλες οι παραπάνω επίσης δολοφονημένες, επίσης γυναίκες, επίσης θεωρούμενες ως ιδιοκτησίες από άντρες ιδιοκτήτες. Η Γεωργία ήταν από τη Θεσσαλονίκη.
Η Πατρίσια ήταν από τη Σλοβακία. Το πτώμα της βρέθηκε προχθές, τεμαχισμένο. Η καρδιά της είχε ξεριζωθεί από το σώμα της και είχε τοποθετηθεί δίπλα στο ακρωτηριασμένο κορμί της. Η αστυνομία θεωρεί ένοχο τον σύντροφό της, σεφ στο επάγγελμα, ο οποίος είχε απειλήσει πολλές φορές ότι «θα της ξεριζώσει το κεφάλι»... Είναι κάπως γκροτέσκες αυτές οι περιγραφές, έτσι; Κι όμως, ακόμη και αυτή η ατάκα ακούστηκε από άντρα δημοσιογράφο σε ελληνικά ΜΜΕ ως «σχόλιο» για το συγκεκριμένο έγκλημα. Που δεν είναι απλώς έγκλημα. Είναι γυναικοκτονία.
Παγκοσμίως καταγράφονται 137 γυναικοκτονίες την ημέρα... Γκροτέσκος αριθμός, έτσι;
Η Υπατία, η μεγαλύτερη (γνωστή έστω) μαθηματικός της αρχαιότητας, δολοφονήθηκε από άντρες, από τους πρώτους χριστιανούς, από φανατικούς και ηλίθιους δηλαδή, οι οποίοι την έγδαραν και τη διαμέλισαν. Δεν τη σκότωσαν μονάχα: την έγδαραν και τη διαμέλισαν. Γιατί ήταν γυναίκα, ικανή, έξυπνη, διαφορετική από αυτούς τους φανατικούς και ηλίθιους και, φυσικά, άντρες. Αλεξανδρινή ήταν η Υπατία – ελληνικά μιλούσε.
Στην Ελλάδα, «παραδοσιακά», οι γυναικοντόνοι δεν ήταν δολοφόνοι – εγκλήματα τιμής έκαναν. Τραγούδια γίνονταν, ακόμα και σε μικρά παιδιά τα μαθαίνουμε. Ο Μενούσης τη σκότωσε τη γυναίκα του, επειδή «τόλμησε» να μιλήσει σε έναν άλλον άντρα ενώ έβγαζε νερό απ’ το πηγάδι. Η ιστορία είναι αληθινή. Και έχει αποδειχτεί πως ποτέ η γυναίκα αυτή δεν συνομίλησε με κανέναν άντρα σε κανένα πηγάδι – μα το τραγούδι δεν άλλαξε ποτέ. Ούτε η «ευθύνη» της. Ούτε και η μοίρα της φυσικά. Οσο για τον Μενούση, είχε μεθύσει μωρέ και την έσφαξε. Και το πρωί που ξεμέθυσε, την έκλαψε – τι καλός! Λίγο μπερδεμένος, αλλά καλός...
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, τα «εγκλήματα τιμής» ήταν πάνω και από τον νόμο, αν δεν ήταν σύμφωνα και με τον νόμο ακόμα. Η «σωστή γυναίκα είναι υπάκουη, σεβαστική και μόνο τον σύζυγό της έχει ν’ ακούει ως θεό της. Ωστόσο αυτό προέρχεται από πολύ παλαιότερα... από την αρχαία Βαβυλώνα: Οι πρώτοι γραπτοί νόμοι που καταδικάζουν τη γυναίκα σε θάνατο είναι οι νόμοι του Χαμουραμπί (1810–1750 π.Χ.), βασιλιά της Βαβυλώνας. Σύμφωνα με τον κώδικά του, η γυναίκα καταδικαζόταν σε πνιγμό.
Οι νόμοι αυτοί καθορίζουν τις σχέσεις μεταξύ των συζύγων και την τιμωρία που θα υποστούν οι γυναίκες αν τους αθετήσουν. Οι νόμοι καταδικάζουν τη γυναίκα σε πνιγμό, αν δεν είναι διακριτική, αν βγήκε έξω, χωρίς την έγκριση του συζύγου της, αν κατέστρεψε το σπίτι του και αν τον μείωσε με κάποιο τρόπο. Ο άλλος λόγος που την καταδικάζουν σε πνιγμό είναι όταν δεν είναι πιστή στον σύζυγό της ή τον παρακούει ή αν βγήκε έξω από το σπίτι δίχως να τον ρωτήσει. Αλλά και οι νόμοι του Σόλωνα στην αρχαία Ελλάδα περιόριζαν τις ελευθερίες της γυναίκας: δεν μπορούσε να βγει ασυνόδευτη από το σπίτι της, υπήρχε ο θεσμός του γυναικονόμου, αν ο σύζυγος πίστευε ότι τον απατούσε, μπορούσε να τη σκοτώσει δίχως να τιμωρηθεί κ.λπ. Τα ίδια και στο ρωμαϊκό δίκαιο: επέτρεπε στον πατέρα και αργότερα στον σύζυγο να σκοτώσει την κόρη ή τη γυναίκα του αν δεν τον υπάκουε, ή αν είναι άπιστη. Οσο για τον Μεσαίωνα, οι κληρικοί στη Δύση δολοφόνησαν τουλάχιστο εννέα εκατομμύρια μορφωμένες και σοφές γυναίκες, κατηγορώντας τες ως «μάγισσες».
Κι εμείς ακόμα τους τραγουδάμε: «Πούθ’ έρχεσαι; Απ’ τη Βαβυλώνα. Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα»... και η ζωή (μας) συνεχίζεται.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας