Το μονοπώλιο της εξουσίας

21 Απρίλη 1967... Το μονοπώλιο της εξουσίας και του Λόγου. Τότε φυλάκιζαν τους αγωνιστές. Σήμερα φυλακίζουν και δολοφονούν τη σκέψη. Ευτυχώς, κάθε χρόνο αυτές τις σημαδιακές μέρες, έχουμε μείνει μερικοί Ελληνες που ξεχνάμε, για λίγο, τα βάσανα των άλλων λαών και θυμόμαστε τα δικά μας. Που συνεχίζονται και σήμερα. Σε αυτό το παγκόσμιο, ιλαροτραγικό, οικονομικό χάος που ζει όλη η ανθρωπότητα. Κι αναρωτιόμαστε τι άλλαξε στη ζωή μας, έπειτα από τα εφτά μαύρα χρόνια της δικτατορίας. Τι έγινε άραγε, τι άλλαξε, τόσα χρόνια μετά τη δικτατορία. Αραγε γιατί αγωνίστηκαν οι λιγοστοί έστω Ελληνες εναντίον της βαρβαρότητας της δικτατορίας; Για να γευθούμε όλοι, επιτέλους, τα αγαθά μιας πραγματικής δημοκρατίας ή να τα μοιραστούν, όλα, κάποιοι εκλεκτοί της ευνοιοκρατίας; Aς τα ξαναθυμηθούμε λοιπόν. Για να μην τα ξεχάσουμε...

Στη μνήμη του Αλέκου Παναγούλη και όλων των αγωνιστών κατά της δικτατορίας του μαύρου Απριλίου 1967...

Αν σ’ εκείνα τα δίσεκτα χρόνια της δικτατορίας, κάποιος μας έλεγε ότι και μετά την πτώση της, το μέλλον αυτού του τόπου δεν θα ήταν καλύτερο, ασφαλώς θα γελούσαμε ή θα τον... δέρναμε. Eκτός κι αν είμαστε γέροι και σοφοί και ξέραμε πολύ καλά ότι, αιώνες τώρα, τα ίδια γίνονται… Παντού…

Αν μας έλεγε, π.χ., ότι όχι μόνο δεν θα τιμωρηθεί αλλά μάλλον θα δικαιωθεί αυτός ο υψηλόβαθμος αστυνόμος, αυτός που «κατηχούσε» μερικούς ιδεολόγους κρατούμενους. Με εκείνο το κυνικό γελάκι του, πίσω από το γεμάτο φακέλους γραφείο του ή στην ταράτσα της Μπουμπουλίνας. Που ενώ οι άλλοι σε έδερναν, αυτός σου «ψιθύριζε»:

«Τσάμπα πολεμάτε την επανάσταση. ρε παιδιά... Νομίζετε ότι και αν τη ρίξετε δηλαδή, θα αλλάξει τίποτε; Είμαι σ’ αυτή τη θέση 30 χρόνια… Κανένας δεν με κούνησε, βρε σεις, κι ούτε θα με κουνήσει ποτέ. Γιατί εμένα έχει ανάγκη οποιαδήποτε εξουσία κι όχι εσάς». (Το ίδιο μάς έλεγε και ένας «ρεαλιστής» ήρωας στο έργο του Μίλαν Κούντερα «Οι κλειδοκράτορες», που παίζαμε τότε στο θέατρο ΑΛΦΑ... μέχρι που το σταμάτησαν κι αυτό...)

«Διότι, αγαπητέ μου, η εξουσία δεν χρειάζεται πολυλογάδες. Η οποιαδήποτε καπιταλιστική εξουσία χρειάζεται στρατιώτες πιστούς που εκτελούν επακριβώς τις εντολές της. Οπως και στον στρατό. Η μόνη διαφορά είναι στα όπλα. Αντί για τανκς και πολυβόλα, θα έχουμε τράπεζες, χρηματιστήρια, τηλεοράσεις και ξενυχτάδικα. Κι αντί να σας λέμε στρατιώτες, λοχαγούς και ταγματάρχες, θα σας βαφτίζουμε... λογιστές, διαχειριστές και συμβούλους. Αυτό θα είναι και το τίμημα της Δημοκρατίας».

Ετσι κι έγινε. Σε όλο τον δυτικό κόσμο και όχι μόνο στον τόπο μας φυσικά… Αξιοποιήθηκαν, βέβαια, σε κάποιες κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης μερικοί τολμηροί που έδρασαν πραγματικά την εποχή της δικτατορίας. Κι αυτό έγινε μόνο και μόνο γιατί, μερικοί «συνεμορφώθησαν προς τας υποδείξεις...». Οπως έλεγε το ηρωικό τότε και ξεφτισμένο τώρα άσμα...

Πέρασαν τόσα χρόνια από τις 24 Ιουλίου του 1974 κι όμως τίποτε, σχεδόν, δεν βρήκε τις σωστές του διαστάσεις. Τα λιγοστά αφιερώματα γι’ αυτή τη θλιβερή επέτειο είναι πρόχειρα, ανεύθυνα, επιδερμικά. Με καλεσμένους λίγους εναπομείναντες πραγματικούς μάρτυρες και πολλούς νεόκοπους αστέρες.

Κι όμως κάποτε πρέπει να πληροφορηθούν και οι επόμενες γενιές ότι την αντίσταση κατά της δικτατορίας δεν την έκαναν μόνον κάποιοι επώνυμοι. Ούτε μόνον αυτοί που ήταν και παραμένουν εκλεκτοί μερικών κύκλων που κρατούσαν, κρατούν και θα κρατούν τα κλειδιά της εξουσίας.

Κι ακόμη να πληροφορηθούν αυτά που συμβαίνουν γύρω μας τα τελευταία χρόνια και οι ίδιοι «λογιστές» τα παραποιούν ή τα ωραιοποιούν. Ή, το χειρότερο, μας κάνουν να αποφεύγουμε και να τα σκεπτόμαστε. Εχοντας μάλιστα, αυτοί οι παντοδύναμοι κύκλοι, τα πάντα στα χέρια τους, διαθέτουν τέτοια «αόρατη» προπαγάνδα που μπορούν να κατευθύνουν όχι μόνο τις ιδέες μας αλλά και τις αντιδράσεις μας.

Ανοίγουμε την τηλεόραση κι αν δούμε κάποια εκπομπή που μπορεί να μας θυμίσει τον μαύρο Απρίλιο, πατάμε αμέσως το κουμπί και κολυμπάμε σ’ άλλα κανάλια... Διαβάζουμε βιβλία και περιοδικά, μπαίνοντας στα άδυτα της ζωής κάποιων διασημοτήτων... Πάμε σινεμά και θέατρα με φτηνά θέματα... Και κοιμόμαστε πανευτυχείς...

Προσπάθησε να μιλήσεις σε κάποιον, γι’ αυτή την κοινωνία της παρακμής που μας πνίγει κάθε μέρα. Για την παγκοσμιοποίηση, τη μαφία, τα ναρκωτικά, τους εξοπλισμούς και την ασφυξία της καθημερινότητας. Και, προπάντων, για το ποιοι παράφρονες κυβερνούν τον κόσμο. Θα σε κοιτάξει σαν να ‘σαι από άλλο πλανήτη και θα μουρμουρίσει μέσα του: «Δεν μας παρατάς. ρε φίλε...».

Εμείς όμως δεν τα «παρατάμε». Και όπως γράφει ένας σημαντικός κριτικός: «Το θέατρο ΑΛΦΑ συνεχίζει να υπερασπίζεται με σεβασμό τις ανθρώπινες αξίες. Ακόμη και στους δύσκολους και δίσεκτους χρόνους. Χωρίς να έχει επιχορηγηθεί ποτέ».

Αυτό λοιπόν είναι το τίμημα της δημοκρατίας; Γι’ αυτό λοιπόν βασανίστηκε τόσος κόσμος σ’ αυτά τα εφτά μαύρα χρόνια της 21ης Απριλίου 1967; Για να γκρεμίσει τη βαρβαρότητα της δικτατορίας και να χτίσει την παρακμή της δημοκρατίας; Ενα ερώτημα που θα μείνει αναπάντητο για πολλά χρόνια ακόμη. Στη μαύρη εποχή, μάλιστα, του οικονομικού χάους που ζούμε τώρα, δεν νομίζω ότι θα υπάρξει κάποια απάντηση ποτέ...

Μια απάντηση, μέσα από τα κρατητήρια, έχει δώσει ο Αλέκος Παναγούλης...

Η μπογιά

Ζωντάνεψα τους τοίχους... φωνή τούς έδωσα... πιο φιλική να γίνουν συντροφιά.../
Κι οι δεσμοφύλακες ζητούσανε να μάθουνε... πού βρήκα την μπογιά.../
Οι τοίχοι του κελιού το μυστικό το κράτησαν... κι οι μισθοφόροι ψάξανε παντού.../
Ομως μπογιά δεν βρήκανε... Γιατί στιγμή δεν σκέφτηκαν στις φλέβες μου να ψάξουν!...