Πισωγύρισμα και στον Κώδικα Μετανάστευσης

Στον αέρα αφήνει την πλειονότητα των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων και της δεύτερης γενιάς μεταναστών ο νέος Κώδικας Μετανάστευσης, παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης ότι θα λύσει τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νεαροί πρόσφυγες και μετανάστες με το νομικό τους καθεστώς.

Ο Κώδικας αναμένεται να κατατεθεί τις επόμενες ημέρες στη Βουλή, αφού ολοκληρώθηκε την Τρίτη η διαβούλευση-εξπρές διάρκειας μόλις μιας εβδομάδας, δεδομένου μάλιστα ότι πρόκειται για ογκώδες νομοθέτημα 180 άρθρων και 191 σελίδων.

Ο Κώδικας συγκεντρώνει ήδη τα πυρά των οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο μεταναστευτικό και το προσφυγικό, όχι μόνο για τη συνοπτική διαβούλευση αλλά και για τις βασικές διατάξεις του. Για «ιδιαίτερη έκπληξη και βαθιά απογοήτευση» κάνουν λόγο σε κοινή ανακοίνωση 16 οργανώσεις του Δικτύου Συνηγορίας για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που επισημαίνουν ότι «χάνεται μια σημαντική ευκαιρία». Για «πισωγύρισμα» και αυτοαναίρεση της κυβέρνησης, όπως και για «κατάργηση ή συρρίκνωση ουσιωδών δικαιωμάτων», μιλά η οργάνωση Generation 2.0 RED.

Παρά την περσινή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Σαϊντού Καμαρά, μαθητή πρόσφυγα από τη Γουινέα που αντιμετώπιζε κίνδυνο απέλασης (αποφεύχθηκε καθώς ήταν θετική η δευτεροβάθμια απόφαση ασύλου) και παρά την πρωθυπουργική δέσμευση τον περασμένο Ιανουάριο ότι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι «αυτοδικαίως όταν συμπληρώνουν το 18ο έτος θα πρέπει να τους δίδεται η δυνατότητα, εφόσον έχουν συμπληρώσει τρία χρόνια εκπαίδευσης, να μπορούν να παραμείνουν στη χώρα και εφόσον το επιθυμούν, να ενταχθούν στην ελληνική πολιτεία», ο νέος Κώδικας προβλέπει άλλα.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 162, την αλλαγή του οποίου ζητά σχεδόν το σύνολο των οργανώσεων, προβλέπει για τους ασυνόδευτους ανηλίκους που ενηλικιώνονται ότι δικαιούνται άδεια διαμονής δεκαετούς διάρκειας μόνο αν διαθέτουν ήδη άδεια διαμονής ως ανήλικοι. «Οπως είναι εύλογο, αν τα ασυνόδευτα παιδιά που μόλις έχουν ενηλικιωθεί κατάφερναν να εξασφαλίσουν ισχυρή άδεια διαμονής, δεν θα χρειάζονταν καν τη νομοθετική παρέμβαση», επισημαίνουν οι 16 οργανώσεις του Δικτύου Συνηγορίας.

Επιπλέον προϋπόθεση για την άδεια είναι όχι μόνο να έχουν φοιτήσει τρία χρόνια στο ελληνικό σχολείο, όπως ισχύει σήμερα, αλλά και να έχουν εισαχθεί σε μεταλυκειακή ή τριτοβάθμια εκπαίδευση (Ιδρύματα Επαγγελματικής Κατάρτισης, Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης, Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης ή ΑΕΙ), ενώ το παράβολο για την άδεια ορίζεται σε 900 ευρώ, ποσό δυσβάσταχτο για κάθε ελληνική οικογένεια σήμερα, πολύ περισσότερο για ανήλικους πρόσφυγες και μετανάστες. Για να υπάρχει μέτρο σύγκρισης, το παράβολο για την άδεια διαμονής της δεύτερης γενιάς μεταναστών ανέρχεται σήμερα σε 300 ευρώ.

Οσον αφορά τους ασυνόδευτους ανηλίκους των οποίων απορρίπτεται το αίτημα ασύλου, το νομοσχέδιο δεν προβλέπει τίποτα, διαιωνίζοντας ένα ζήτημα που αποδείχτηκε ότι αφορά εκατοντάδες μαθητές πρόσφυγες.

Ενηλικίωση

Προβληματικές είναι οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου και για την άδεια διαμονής της δεύτερης γενιάς μεταναστών. Σήμερα την αποκτούν αυτομάτως με την ενηλικίωσή τους τα παιδιά των μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα ή και ολοκλήρωσαν έξι τάξεις ελληνικού σχολείου, ανεξαρτήτως αν έχουν άδεια διαμονής οι γονείς τους και οι ίδιοι πριν από την ενηλικίωσή τους. Ο νέος Κώδικας προβλέπει όμως δεκαετή άδεια διαμονής μόνο στους μετανάστες δεύτερης γενιάς που διαθέτουν ήδη άδεια διαμονής. «Αυτομάτως αποκλείεται μια μεγάλη μερίδα παιδιών δεύτερης γενιάς, οι γονείς των οποίων έχουν ζητήματα με τα χαρτιά τους όσο αυτά είναι ανήλικα. […]

Με απλά λόγια, ο νέος Κώδικας στερεί τη νόμιμη διαμονή και άρα την αξιοπρέπεια παιδιών που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν στη χώρα και φοιτούν στα ελληνικά σχολεία και πανεπιστήμια. Και αυτό, μας γυρίζει μια δεκαετία πίσω, πριν το 2014, όταν η νόμιμη διαμονή της δεύτερης γενιάς δεν ήταν ούτε δεδομένη ούτε θεσμοθετημένη», σημειώνει η οργάνωση Generation 2.0 RED.

Επαχθείς χαρακτηρίζονται και οι ρυθμίσεις που αφορούν την άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους, την οποία δικαιούνται σήμερα όσοι μένουν επτά χρόνια στην Ελλάδα. Ο νέος Κώδικας στερεί το δικαίωμα αυτό από τα άτομα των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί τελεσίδικα, ενώ πλέον από τον χρόνο της επταετούς διαμονής αφαιρείται το διάστημα της εξέτασης του αιτήματος ασύλου, παρ’ όλο που φυσικά κατά την αναμονή αυτή το άτομο κατοικούσε στην Ελλάδα.

Τέλος, το νομοσχέδιο δεν ρυθμίζει το καθεστώς διαμονής των μεταναστών εργατών γης που μένουν ήδη και εργάζονται στην Ελλάδα, παρ’ όλη την τεράστια ζήτηση εργατών στον πρωτογενή τομέα, η κάλυψη της οποίας επαφίεται πλέον μόνο στις μετακλήσεις εποχικών μεταναστών εργατών από άλλες χώρες, αφήνοντας στον αέρα δεκάδες χιλιάδες μετανάστες που ζουν στη χώρα μας και δυσχεραίνοντας την εύρεση αναγκαίων εργατικών χεριών.

ΛΟΑΤΚΙ+

Τέλος, το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών σημειώνει ότι το νομοσχέδιο «δεν αναφέρει σε κανένα σημείο την έκφραση, την ταυτότητα, τα χαρακτηριστικά φύλου και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, δηλαδή τα ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσωπα με προσφυγικό/μεταναστευτικό προφίλ».

«Αλήθεια, ποιο ακριβώς είναι το σχέδιο της κυβέρνησης; Να εγκλωβίσει σε έναν φαύλο κύκλο χιλιάδες ανθρώπους που μεγάλωσαν, σπούδασαν, εργάζονται, μένουν μόνιμα στη χώρα και έχουν ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία; Να τους κάνει ανθρώπους χωρίς δικαιώματα, αόρατους, να μπαινοβγαίνουν στα κέντρα κράτησης; Αυτό αντιλαμβάνεται ως Μεταναστευτική Πολιτική και κράτος δικαίου η Νέα Δημοκρατία; Αυτό το νομοσχέδιο δεν πρέπει να ψηφιστεί από τη Βουλή», υπογραμμίζει κοινή ανακοίνωση του Τομέα Δικαιωμάτων και του Τμήματος Μεταναστευτικής και Προσφυγικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.

«Η κυβέρνηση, με ένα άρθρο κι έναν νόμο, θέτει μόνιμα σε καθεστώς παράτυπου μετανάστη εκατοντάδες πρώην ασυνόδευτα ανήλικα (που έχουν ενηλικιωθεί) και παιδιά μεταναστών, που έχουν γεννηθεί ή/και φοιτήσει στην ελληνική εκπαίδευση», επισημαίνει το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ. και ζητά την άμεση απόσυρση του άρθρου 162.