«Αντισύλληψη για να μην κάνουμε αμβλώσεις. Αμβλώσεις για να μην πεθαίνουμε»

Μια τεράστια πράσινη παλίρροια κατέκλυσε χθες το κέντρο του Μπουένος Αϊρες, καθώς δεκάδες χιλιάδες γυναίκες και άντρες, φορώντας τα πράσινα μαντίλια του κινήματος για το δικαίωμα στην επιλογή, συγκεντρώθηκαν μπροστά στο Κογκρέσο, την ώρα που στη Γερουσία συζητιόταν το ιστορικό νομοσχέδιο για θέσπιση της ελεύθερης, ασφαλούς και δωρεάν άμβλωσης.

Μια παλίρροια που ξεπέρασε τα εθνικά σύνορα: πλάι τους βρέθηκαν συλλογικότητες από πολλές λατινοαμερικανικές χώρες, ενώ χιλιάδες φεμινίστριες διαδήλωναν σε δεκάδες χώρες του κόσμου: από το Τόκιο, τη Μελβούρνη, τη Νέα Υόρκη, το Μόντρεαλ, τη Ροζάβα, το Τελ Αβίβ, το Μαπούτο κι όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ώς το Μεξικό, τη Λα Πας, το Ρίο ντε Τζανέιρο ή το Σαντιάγο.

Ενα έμπρακτο κύμα αλληλεγγύης με κοινό σύνθημα «Αντισυλληπτικά για να μην κάνουμε άμβλωση. Αμβλωση για να μην πεθαίνουμε», την ώρα που οργανώσεις κατά της άμβλωσης, ευαγγελικοί και η Καθολική Εκκλησία οργάνωναν τις δικές τους μαζικές συγκεντρώσεις με τα γαλάζια μαντίλια («σαν τη σημαία της πατρίδας») και σύνθημα «Ας σώσουμε δυο ζωές, της μάνας και του εμβρύου».

Γυναικείες οργανώσεις, συνδικάτα, κοινωνικά κινήματα και συλλογικότητες από κάθε γωνιά της Αργεντινής άρχισαν να συγκεντρώνονται στην πλατεία μπροστά στο Κογκρέσο από τις 9.30 χθες το πρωί, βροντοφωνάζοντας «να γίνει νόμος»: όχι απλά ως έκφραση μιας επιθυμίας αλλά πλέον ως μια πιθανότητα, ιδίως μετά την υπερψήφιση του νομοσχεδίου από τη Βουλή στις 13 Ιουνίου.

Είναι η επιτομή περισσότερων από 30 χρόνων αγώνων, από το 1987 όταν η Ντόρα Κολεδέσκι, δικηγόρος, συνδικαλίστρια, τροτσκίστρια και φεμινίστρια, ίδρυσε την πρώτη συλλογικότητα που διεκδίκησε την αποποινικοποίηση, την Επιτροπή για το Δικαίωμα στην Αμβλωση.

Χρειάστηκε να φτάσει το 2005 για να συσταθεί η Εθνική Εκστρατεία για το Δικαίωμα στη Νόμιμη, Ασφαλή και Δωρεάν Αμβλωση, με τη συμμετοχή περισσότερων από 500 οργανώσεων. Το 2007 κατέθεσαν το πρώτο νομοσχέδιο για την εκούσια διακοπή της κύησης. Το κατέθεσαν άλλες επτά φορές. Εως ότου τελικά κατάφεραν φέτος να συζητηθεί σε αυτή τη χώρα, όπου κάθε χρόνο 500.000 γυναίκες καταφεύγουν σε παράνομες αμβλώσεις και σχεδόν 50.000 καταλήγουν στο νοσοκομείο λόγω των επιπλοκών.

Τα πλήθη περίμεναν με αδημονία το τέλος της σκληρής διαμάχης που διεξαγόταν στη Γερουσία σε μια συνεδρίαση που αναμενόταν να ολοκληρωθεί τα ξημερώματα.

Οι πρώτες εκτιμήσεις έφεραν κάπου 37 από τους 72 γερουσιαστές να προτίθενται να απορρίψουν το νομοσχέδιο, η δε πρόεδρος του σώματος και αντιπρόεδρος της Αργεντινής Γαμπριέλα Μιτσέτι, της οποίας η ψήφος σε περίπτωση ισοψηφίας θα κρίνει την ψηφοφορία, είχε ήδη δηλώσει πως θα καταψηφίσει.

Σε αντίθεση με την ισχύουσα σήμερα νομοθεσία, που επιτρέπει την άμβλωση μόνο όταν κινδυνεύει η μητέρα ή σε περίπτωση βιασμού, το κείμενο της Εθνικής Εκστρατείας προβλέπει, ανάμεσα στα άλλα, να μπορεί να διακόπτεται εκούσια η κύηση έως την 14η εβδομάδα, να γίνεται η άμβλωση σε όλα τα δημόσια και ιδιωτικά ιατρικά κέντρα, να υπάρχει η έγκριση των γονέων για κοπέλες 13-16 ετών.

Προκειμένου να επιτευχθεί η ψήφιση του νομοσχεδίου, έως και την τελευταία στιγμή προτείνονταν επιμέρους τροποποιήσεις που δεν επηρεάζουν την ουσία του κειμένου, όπως π.χ. να επιτρέπεται η διακοπή μέχρι τη 12η αντί τη 14η εβδομάδα της κύησης ή να μπορεί ένας ιδιωτικός ιατρικός φορέας θρησκευτικού χαρακτήρα να αρνείται να κάνει άμβλωση για λόγους συνείδησης.

Αν με αυτές τις τροποποιήσεις το νομοσχέδιο υπερψηφιστεί, θα επιστρέψει στη Βουλή στις 28 Αυγούστου για την τελική του έγκριση.

Αν, αντίθετα, απορριφθεί δεν θα μπορεί να τεθεί ξανά σε συζήτηση έως του χρόνου, με την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου.

Πέρα από το αποτέλεσμα ωστόσο, η συζήτηση και οι κινητοποιήσεις για την εκούσια διακοπή της κύησης έχουν προκαλέσει ένα σεισμό στην πατρίδα του Πάπα Φραγκίσκου και πλέον η άμβλωση δεν είναι ταμπού, αλλά ένα ζήτημα δημόσιας υγείας και ανθρώπινων δικαιωμάτων.

«Οικοδομήσαμε ένα κίνημα πολιτών που δεν έχει επιστροφή. Θα υπάρξει νόμος γιατί εκείνες, εκείνοι, εκείνα τον προωθούν», δήλωσε χαρακτηριστικά η φιλόσοφος Ντιάνα Μάφια.

Να γίνουν «πορφυρές δούλες»;

Το στρατόπεδο όσων αντιτίθενται στο νομοσχέδιο έφτασε να διατυπώσει εξωφρενικές «εναλλακτικές της άμβλωσης λύσεις». Οπως έκανε ο αντιπρόεδρος της Γερουσίας, Φεδερίκο Πινέδο, που πρότεινε οι έγκυες που δεν επιθυμούν να γίνουν μητέρες να ενταχθούν σε κρατικό πρόγραμμα που θα τις φροντίζει έως ότου γεννήσουν, δίνοντας το μωρό για υιοθεσία.

Μια πρόταση που γυναικείες οργανώσεις παρομοίασαν με τη δυστοπική κοινωνία που παρουσιάζει η Μάργκαρετ Ατγουντ στο μυθιστόρημά της «The Handmaid’s Tale» («Η ιστορία της πορφυρής δούλης», σύμφωνα με τη μετάφραση του Παύλου Μάτεσι).

Το βιβλίο, που έγινε τηλεοπτική σειρά πέρσι, παρουσιάζει ένα θεοκρατικό πατριαρχικό κράτος που αποστερεί τις γυναίκες από κάθε τους δικαίωμα, αναγκάζοντας όσες είναι νέες και γόνιμες μέσα από τελετουργικούς βιασμούς να τεκνοποιούν για λογαριασμό των αριστοκρατών της εξουσίας.

Δεν είναι τυχαίο που η στολή αυτών των «προφυρών δούλων», μια πορφυρή κάπα κι ένα λευκό καπέλο, εδώ και ενάμιση χρόνο έχει γίνει σύμβολο των αγώνων των γυναικών.

Πριν κυριαρχήσει στις κινητοποιήσεις στην Αργεντινή, την είδαμε στις ΗΠΑ κατά της απόπειρας περιορισμού του δικαιώματος στην άμβλωση ή των περικοπών στον τομέα της υγείας, στην Ιρλανδία στις κινητοποιήσεις υπέρ του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα για τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων, στην Κόστα Ρίκα στις διαμαρτυρίες κατά της επέλασης των ευαγγελικών στις εκλογές, στο Ελσίνκι στη διάρκεια της συνάντησης κορυφής Πούτιν – Τραμπ.

Η πορφυρή κάπα των γυναικών σκλάβων έγινε αναγνωρίσιμο έμβλημα της φεμινιστικής πάλης και από μέσο υποταγής έγινε σύμβολο αντίστασης και αγώνα.

«Στις χώρες που απαγορεύουν τον έλεγχο της γονιμότητας και τη διαπαιδαγώγηση σε θέματα αναπαραγωγικής υγείας, το κράτος οικειοποιείται ως ιδιοκτησία τα σώματα των γυναικών αναγκάζοντάς τες στη μητρότητα. Το ερώτημα που αυτή η στολή θέτει στην πραγματικότητα είναι: θέλουμε να ζούμε σε συνθήκη σκλαβιάς;» λέει η Ατγουντ, παρεμβαίνοντας στη διαμάχη στην Αργεντινή με ένα ανοιχτό γράμμα: «Εξανάγκασε γεννήσεις, αν θέλεις, Αργεντινή, αλλά τουλάχιστον αποκάλεσε αυτό τον εξαναγκασμό με αυτό που είναι: σκλαβιά».