«Υπάρχει μια σκηνή στο έργο, στην οποία η Ιφιγένεια, προκειμένου να δραπετεύσει από τη βάρβαρη χώρα των Ταύρων και να σώσει τον εαυτό της και τον αδερφό της που λατρεύει, σκαρφίζεται ένα τέχνασμα: διαδίδει ότι υπάρχει ένα μίασμα στη χώρα και ο μόνος τρόπος για να σωθούν οι άνθρωποι είναι να μείνουν κλεισμένοι στα σπίτια τους». Σαν κάτι να μας θυμίζει η σκηνή αυτή από την «Ιφιγένεια εν Ταύροις» που μας αφηγείται ο Γιώργος Νανούρης. Προσφιλές στην ελληνική αρχαιότητα το θέμα της σωτηρίας δυο ανθρώπων που τους συνδέουν συγγενικοί δεσμοί, υπό αντίξοες συνθήκες. Ακόμα πιο προσφιλές σε μας το ζήτημα του «εγκλεισμού» στο σπίτι, προκειμένου να γλιτώσουμε από το κακό.
Στην πρώτη του σκηνοθεσία στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ο Γιώργος Νανούρης ανεβάζει την «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Ευριπίδη, απόψε, αύριο και μεθαύριο, σε μετάφραση Γιώργου Ιωάννου, αναμετριέται με τις συμπτώσεις των καιρών μας, ανυπομονεί να γευτεί για πρώτη φορά τον μοναδικό ηλεκτρισμό του ομορφότερου -όπως λέει- θεάτρου στον κόσμο και να ξαναζήσει τη δόνηση που μόνο η σχέση με τους θεατές μπορεί να χαρίσει σε ένα καλλιτέχνη.
«Επιτέλους, θα συναντηθούμε ξανά, εμείς στη σκηνή κι εσείς από τις κερκίδες. Για πρώτη φορά δεν θα έρθετε μόνο εσείς να μας δείτε αλλά θα έρθετε για να σας δούμε κι εμείς», λέει λίγες ώρες πριν από την πρεμιέρα, η οποία δεν κρύβει ότι τον έχει αγχώσει πολύ. «To έργο το είχα διαλέξει πριν από τη θύελλα της πανδημίας. Ωστόσο, όταν ο κορονοϊός μάς χτύπησε την πόρτα διαπιστώσαμε ότι μερικές συμπτώσεις είναι ανατριχιαστικές. Σκεφτείτε πως την περίφημη σκηνή όπου τα δύο αδέρφια αναγνωρίζονται, υπολογίζαμε να την αναδείξουμε με μια δυνατή αγκαλιά, με δυνατό φωτισμό όπου οι δυο τους θα μυρίζονταν και θα γινόταν μια σπάνια ένωση. Σήμερα, που αυτήν την αγκαλιά την έχουμε στερηθεί όλοι, αντιλαμβάνεστε πόσο τεράστια αξία έχει αποκτήσει».
Ο σκηνοθέτης επιλέγει να συναντηθεί και πάλι με τη Λένα Παπαληγούρα, τον Μιχάλη Σαράντη, αλλά και με τη Χάρι Αλεξίου, που επιστρέφει ξανά στο θέατρο για την πρώτη της εμφάνιση στην Επίδαυρο. Ο Νίκος Ψαρράς, ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος, η Κίττυ Παϊταζόγλου και ένας εξαμελής Χορός πρωταγωνιστούν επίσης στον εξαιρετικό θίασο.
«Επέλεξα αυτή την τραγωδία γιατί δεν είναι πολυπαιγμένη και πάντα μου αρέσει να συστήνω στον κόσμο έργα λιγότερο γνωστά που μαζί θα τα αγαπήσουμε. Αφού το διάλεξα, στη συνέχεια ήθελα να μοιράσω τους ρόλους έτσι ώστε αφενός να μοιραστώ με τους συγκεκριμένους ηθοποιούς μια στιγμή που ποτέ δεν ξέρεις πότε θα σου ξανατύχει, αφετέρου γιατί η παρουσία τους μου δημιουργεί σημαντική ασφάλεια που τη χρειαζόμουν για την παρθενική μου Επίδαυρο. Η χαρά και η συγκίνηση είναι μεγάλη που συναντιέμαι μαζί τους και γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, γιατί δέχτηκε να είναι μαζί μας και η Χάρις Αλεξίου. Είναι εκείνη που σαν σύγχρονη θεά Αθηνά εμφανίζεται στο τέλος, για να δώσει τη λύση και να σώσει τα δυο αδέρφια», συμπληρώνει ο Γ. Νανούρης για τον ρόλο που έδωσε στην κορυφαία τραγουδίστρια.
Για τον Ευριπίδη, η τραγωδία θέλει τη θεά Αρτεμη να αρπάζει την Ιφιγένεια από τον βωμό της θυσίας της και να τη μεταφέρει στην Ταυρίδα, όπου ο βασιλιάς Θόας μισούσε τους ξένους και τους Ελληνες και όσους συλλάμβανε έπρεπε να τους θυσιάσει. Μάλιστα, τοποθετεί την Ιφιγένεια ως ιέρεια που αναλαμβάνει τον εξαγνισμό των θυμάτων πριν από τη σφαγή.
Οταν στη χώρα φτάνει ο αδερφός της Ορέστης με τον φίλο του Πυλάδη, για να κλέψουν από τον ναό το ιερό άγαλμα της θεάς, συλλαμβάνονται από βάρβαρους ως ιερόσυλοι και οδηγούνται για θυσία. Προτού, λοιπόν, θανατωθούν, πηγαίνουν για εξαγνισμό κι εκεί Ορέστης και Ιφιγένεια αναγνωρίζονται. Αμέσως μετά κι έχοντας τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς, η νεαρή επινοεί διάφορα τεχνάσματα, ώστε να αποδράσουν και να γλιτώσουν.
Στην τραγωδία, λοιπόν, θίγονται πολλά ζητήματα: Τι σημαίνει να είσαι εξόριστος και ξένος; Πώς ξεφεύγει ο άνθρωπος από το παρελθόν και τη μοίρα του; Τι μπορεί να κινητοποιήσει ένα θύμα; Ποια η σημασία της θυσίας; Μέσα στα συντρίμμια του Πελοποννησιακού Πολέμου, σε μια περίοδο κρίσης -που θυμίζει, με έναν τρόπο, τη σημερινή- ο Ευριπίδης γράφει την «Ιφιγένεια εν Ταύροις», εξυμνώντας το μεγαλείο της αδερφικής αγάπης.
«Εχουμε ετοιμάσει μια παράσταση πολύ ατμοσφαιρική και φτιαγμένη για την Επίδαυρο», λέει ο σκηνοθέτης. «Ολα συμβαίνουν σε έναν χρόνο άχρονο, που δεν θέλουμε να παραπέμπει σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Θέλαμε να επιμείνουμε στην ουσία και τα συναισθήματα της τραγωδίας και να σας θυμίσει κάτι απλό, λιτό, ήσυχο, χωρίς πολλά πολλά στολίδια. Η βαθιά μου επιθυμία ήταν να καταλάβει το κοινό την ιστορία, να κρατηθεί από την εξέλιξη και να παρακολουθήσει απερίσπαστο ένα κείμενο που μας θυμίζει μεγάλες αξίες που χάνονται».
● INFO: Παραστάσεις 2, 3 και 4 Ιουλίου. Μουσική: Αγγελος Τριανταφύλλου. Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος. Σκηνικά: Μαίρη Τσαγκάρη. Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη. Τιμές εισιτηρίων: από 15€ - 70€.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας