Η αγάπη είναι θανάσιμη ασθένεια

Για δύο σχεδόν ώρες η Φανί Αρντάν μιλούσε και γοήτευε. Χθες το απόγευμα, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, συναντήθηκε με το ελληνικό κοινό. Είχε προηγηθεί η προβολή της ταινίας «Obsessive Rhythms», της τρίτης σκηνοθετικής δουλειά της. Με μαύρη πλισέ μακριά φούστα και μπλούζα με ανάγλυφα λουλούδια, αστραφτερά δαχτυλίδια στο αριστερό χέρι, κομψή, ευγενική και παθιασμένη, μίλησε με ενθουσιασμό για πολλά. Είπε χαμηλόφωνα στα ελληνικά «καλησπέρα», «ευχαριστώ», «μπράβο». Την σύστησε στο ακροατήριο ο κριτικός κινηματογράφου Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, που της έκανε και τις πρώτες ερωτήσεις. Ακολούθησαν πολλές, από κοινό και δημοσιογράφους. Είπε...

● Για την ταινία της με θέμα μια ερωτευμένη με πάθος τσελίστα, που εγκαταλείπει την καριέρα της για έναν άνδρα.

«Η Μαργκό ζητά το μέγιστο από την αγάπη. Aπαιτεί το απόλυτο από τη σχέση της. Δεν είναι αυτοβιογραφική η ταινία. Δεν ήθελα να μιλήσω για τη δική μου ζωή μου, αλλά γι’ αυτό που πιστεύω».

● Αγαπάει με τον ίδιο απόλυτο τρόπο;

«Ασφαλώς. Δεν θα μπορούσα να γυρίσω αυτή την ταινία αν δεν πίστευα στο απόλυτο της αγάπης. Προσωπικά, όμως, διδάχτηκα πιο γρήγορα από τα λάθη μου απ’ ό,τι η Μαργκό. Οταν ήμουν μικρή πίστευα πως όταν αγαπάς τρελαίνεσαι και περπατάς 5 εκατοστά πάνω από τη γη. Η αγάπη είναι θανάσιμη ασθένεια. Ο έρωτας είναι σαν δυναμίτης. Τίποτα, τίποτα, τίποτα δεν μπορεί να μπει ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που είναι ερωτευμένοι. Ομως ο έρωτας και η οικογένεια είναι αντιφατικά. Πώς να επιβιώσει ο έρωτας μέσα στην οικογένεια; Η πρόκληση της ζωής είναι να τα έχεις και τα δύο».

● Γιατί αποφάσισε να σκηνοθετήσει.

«Δεν το έχω σκεφτεί. Οι πραγματικές επιθυμίες είναι περίεργες, δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αιτίες. Ηθελα να περιγράψω ιστορίες. Πάντα έδινα μεγαλύτερη σημασία στις εικόνες από τον λόγο. Οταν ξεκίνησα να σκηνοθετώ ήταν σαν να περπατούσα στο σκοτάδι, αλλά στο τέλος της ημέρας αισθανόμουν ευτυχισμένη. Σαν ηθοποιός μπορεί να χάσεις τον έλεγχο. Οχι όμως σαν σκηνοθέτης. Δεν πρέπει να απελπίζεσαι, ούτε να είσαι απαισιόδοξος. Πρέπει να είσαι θετικός. Σε κάθε ταινία βελτιώνεσαι. Μαθαίνεις χάνοντας».

● Για τη «Γυναίκα της Διπλανής Πόρτας».

«Οταν την γυρίζαμε αισθανόμουν ότι τίποτα, μα τίποτα δεν μπορούσε να μου συμβεί. Ηταν μια στιγμή μοναδικής ευτυχίας. Γελούσαμε πολύ με τον Φρανσουά (Τριφό) και τον Ζεράρ (Ντεπαρντιέ). Ο Φρανσουά ήταν άρρωστος, στο κρεβάτι, αλλά έλεγε να συνεχίσουμε. Ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι η ευτυχία και η δυστυχία μπορεί να είναι τόσο κοντά. Ο Φρανσουά αγαπούσε τον Ζεράρ, αν και ήταν διαφορετικοί. Τα έβρισκαν οι δυο τους. Οι παθιασμένες, οι ελεύθερες φύσεις είναι πιο αντικομφορμιστικές».

● Για τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ.

«Να είσαι φίλη μαζί του σε βοηθάει να ζεις. Είναι ελεύθερος, θερμός, έξυπνος, χωρίς να τον νοιάζει η γνώμη των άλλων. Εχει κάνει ταινίες στη Γαλλία χωρίς να κερδίζει τίποτα, αρκεί να υπάρχει αδρεναλίνη στο γύρισμα και στον ρόλο. Είναι όνειρό μου να κάνω μια ταινία με αυτόν πρωταγωνιστή».

● Για τον Μικελάντζελο Αντονιόνι.

«Η συνάντησή μου μαζί του ήταν σημαντική. Ηταν σύντομη, έπαιξα στην τελευταία σπονδυλωτή ταινία του, “Πέρα από τα σύννεφα”. Ηταν ημιπληγικός, δεν μιλούσε. Με δυσκολία μάς εξηγούσε αυτό που ήθελε, αλλά ποτέ, ποτέ δεν τα παράτησε. Σκεφτόταν σαν ζωγράφος. Τον θαύμασα. Ο κινηματογράφος είναι η τέχνη της εικόνας. Τα λόγια έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Στη μεγάλη οθόνη βλέπουμε παντού όσα θέλουμε να πούμε».

● Η τέχνη.

«Αυτό που προσφέρει δεν είναι η λύση στο πρόβλημα. Η τέχνη φωτίζει αυτό που είναι ο άνθρωπος, είναι ο καθρέφτης. Σε βοηθάει να δεις τη ζωή με διαφορετικό τρόπο. Σε χώρες με κρίση, βοηθάει τους ανθρώπους να αντισταθούν στις δύσκολες καταστάσεις».

● Μετανιώνει για κάτι;

«Για το μόνο που μετάνιωσα ήταν όταν μου τηλεφώνησε ο Αλεξέι Ταρκόφσκι να μου ζητήσει να παίξω σε ταινία του (δεν μπορώ να θυμηθώ ποια ήταν) και απάντησε κάποιος άλλος αντί για μένα. Και του είπε ότι δεν ήμουν ελεύθερη. Αν το είχα μάθει, θα έκανα τα πάντα για να ελευθερωθώ. Ηταν σπουδαίος σκηνοθέτης».

● Για τον φεμινισμό.

«Είναι αλήθεια ότι δεν είμαι φεμινίστρια. Δεν αγωνίστηκα στο όνομα της γυναίκας, αλλά των ανθρώπων. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια που οι άνδρες ήταν καταπληκτικοί, ωραίοι, έξυπνοι, γλυκείς, με συναισθήματα. Ισως αν ήμουν από τις αραβικές χώρες ή την Αφρική να είχα διαφορετική νοοτροπία. Θεωρώ βέβαια ανόητο ένας άνδρας και μια γυναίκα να κάνουν την ίδια δουλειά, αλλά να πληρώνονται διαφορετικά».

● Για την Ελλάδα.

«Ολοι έχουμε τα βλέμματα στραμμένα στην Ελλάδα. Θέλουμε να τα καταφέρει. Το παλιό σύστημα έχει αποτύχει. Ο άκρατος καπιταλισμός δεν λειτουργεί. Δεν λέω ότι η λύση είναι ο κομμουνισμός, αλλά σίγουρα κάτι πρέπει να αλλάξει».

● Μελλοντικά σχέδια.

«Τον Ιούλιο θα παίξω στην Αβινιόν την Κασσάνδρα, ένα μονόλογο της Κρίστα Βολφ με συνοδεία σύγχρονης μουσικής. Ετοιμάζω και μια ταινία με τον Ντανιέλ Οτέιγ, τον οποίο θεωρώ μεγάλο ηθοποιό».