«Παραμένω αισιόδοξος για τη γειτονιά μας»

Ο χαρισματικός καλλιτέχνης Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ που γεννήθηκε στα Αδανα και ζει στη Νέα Υόρκη τονίζει πως η ελληνική μουσική είναι η γέφυρα που τον ενώνει με την τουρκική παράδοση. Γι’ αυτό άλλωστε στη μίνι περιοδεία που πραγματοποιεί στη χώρα μας έχει δίπλα του εκλεκτούς Ελληνες καλεσμένους

Σπουδαίος πρεσβευτής της ανατολίτικης μουσικής, χαρισματικός οργανοπαίκτης της Μεσογείου, φιλοσοφημένος Νεοϋορκέζος και πολίτης του κόσμου. Γλυκύτατος άνθρωπος, με βαθιά γνώση και σεβασμό στην παράδοση, αλλά και μουσικός που έχει πάντα τα αυτιά του ανοικτά στα σύγχρονα μουσικά ιδιώματα.

Μυστικισμός και παράδοση, ρομαντισμός και φαντασία, ανατολή και Δύση βρίσκουν στο πρόσωπο του Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ τον ιδανικό εκφραστή. Το παιδί-θαύμα που γεννήθηκε στα Αδανα της Τουρκίας και μέχρι τα δώδεκά του χρόνια ήξερε να παίζει φλάουτο, μπαγλαμά, νέι, ζουρνά, ούτι και κρουστά έχει επί χρόνια χτίσει μια σπάνια σχέση με το ελληνικό κοινό.

«Με αγαπούν και τους αγαπώ. Η μουσική έχει τη δύναμη να ενώνει τον κόσμο και να δημιουργεί ζεστασιά ανάμεσα στους ανθρώπους». Αυτή τη ζεστασιά θα αναζητήσεις στις τρεις συναυλίες που ετοιμάζει στη χώρα μας.

Απόψε εμφανίζεται στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης (με καλεσμένους τους Φωτεινή Βελεσιώτου, Φώτη Θεοδωρίδη, Θεόφιλο Πουταχίδη - ποντιακή λύρα), την Τρίτη 7 του μηνός παίζει στο Αρχαίο Ωδείο Πάτρας, ενώ η μίνι περιοδεία ολοκληρώνεται την Τετάρτη (8/6) στο Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη», όπου θα παίξει μαζί με τους Ευανθία Ρεμπούτσικα, Πετρολούκα Χαλκιά, Χάιγκ Γιαζιτζιάν, Μελίνα Κανά, Φώτη Θεοδωρίδη.

Είναι, λοιπόν, μεγάλη η εμπειρία που έχει για το τι συμβαίνει στη χώρα. «Οταν άκουσα για πρώτη φορά περί οικονομικής κρίσης, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο, είπα “αυτό δεν είναι οικονομική κρίση, είναι μια κρίση που θα πλήξει την πολυτέλεια”.

»Ολοι είχαν συνηθίσει να χρησιμοποιούν ένα κινητό τηλέφωνο, δύο αυτοκίνητα, πολλά περισσότερα από ό,τι πραγματικά χρειάζεται... Ετσι, νομίζω ότι ήρθε ο καιρός της αφύπνισης και όχι μια ευκαιρία για να χάσουμε τις αναφορές μας. Απλώς, ο κόσμος περνά δύσκολα προσπαθώντας να συνηθίσει το νέο σύστημα».

• Πολύ συχνά επίσης συνεργάζεστε με Ελληνες μουσικούς και τραγουδιστές. Τι σας εμπνέει σε αυτές τις σχέσεις;

Η ελληνική μουσική είναι μια γέφυρα που με ενώνει με τη δική μου παράδοση. Ζούσαμε μαζί επί 400 χρόνια. Στα workshops που κάνω ή σε σεμινάρια πάντοτε αναφέρω ότι η τουρκική μουσική είναι στην πραγματικότητα ένας συνδυασμός της ελληνικής αρμονίας και της τουρκικής μελωδίας. Ισως γι' αυτό μπορείτε να μας καταλάβετε με τόση ευκολία.

Η ελληνική μουσική είναι ο καταλύτης ή καλύτερα η γέφυρα προς τον υπόλοιπο κόσμο. Πάντα έλεγα ότι θέλω να έχω έναν Ελληνα δεξιοτέχνη στα πλήκτρα, ώστε να μπορεί να κατανοήσει τόσο τη Δύση όσο και τη μουσική μου (σ.σ. και πράγματι και αυτή τη φορά θα έχει στα keyboards τον επί χρόνια συνεργάτη του Γιάννη Δημητριάδη).

• Είναι φανερό ότι σας καθόρισε πολύ το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώσατε.

Η Αγκυρα όπου μεγάλωσα ήταν και εξακολουθεί να είναι πολιτιστικά πολύ πλούσια, καθώς αποτελεί σύνορο και σταυροδρόμι ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Ετσι, είχα τη χαρά να συναντήσω ευφυείς ανθρώπους, υψηλής ποιότητας, που ενθάρρυναν τη σύνδεση των πολιτισμών. Το να είναι ειρηνικά τα σύνορα σημαίνει ότι ολόκληρη η χώρα είναι ειρηνική, και άρα το όλο περιβάλλον ενθαρρύνει την ανάπτυξη της τέχνης.

Ημουν πολύ τυχερός διότι στο μέρος που μεγάλωσα είχαμε 4-5 «κήπους τσαγιού», κατά μήκος του ποταμού. Μέρη δηλαδή στα οποία ο καθένας όχι μόνο έπινε τσάι, αλλά γινόταν μέρος μιας ολόκληρης μουσικής σκηνής που άνθιζε. Εκεί συναντούσαμε μουσικούς από την Κωνσταντινούπολη, ηθοποιούς, καλλιτέχνες. Αλλωστε η Αγκυρα και η Κωνσταντινούπολη είναι οι πόλεις που με καθόρισαν.

Οταν για πρώτη φορά μετακόμισα στην Αμερική, για να σπουδάσω τζαζ στο Μπέρκλεϊ, συνειδητοποίησα ότι η Αμερική με βοήθησε να αναδείξω ό,τι είχα μέσα μου. Εκεί η μουσική μου αναμείχθηκε με τον αμερικανικό ήχο.

• Και τον όρο world σήμερα πώς θα τον περιγράφατε;

Η world δεν μπορεί να περιγραφεί εύκολα, καθώς μιλάμε για ολόκληρο τον κόσμο. Είναι ένα μείγμα από όλες τις κουλτούρες. Είναι κάτι που εξακολουθεί να εξελίσσεται.

Οι άνθρωποι άρχισαν να ακούνε διαφορετικά είδη μουσικής και, στη συνέχεια, εξοικειώθηκαν με τον διαφορετικό ήχο. Το να υπηρετείς τη world σημαίνει ότι πετυχαίνεις τις σωστές μείξεις και είσαι προσεκτικός με τους συνδυασμούς. Αλλά καθώς είναι ένα έργο σε εξέλιξη, πρέπει να το κάνουμε σταδιακά και να δίνουμε σε κάθε γενιά τον χρόνο που χρειάζεται.

• Σύγχρονη μουσική ακούτε;

Μπα, όχι. Ακόμα και στο αυτοκίνητο όταν οδηγώ προτιμώ να εξασκώ τη φωνή μου. Φωνάζω, δοκιμάζω, κάνω διάφορα. Ωστόσο, η μαύρη μουσική με εμπνέει πολύ. Οι ρυθμοί της είναι συναρπαστικοί. Η τζαζ ασκεί πάνω μου μεγάλη γοητεία. Πιο σπάνια μπορεί να ακούσω ποπ.

• Εξακολουθείτε να ασκείστε καθημερινά με γιόγκα, Tai Chi και Qi Gong;

Φυσικά. Αυτός είναι ο τρόπος μου να ζω. Τελευταία κάνω πολύ Tai Chi, το οποίο εμπεριέχει πολύ διαλογισμό. Η ευτυχία είναι ένας υγιής συντονισμός των μυών, του σώματος και του μυαλού. Για να έχεις υγιείς μυς, πρέπει να τους γυμνάσεις. Κι αυτό βοηθά το μυαλό να καθαρίσει και το σώμα να χαλαρώσει.

• Το κοινό που επί χρόνια σας ακολουθεί πώς θέλετε να σας θυμάται;

Σαν έναν εύκολο και βολικό άνθρωπο. Θέλω πάντα να δίνω λύσεις και όχι να δημιουργώ επιπλοκές. Θέλω όλοι να θυμούνται ότι πέρασαν καλά στις συνεργασίες μας. Επίσης, εμείς στην παράδοση των Σούφι λέμε πως υπάρχει μόνο μία λέξη που μπορεί να περιγράψει το σύμπαν μας. Εγώ θα διάλεγα τη λέξη: ευτυχισμένος. Προσπαθώ πάντα να είμαι αυτάρκης και να ζω με αρμονία κάθε στιγμή.

• Τι ελπίζετε για τα εκατομμύρια των μεταναστών στις γειτονιές μας;

Εχω δυο σκέψεις για την κατάσταση αυτή. Η πρώτη είναι η δυστυχία που αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι για να αναγκαστούν να ξενιτευτούν από την πατρίδα τους. Η δεύτερη είναι ότι ίσως αυτή η συγκυρία μάς προσφέρει μια πραγματική ευκαιρία να αλλάξουμε τον κόσμο.

Πολλές φορές στην ιστορία πληθυσμοί μετακινήθηκαν λόγω πολιτικών συνθηκών. Αυτή είναι η ευκαιρία να δείξουμε την ειλικρίνειά μας. Οι κυβερνήσεις και οι πολιτικοί μπορεί να μιλούν για ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά εμείς είμαστε εκείνοι που οφείλουμε να αποδείξουμε την ανθρωπιά μας και τη φιλοξενία μας. Ας συνεχίσουμε να κρατάμε το μυαλό μας ανοικτό. Ας επαναξιολογήσουμε τη στάση μας. Είμαι πολύ αισιόδοξος.

Info: Απόψε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Τρίτη 7/6 στο Αρχαίο Ωδείο Πάτρας. Τετάρτη 8/6 στο Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη», στις 21.00. Τιμές εισιτηρίων: αριθμημένες θέσεις μπροστά στη σκηνή 30 ευρώ, γενική είσοδος 20 ευρώ, φοιτητικό, άνεργοι, ΑμεΑ, άνω των 65 χρόνων, παιδιά 15 ευρώ.