Ελλάδα-Νέα Υόρκη με γέφυρα ένα μπάσο

Ας ξεκινήσουμε πρώτα από την Επίδαυρο και θα σας πάω αμέσως μετά και στην Τήνο. Σύνδεσμός μας ο μπασίστας Πέτρος Κλαμπάνης. Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, λοιπόν, έπαιζε στο θέατρο της Μικρής Επιδαύρου η Δήμητρα Γαλάνη παρουσιάζοντας σε δύο sold out συναυλίες το πρότζεκτ της «Chronos». Μαζί της ήταν μία τετράδα εξαίρετων μουσικών, οι Πέτρος Κλαμπάνης (καλή ώρα), Θωμάς Κωνσταντίνου, Σπύρος Μάνεσης και Χρήστος Ραφαηλίδης. Τέσσερις ασύλληπτοι μουσικοί μαζί με τη Δήμητρα να διασκευάζουν με τον δικό τους μοναδικό τρόπο ελληνικά στάνταρντ (όπως λέμε και στην τζαζ), από Χατζιδάκι και Ξαρχάκο μέχρι Τσιτσάνη και παραδοσιακά κομμάτια. Μαγική συναυλία.

Και τώρα ας διακτινιστούμε στην Τήνο. Εκεί βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη το Tinos Jazz Festival, ξεκίνησε στις 17 Ιουλίου και θα κρατήσει μέχρι τις 30 του μηνός, ένα τζαζ δεκαπενθήμερο με καλλιτέχνες που οι περισσότεροι έλκουν την καταγωγή τους από το νησί. Ή, έστω, έχουν κάποια σχέση με αυτό. Ο Πέτρος Κλαμπάνης, λόγου χάριν, που παίζει αύριο στη Χώρα μαζί με τον Σταύρο Λάντσια κι ένα κουαρτέτο εγχόρδων, αν και Ζακυνθινός, νιώθει πως είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένος με την Τήνο. Πέρασε στο νησί δύο καλοκαίρια πλήρους αυτοσυγκέντρωσης κι ενδοσκόπησης. «Ηταν τα καλοκαίρια του 2004 και του 2005 με πολλή μελέτη - ζούσα σε φάση ασκητικής», μας λέει.

Από τη Δήμητρα Γαλάνη στον Σταύρο Λάντσια, από Χατζιδάκι και Θεοδωράκη σε αμιγώς τζαζ συνθέσεις. «Μου αρέσει να συμμετέχω σε διαφορετικά πρότζεκτ, ανακαλύπτω πράγματα, παίρνω τα θετικά και τα χρησιμοποιώ στη δική μου μουσική μετά. Δίπλα στη Δήμητρα Γαλάνη έμαθα πολλά, είναι μια δημιουργός που σέβεται τον λόγο και τη λεπτομέρεια», εξηγεί ο Πέτρος.

Ευκαιρία να αποκαλύψω εδώ τα λόγια θαυμασμού με τα οποία μου μιλούσε η Γαλάνη για τον Κλαμπάνη σε ανύποπτο χρόνο. Τον θεωρεί σπουδαίο μουσικό, άνθρωπο-ορχήστρα. Τον έβλεπα κι εγώ στην Επίδαυρο και περισσότερο με μαέστρο έδειχνε, έτσι όπως καθοδηγούσε τους υπόλοιπους. Ισως παίζει ρόλο που είναι μπασίστας. «Το μπάσο είναι πολύ σημαντικό», επιβεβαιώνει, «είναι η καρδιά του γκρουπ. Είναι αυτό που δίνει τον ρυθμό, τον παλμό, αποτελεί την ατμομηχανή της μπάντας. Η ενέργειά του μετουσιώνεται σε μελωδία, ο ρόλος του στην τζαζ είναι αναβαθμισμένος».

Ο Πέτρος εγκατέλειψε τις σπουδές του στο Πολυτεχνείο για να αφοσιωθεί στη μουσική. Σπούδασε κοντραμπάσο αρχικά στο Αμστερνταμ και στη συνέχεια στη Νέα Υόρκη, εκεί όπου ζει μόνιμα τα τελευταία χρόνια. Το πρώτο του άλμπουμ «Contextual» κυκλοφόρησε το 2011, το δεύτερο είναι το φετινό «Minor Dispute», που έγραψε και ηχογράφησε με ένα εξαιρετικό κουαρτέτο το οποίο συναπαρτίζεται από τον κιθαρίστα Γκιλάντ Εκσελμαν, τον πιανίστα Ζαν-Μισέλ Πιλκ και τον ντράμερ Τζον Χάντφιλντ.

«Κυκλοφόρησε στις 20 Μαΐου, αλλά ήταν έτοιμο εδώ και περίπου δύο χρόνια. Εχει διασκευές και δικά μου κομμάτια, είναι πιο συναισθηματική δουλειά, λιγότερο εγκεφαλική σε σχέση με το ντεμπούτο μου. Εμπνευσή μου στάθηκαν τα συναισθήματα, οι ανθρώπινες σχέσεις, η ειλικρίνεια ως προς τον εαυτό μας και τους άλλους. Κι έστω κι αν το ηχογράφησα στην Αμερική, οι περισσότερες εικόνες του προέρχονται από την Ελλάδα. Ενα κομμάτι του π.χ. είναι εμπνευσμένο από κάποια ημέρα που έτρεχα με τη μηχανή μου να προλάβω στη Νεάπολη το καράβι για τα Κύθηρα».

Γελάμε όταν μου λέει πως οι οι περισσότεροι ξένοι ακούν το cd σαν ελληνική, εξωτική μουσική, ενώ οι Ελληνες σαν ένα αμερικανικό προϊόν. Ο Πέτρος, πάντως, δεν έχει σκοπό να επιστρέψει στα πάτρια εδάφη. «Στη Νέα Υόρκη υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες. Οταν βγάζεις τη μουσική σου εκεί, είναι σαν να τη βγάζεις σε όλο τον κόσμο, τους αφορά όλους. Βοηθάει πολύ και το γεγονός πως οι μουσικοί που βρίσκονται στη Νέα Υόρκη παίρνουν τη δουλειά τους πολύ στα σοβαρά. Ο ανταγωνισμός είναι μεγαλύτερος, εξελίσσεσαι, η ενέργεια που δίνεις πιάνει τόπο, στην Ελλάδα, αντίθετα, το πιο πιθανό είναι να μην καρποφορούσε».

Είναι τζαζ αυτοί οι Τηνιακοί

Το Tinos Jazz Festival κλείνει φέτος 6 χρόνια - ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2009. Ψυχή του είναι ο μουσικός Θωμάς Αλβέρτης. «Ως Τήνιος που μεγάλωσε σε ένα νησί που αγνοούσε την τζαζ, είχα πάντα στο μυαλό μου να φέρω σε επικοινωνία τους δύο κόσμους που αγαπούσα, την Τήνο και την ελληνική σκηνή της τζαζ», σημειώνει. «Φέτος το φεστιβάλ απλώνεται σε διάφορα μέρη του νησιού», συνεχίζει ο Θωμάς. «Στην Εξω Μεριά στο χωριό Πύργος, στην Ανω Μεριά στο χωριό Λουτρά, στα Μέσα Μέρη στο χωριό Αρνάδο και βεβαίως στη Χώρα».

Το concept του φετινού φεστιβάλ είναι «Τhe Jazz Tinians», συμμετέχουν δηλαδή οι Τηνιακοί της τζαζ, μουσικοί και όχι μόνο, που γεννήθηκαν ή κατοικούν στο νησί. Η Μιράντα Βερούλη (δημότισσα Τήνου), με τους Ανδρέα Πολυζωγόπουλο (τρομπέτα) και Θοδωρή Κότσυφα (κιθάρα). Η Θωμαή Απέργη (ντόπια!), με τους Τ. Πατερέλη (σαξόφωνο), Π. Μπενετάτο (πιάνο) και Κ. Κωνσταντίνου (μπάσο).

Η Αμαλία Κουντούρη, φλάουτο (μέτοικος ως σύζυγος), με τους Γ. Μικρό (πιάνο) και Τζώρτζη Τσιρόπουλο (σαξόφωνο). Η Κυριακή Βιδάλη, κιθάρα (Τήνιοι γονείς), με τους Γιώργο Μουτάφη (όργανο) και Γιάννη Παπαναστασίου (σαξ). Ο ίδιος ο Θωμάς Αλβέρτης, σαξόφωνο (Τήνιος), με τη Γεωργία Ράπτη (μέτοικος 15 χρόνια).