Στον «Κύκλο του C.N.S.» η αγριεμένη θάλασσα περιγράφει την απώλεια και την οδύνη. Στον «Καπετάν Μιχάλη» ο νυχτερινός υγρός άνεμος του νότου «πέφτει πάνω στις γυναίκες σαν άντρας και πάνω στους άντρες σαν γυναίκα». Στο «Καταραμένο φίδι» η μορφή του Καραγκιόζη στέκει σαν σύμβολο της διαχρονικής λαϊκής τέχνης, ενώ στο εμβληματικό «Χαμόγελο της Τζοκόντας» η Νέα Υόρκη γίνεται το πολυτελές και πολύβουο φόντο που περιβάλλει τη μοναξιά και την απόγνωση της σύγχρονης ζωής.
Ο Μάνος Χατζιδάκις έχει ορίσει το τοπίο της ελληνικής μουσικής και του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού όσο ελάχιστοι. Οι αναζητήσεις του αλλά και οι επιρροές του τον οδήγησαν σε πολλές και διαφορετικές διαδρομές.
Δύσκολο πολύ το εγχείρημα του Κωνσταντίνου Ρήγου που πριν από δυο χρόνια αποφάσισε να αναμετρηθεί με τέσσερα έργα του, να περιηγηθεί στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα του χατζιδακικού έργου και να εντάξει ισάριθμα εμβληματικά έργα σε μια σπονδυλωτή παράσταση με τίτλο «Χορός με τη σκιά μου». Η παραγωγή που το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής πρωτοπαρουσίασε τον Νοέμβριο του 2019 επιστρέφει για δυο μοναδικές παραστάσεις απόψε και την Πέμπτη στη σκηνή του Ηρωδείου.
«Τι είναι ο “Χορός με τη σκιά μου”; Ενας χορός με τον εαυτό μου. Μια εξομολόγηση επί σκηνής όλων αυτών που έχω ζήσει και που κουβαλάω για πάντα μέσα μου. Από την εφηβική μου ηλικία, η μουσική και ο λόγος του Μάνου με επηρέασαν βαθιά. Δεν τον γνώρισα ποτέ –τον πλησίασα κάποιες φορές, αλλά πάντα υπήρχε μια απόσταση. Η απόσταση κι ο φόβος που νιώθεις όταν βρίσκεσαι απέναντι σε κάτι σπουδαίο», σημειώνει ο Κωνσταντίνος Ρήγος.
Ποια ανάγκη όμως γέννησε αυτή την αναμέτρηση; «Με τα χρόνια αυτά τα έργα δημιούργησαν μέσα μου μια συγκεκριμένη αίσθηση την οποία και ήθελα να βγάλω. Αφενός, λοιπόν, είχα μια βαθιά επιθυμία να μιλήσω στον κόσμο για κάτι που κουβαλούσα κι αφετέρου έβλεπα πως υπάρχει η ανάγκη να τα ακούσουμε και να τα δούμε αλλιώς. Μπορεί το “Χαμόγελο”, για παράδειγμα, να είναι ένα εξαιρετικά δημοφιλές έργο, ωστόσο, ο “Κύκλος” σπανίως παρουσιάζεται και άρα η μεταφορά τους σε έναν άλλο κόσμο, αυτόν του χορού, τους δίνει προοπτική και μια ευκαιρία γνωριμίας με άλλες γενιές και κοινό. Ετσι κατέληξα σε αυτά τα δυο δίπολα της Ανατολής με τη Δύση και της θερμότητας με την ψυχρότητα τα οποία και συναντιούνται χορευτικά επί σκηνής», εξηγεί ο χορογράφος και καλλιτεχνικός διευθυντής του Μπαλέτου της Λυρικής.
Ο «Κύκλος του C.N.S.» –έργο για βαρύτονο και πιάνο σε ποίηση του συνθέτη, το οποίο γράφτηκε για τον θάνατο του νεαρού Ισπανού Ετιέν Ρέριχ Μόριτς (1952)– συμβολίζει τον βορρά, το αφαιρετικό τοπίο της «ερημικής παραλίας», την έρημη χώρα του θανάτου.
Ο «Καπετάν Μιχάλης» –η μουσική για τη θεατρική διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη (1966)– συμβολίζει τον νότο, με το μεσογειακό, άνυδρο τοπίο, τον άνεμο που πέφτει ερωτικά πάνω στα σώματα, τη μορφή του καζαντζακικού άντρα που έχει μέγεθος μεγαλύτερο από το πραγματικό.
Το «Καταραμένο φίδι» –η σουίτα μπαλέτου με δυο πιάνα που έγραψε για το Ελληνικό Χορόδραμα (1949)– είναι η ανατολή, μια χώρα των σκιών και του παραμυθιού, όπου το παλιό και το καινούριο συνυπάρχουν αλληλοσπαρασσόμενα.
Το «Χαμόγελο της Τζοκόντας» –το έργο ορόσημο για τη μεταπολεμική ελληνική δημιουργία (1965)– είναι η δύση, μια σπουδή του συνθέτη πάνω στην ιστορία της δυτικής μουσικής, αλλά και μια άσκηση προσωπικής συνθετικής πειθαρχίας.
Για το κάθε ένα από αυτά στη σκηνή υπάρχει ένα δωμάτιο όπου χορός και μουσική γίνονται ένα.
«Η ευαισθησία, η λογική και ο πολιτικός λόγος του Μάνου υπήρξαν πάντα τα στοιχεία που με προκαλούσαν να χορογραφήσω ένα έργο του. Τώρα πια ο φόβος έχει φύγει, αλλά το δέος παραμένει, καθώς πια νιώθω το έργο του κομμάτι του εαυτού μου. Πλέον νιώθω πιο τολμηρός να το αγγίζω και να το κάνω δική μου χορογραφία. Στην πρώτη μου αυτή αναμέτρηση με τον Μάνο, αλλά και τον έφηβο εαυτό μου, δημιουργώ τέσσερα διαφορετικά δωμάτια –ένα για κάθε έργο–, με μάτια παράθυρα στον κόσμο που ζούμε ή σε αυτόν που ζει μέσα στη φαντασία μας. Τέσσερις χώροι για να φτιάξει ο κάθε θεατής την προσωπική του μυθολογία».
Info: Ωδείο Ηρώδου Αττικού, ώρα έναρξης: 21.00. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Ο Κωνσταντίνος Ρήγος εκτός από τη χορογραφία υπογράφει και το σκηνικό της παράστασης, με τη συνεργασία της Μαίρης Τσαγκάρη. Κοστούμια: Deux Hommes, φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας, βίντεο: Βασίλης Κεχαγιάς. Τιμές εισιτηρίων: 20, 30, 35, 45, 65€. Προπώληση: ticketservices.gr, Ταμεία ΕΛΣ, Εκδοτήρια του Φεστιβάλ Αθηνών. Πληροφορίες: 213 0885700
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας