Μετά τη Χιλή του Αλιέντε στο «Post Mortem», την αντίσταση στη δικτατορία από έναν επίδοξο Τζον Τραβόλτα στο «Tony Manero» και τις «εκλογές» του Πινοσέτ στο «No», ο Πάμπλο Λαραΐν, ο σημαντικότερος Χιλιανός σκηνοθέτης της εποχής μας -κι από τους δυναμικότερους διεθνώς- τα βάζει με την Καθολική Εκκλησία στο «El Club» («Η Μυστική Λέσχη»), μια ταινία που, όπως κι οι προηγούμενές του, είναι έντονα πολιτική, αλλά ντυμένη με χιούμορ και κινηματογραφική γοητεία.
Στο «El Club», τέσσερις άντρες και μια γυναίκα ζουν ειρηνικά σ’ ένα διαμέρισμα μιας μικρής, ήσυχης, παραθαλάσσιας πόλης - μόνο που αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι τυχαίοι. Είναι ιερείς, που αποπέμφθηκαν από την Καθολική Εκκλησία, κι αντί να κατηγορηθούν και να δικαστούν, τραβώντας τα ανεπιθύμητα βλέμματα πάνω τους, «φυλακίστηκαν» εκεί από την ίδια την Εκκλησία, ως ένα μικρό κοινό μυστικό. Και να που τώρα, ένα από τα παλαιότερα θύματά τους τούς χτυπάει, κυριολεκτικά, την πόρτα, απειλώντας να τινάξει στον αέρα την τόσο προσεκτικά συγκαλυμμένη συνθήκη.
Ο ίδιος ο Πάμπλο Λαραΐν μάς εξηγεί ότι ανακάλυψε αυτήν την πρακτική της Εκκλησίας με διεξοδική έρευνα:
«Επειδή η ταινία καταπιάνεται με μυστικές, σιωπηλές πρακτικές της Καθολικής Εκκλησίας, κάναμε την έρευνά μας με ασυνήθιστες μεθόδους· το internet ή άλλοι συνηθισμένοι τρόποι δεν θα μας βοηθούσαν. Μιλήσαμε με πρώην ιερωμένους, παπάδες ή άλλους θρησκευτικούς λειτουργούς, που μας έδωσαν στοιχεία για κάποιους “οίκους ευγηρίας” για καθολικούς ιερείς με “προβλήματα”.
»Στην πορεία ανακαλύψαμε ότι υπάρχει μια ολόκληρη οργάνωση με το όνομα Υπηρέτες του Παρακλήτου, που εδώ και 60 χρόνια έχει αφοσιωθεί αποκλειστικά στη φροντίδα καθολικών ιερέων, που δεν μπορούν πια να ασκούν το λειτούργημά τους. Δεν μπορούν, γιατί απλώς έχουν διαπράξει εγκλήματα, βιασμό, εμπόριο βρεφών, υπεξαίρεση. Προκειμένου αυτοί οι ιερείς να μη δικαστούν και μπουν στη φυλακή, εκθέτοντας έτσι ακόμα περισσότερο την Καθολική Εκκλησία, εγκαθίστανται σ’ αυτά τα ειδικά σπίτια, που κανείς δεν γνωρίζει πού βρίσκονται».
Κι όμως, ο Λαραΐν δεν θεωρεί ότι έκανε μια ταινία-κατηγορώ:
«Δεν πιστεύω ότι η ταινία είναι σκοτεινή, πιστεύω ότι κρύβει μεγάλη πίστη, είναι μια ταινία για τη συμπόνια και τη συγχώρεση και την έλλειψή της. Ξεκινά μ’ ένα απόφθεγμα από τη Γένεση, “ο Θεός είδε ότι το φως ήταν καλό και το χώρισε από το σκοτάδι”, αλλά εγώ νομίζω πως αυτό σημαίνει ότι ο Θεός μάς οδηγεί στο να δούμε ότι δίνει στην ανθρωπότητα την ευκαιρία να γίνει αυτό που θέλει να γίνει. Οτι μας δίνει τη δυνατότητα της επιλογής, της ελευθερίας. Εμείς, ωστόσο, πρέπει να επιλέξουμε».
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο του «El Club» είναι ότι σχολιάζει καυστικά όχι μόνο τις παγιωμένες τακτικές της Καθολικής Εκκλησίας, αλλά και το σημερινό προφίλ της, εκείνο που διαμορφώνει ο Πάπας Φραγκίσκος:
Ο σκοπός μου ήταν να ασχοληθώ με κάτι σύγχρονο, με την εσωτερική σύγκρουση που χαρακτηρίζει την Εκκλησία σήμερα, ανάμεσα στους παλιούς ιερείς, που δουλεύουν μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο εδώ και 2.000 χρόνια, και τη νέα γενιά που είναι πιο ανοιχτή, θέλει να είναι πιο ταπεινή, να συγχωρεί, να βρίσκεται πιο κοντά στους ανθρώπους, να μη μοιάζει πια στον ιερέα με το χρυσό δαχτυλίδι.
Υπάρχουν πολλά πράγματα που χωρίζουν αυτές τις δυο ομάδες, αλλά υπάρχει και κάτι που τις ενώνει, η πίστη. Ακόμα περισσότερο τους ενώνουν… τα media και ο φόβος για τα media. Η Εκκλησία σήμερα φοβάται τα media πιο πολύ κι απ’ την Κόλαση, απλώς γιατί κάτι τέτοιο δεν έχει ξαναϋπάρξει. Τώρα τρέμουν για κάθε σκάνδαλο, πρέπει να διατηρούν λογαριασμούς στο twitter, στο facebook, η πίστη στον Χριστό μετριέται και με followers.
Παρά το αιχμηρό θέμα της, ο Λαραΐν γύρισε και παρουσίασε την ταινία με μεγάλη ελευθερία:
Δεν αντιμετώπισα ποτέ πρόβλημα, ούτε όταν τη γυρίζαμε ούτε όταν προβλήθηκε ούτε όταν διανέμεται ή πωλείται σε άλλες χώρες. Δεν είχα κανένα πρόβλημα λογοκρισίας, ούτε καν ανεπίσημων σχολίων. Απλώς υπάρχουν άνθρωποι που τους άρεσε κι άλλοι που δεν τους άρεσε.
Πιστή στο κινηματογραφικό του ύφος με τις πολιτικές βάσεις θα είναι κι η νέα δουλειά του Πάμπλο Λαραΐν:
Η επόμενη ταινία μου έχει να κάνει με τον Πάμπλο Νερούδα, έχουμε τελειώσει τα γυρίσματα και τώρα μοντάρουμε. Το 1947 με 1949 ο κομμουνισμός ήταν παράνομος στη Χιλή κι έτσι ο Νερούδα προσπάθησε να αποδράσει.
Ενας αστυνομικός τον ακολούθησε κι η ταινία είναι αυτό το κυνήγι της γάτας με το ποντίκι, σε νουάρ ύφος. Είναι γεμάτη λογοτεχνία, μαύρο χιούμορ, ποίηση, πολιτική. Περνάω πολύ καλά φτιάχνοντάς την κι εύχομαι να έβγαινε τώρα στις αίθουσες για να μπορέσει να τη δει το κοινό.
INFO:
Η ταινία, βραβευμένη με την Αργυρή Αρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου, προβάλλεται στις αίθουσες από τη StraDa Films
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας