Αναμφισβήτητα, η έναρξη των διαδικασιών της ευρωπαϊκής ενοποίησης με τη Διακήρυξη Σουμάν -9 Μαΐου 1950- αποτελεί ορόσημο στην Ιστορία της ηπείρου μας. Ωστόσο, ημέρα της Ευρώπης είναι η 9η Μαΐου όχι μόνο γι’ αυτόν τον λόγο αλλά και διότι στις 9 Μαΐου 1945 επιτεύχθηκε η αντιφασιστική νίκη των λαών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Προκαλεί όμως εντύπωση ότι πολλοί που εμφανίζονται ως γνήσιοι ευρωπαϊστές παραβλέπουν το γεγονός ότι η Ιδέα της ενωμένης Ευρώπης διατυπώθηκε εξ αρχής -πριν από 202 χρόνια- ως ιδέα φιλειρηνική, δημοκρατική και πανευρωπαϊκή. Ετσι την εννοούσαν ο Σεν Σιμόν, ο Βικτόρ Ουγκό, αλλά και μεταγενέστερα ο αντιφασίστας Αλτιέρο Σπινέλι.
Το ίδιο και ο δικός μας Ιωάννης Καποδίστριας, πρώτος κυβερνήτης του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους που προέκυψε από την Επανάσταση του 1821. Ο Καποδίστριας διατύπωσε την ιδέα της ενοποίησης της Ευρώπης ως υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας.
Οι συντηρητικές δυνάμεις επιμένουν να αρνούνται τη γεωγραφική, ιστορική και πολιτισμική πραγματικότητα, που θέλει τη Ρωσία αναπόσπαστο μέλος της Ευρώπης. Αλλά και το Κίνημα των Δεκεμβριστών του 1825, στην Αγία Πετρούπολη, είχε αιτήματα παραπλήσια με εκείνα της Γαλλικής Επανάστασης. Συνοδοιπόρος εκείνου του επαναστατικού κινήματος ήταν ο Αλέξανδρος Πούσκιν, μεγάλος Ρώσος ποιητής και φιλέλληνας.
Ας θυμηθούμε, όμως, και ότι πρωτοβουλία της ΕΣΣΔ ήταν η σύγκληση της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΔΑΣΕ), την 1η Αυγούστου 1975. Ιστορικό βήμα, που όπως είναι γνωστό αποτέλεσε -με την καθοριστική συμβολή και της «οστπολιτίκ» του Βίλι Μπραντ- το πρώτο μεγάλο ρήγμα στον Ψυχρό Πόλεμο και στη διαίρεση της Ευρώπης, στα χρόνια που ολόκληρη η ήπειρός μας ζούσε με τον εφιάλτη ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος.
Τιμώντας τα 71 χρόνια της αντιφασιστικής νίκης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν πρέπει να ξεχνούν αριστεροί και δεξιοί, που τιμούν τη μεγάλη αυτή επέτειο, ότι η απελευθέρωση της Ευρώπης από τον χιτλεροφασισμό επιτεύχθηκε με την καθοριστική συμβολή της ΕΣΣΔ.
Ούτε να παραβλέπεται το γεγονός ότι η Αντιχιτλερική Συμμαχία, δηλαδή ο νικητής του πολέμου, μαζί με τα αντιφασιστικά κινήματα των λαών, του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ συμπεριλαμβανομένου, συγκροτήθηκε από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την ΕΣΣΔ.
Αυτό συνέβη διότι οι τότε ηγεσίες των τριών χωρών, παρά τις βαθύτατες μεταξύ τους διαφορές, έθεσαν προτεραιότητα τη σωτηρία της ανθρωπότητας από το φασιστικό τέρας. Αλλωστε, ήταν ο Λένιν, ο ηγέτης της Οκτωβριανής Επανάστασης, που διατύπωσε τις αρχές της ειρηνικής συνύπαρξης.
Καλό είναι να τα θυμόμαστε όλα αυτά, καθώς επιχειρούνται νέες διαιρέσεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Σήμερα, το ζητούμενο είναι μια νέα σχέση συνεργασίας Ε.Ε. - Ρωσίας, προς όφελος της ειρήνης και της ασφάλειας σε ολόκληρη την Ευρώπη και όλο τον κόσμο. Υπόβαθρο τέτοιας σχέσης μπορεί να αποτελέσει η δημιουργία μιας νέας δομής πανευρωπαϊκής συνεργασίας, στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ και των αρχών του.
Συνεργασία απαραίτητη, όχι μόνο για την Ε.Ε., αλλά και για τη Ρωσία, και γενικότερα σε μια περίοδο που το κέντρο βάρους των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων μετατοπίζεται από τον ευρωατλαντικό χώρο προς την Ασία. Στην κατεύθυνση αυτήν, ρόλο και λόγο έχει και η δική μας χώρα, τόσο ως μέλος της Ε.Ε. όσο και πανευρωπαϊκών θεσμών, ειδικότερα του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ.
*Μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, συγγραφέας του βιβλίου «Επανίδρυση της Ευρώπης» (μαζί με τον Γ. Γούναρη), εκδόσεις Ταξιδευτής
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας