Σε λιγότερο από έναν χρόνο από σήμερα, οι προθεσμίες για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα έχουν εξαντληθεί. Κατά καιρούς δημοσιοποιούνται στοιχεία ως προς τα προγράμματα που εκπονήθηκαν και εκτελούνται σχετικά με την απορρόφηση των πόρων σε όλα τα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Δεν είμαι ειδικός επιστήμων επί αυτών των πραγμάτων. Αλλά και όποτε μελετώ τα σχετικά ερευνητικά συμπεράσματα δεν είμαι σε θέση να αποφανθώ για το μείζον πολιτικο-κοινωνικό ζήτημα: Πώς το ελληνικό κράτος αξιοποίησε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης; Παρ’ όλα αυτά από τη σκοπιά της πολιτικής φιλοσοφίας και της ιστορίας των πολιτικών ιδεών, θα επιχειρήσω να σκιαγραφήσω το πολιτικό πρόγραμμα που προώθησε το ελληνικό κράτος (επί του προκειμένου η κυβέρνηση Μητσοτάκη) για να εντάξει τα κονδύλια του Ταμείου στην ελληνική οικονομία.
Πρώτα πρώτα θα πρέπει να τονιστεί ότι η θεσμοθέτηση του Ταμείου Ανάκαμψης από τις γραφειοκρατικές Βρυξέλλες δεν ήταν πρωτοβουλία των τεχνοκρατών. Οι Γερμανοί διανοούμενοι (δέκα στον αριθμό) με επικεφαλής τον Γιούργκεν Χάμπερμας ανέλαβαν την πολιτική πρωτοβουλία αμέσως μετά την υγειονομική κρίση (την πανδημία του Covid) να προτείνουν προς την πολιτική ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης να εκπονήσει ένα πρόγραμμα πολιτικής αλληλεγγύης για να αντιμετωπιστούν τα κοινωνικά προβλήματα του πληθυσμού εν γένει της Ευρώπης. Οποιος ανατρέξει στην ιστορία της προέλευσης και της καταγωγής του Ταμείου πολιτικής αλληλεγγύης θα διαπιστώσει ότι στο επίπεδο των ευρωπαϊκών ιδεών από την εποχή της ίδρυσης της Ευρώπης ως ιδιαίτερου θεσμού (ΕΟΚ και στη συνέχεια Ευρωπαϊκή Ενωση) μέχρι σήμερα αυτό συνέβη για πρώτη φορά (μετά την υγειονομική κρίση!).
Σε προηγούμενη ιστορική φάση (2008-2018) επί μία δεκαετία οι γραφειοκρατικές Βρυξέλλες, ενώ η παγκόσμια οικονομία βιώνει συνθήκες χρεοκοπίας, «μεταβιβάζουν» το βάρος της δημοσιονομικής κρίσης στον ελληνικό λαό. Θυμάμαι πως τότε, τον Ιούλιο του 2015, βρισκόμουν στο σπίτι του Γιούργκεν Χάμπερμας, το οποίο είχε μετατραπεί επί μέρες σε εργαστήριο σκέψης με το ερώτημα: Γιατί θα πρέπει η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση να «μεταφραστεί» από τις γραφειοκρατικές Βρυξέλλες σε δημοσιονομική κρίση της Ευρωπαϊκής Ενωσης; Και οι Βρυξέλλες με τη σειρά τους να μεταφέρουν τα δημοσιονομικά βάρη στις πλάτες του ελληνικού λαού; Ο εφευρέτης αυτού του προγράμματος ονομάζεται: Σόιμπλε!
Θυμάμαι ακόμη πως ο Γιούργκεν Χάμπερμας πάσχιζε να επικοινωνήσει με τους κυβερνήτες του ελληνικού κράτους εκείνης της περιόδου (δηλαδή με τον πρωθυπουργό Τσίπρα και τον κυβερνητικό συνεργάτη του Καμμένο). Ο φιλόσοφος Χάμπερμας από την εποχή εκείνη (το έτος 2015) πρότεινε ένα πρόγραμμα πολιτικής αλληλεγγύης.
Επειτα από χρόνια (το έτος 2021) εκπονήθηκε και εφαρμόζεται ένα πρόγραμμα πολιτικής αλληλεγγύης για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας).
Εχουν συμπληρωθεί πέντε χρόνια (2021-2025) και η ελληνική κυβέρνηση αντιλαμβάνεται το πρόγραμμα πολιτικής αλληλεγγύης ως πηγή κρατικής χρηματοδότησης ιδιωτικών επιχειρήσεων, οι οποίες ολοένα και περισσότερο μεγεθύνονται σε βάρος των αιτημάτων των Ελλήνων πολιτών για κοινωνική δικαιοσύνη.
Συνοψίζω και καταλήγω στα εξής δύο συμπεράσματα: Πρώτον, η ελληνική κυβέρνηση του Μητσοτάκη διαχειρίστηκε τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης ως πρόγραμμα για οικονομικο-τεχνικούς πόρους και για να ενισχύσει τις υφιστάμενες οικονομικώς ισχυρές ομάδες του ελληνικού πληθυσμού. Δεν κατανόησε πως η ιδεολογικο-πολιτική ιδέα ενός προγράμματος πολιτικής αλληλεγγύης όταν αντιμετωπίζεται ως γραφειοκρατικό πρόγραμμα άντλησης οικονομικών πόρων υπονομεύει την ίδια την ιδέα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Και το δεύτερο σημείο των αναλύσεών μου είναι το εξής: Εάν η ελληνική διαχείριση ενός προγράμματος πολιτικής αλληλεγγύης στην Ελλάδα καταντάει να είναι «τεχνοκρατική υπόθεση» καταμερισμού κονδυλίων και πόρων, τότε η ίδια η Ελλάδα ως πολιτική κοινωνία υπονομεύει και υποσκάπτει τον πολιτικό εαυτό της.
*Πολιτικός φιλόσοφος
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας