Τον θάνατο του αιωνόβιου παππού μου πριν από λίγα χρόνια τον πληροφορήθηκα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρόλαβε να κάνει μια σχετική ανάρτηση ένας πρωτανιψιός του -και ψηφιακός μου φίλος- επιτόπου μετά το συμβάν, λίγα λεπτά πριν λάβω το τηλεφώνημα με τα νέα· έτυχε εκείνη τη στιγμή να χαζεύω το κινητό μου και έπεσα πάνω της αμέσως. Τόσο με ξένισε ο τρόπος που έφτασε σ’ εμένα η είδηση, που απόμεινα -σε μερικές στιγμές διανοητικού μετεωρισμού- να αναρωτιέμαι αν η δημοσίευση που έβλεπα αναφερόταν σε πραγματικό γεγονός ή αν είχα κάποιου είδους ψηφιακές παραισθήσεις.
Οσο περνά ο καιρός, τόσο συχνότερα μαθαίνουμε για την απώλεια κάποιου γνωστού, φίλου ή συγγενή από ένα αναρτημένο κηδειόσημο στο facebook. Ο αναπόφευκτος αιφνιδιασμός και το σοκ από την είδηση ενός θανάτου κάποιου δικού μας ανθρώπου γιγαντώνονται, όταν τον πληροφορούμαστε χωρίς τη διαμεσολάβηση μιας αληθινά ανθρώπινης επικοινωνίας παρά μέσω μιας άψυχης πλατφόρμας στην οποία υποτίθεται ότι συνδεθήκαμε χαλαροί για να σκοτώσουμε λίγο από τον χρόνο μας. Στο ψηφιακό Μακόντο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης άλλωστε ο θάνατος τον πρώτο καιρό δεν είχε θέση· αντιθέτως, στις διαδικτυακές μας κοινότητες επικρατούσε η κουλτούρα της ευμάρειας, της καλοπέρασης και της αιώνιας νιότης και τίποτε δεν φάνταζε ικανό να διαταράξει αυτή τη μαγική νιρβάνα τού φαίνεσθαι.
Σ’ αυτό το παράλληλο σύμπαν των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου μπορούμε να δομήσουμε ανενόχλητοι την αυτοεικόνα μας και να προβάλλουμε τη χαλκευμένη εκδοχή του εαυτού μας όπως εμείς επιθυμούμε, η εισβολή του θανάτου έρχεται να διαταράξει την ψευδαίσθηση του ασφαλούς και προστατευμένου χώρου μας. Στο προσωπικό του χρονολόγιο ο κάθε χρήστης μπορεί να επιλέξει ποιων τις αναρτήσεις θα βλέπει, ποια θεματολογία τον ενδιαφέρει περισσότερο και ποιους επιθυμεί να αποφύγει, πάντοτε με την κρίσιμη και καθοριστική επίδραση του αλγόριθμου. Κανένας αλγόριθμος, παρ' όλα αυτά, δεν μπόρεσε να μας αποκλείσει από την απευκταία μα και αναπόφευκτη εξέλιξη του θανάτου. Και ίσως αυτό να είναι που μας κλονίζει περισσότερο· η παραβίαση του συναισθηματικού μας άβατου από την ωμή πραγματικότητα που θα βρει πάντοτε τρόπο να φτάσει και σε εμάς, όσο κι αν θεωρούμε ότι την έχουμε αφήσει έξω από το ψηφιακό μας κουκούλι.
Οπως οι κάτοικοι του Μακόντο εξοικειώθηκαν τελικά με τον θάνατο, έτσι και οι ιθαγενείς των μέσων κοινωνικής δικτύωσης -προϊόντα ενός μαγικού σουρεαλισμού εμείς οι τελευταίοι- θα προσαρμοστούμε με την παρουσία του στα χρονολόγιά μας. Κάθε φορά που θα συνδεόμαστε θα είμαστε και πιο υποψιασμένοι για το τι ενδέχεται να μας περιμένει στο επόμενο scroll. Αλλωστε ο τρόπος με τον οποίο μεταδίδονται οι ειδήσεις αλλάζει ταχύτατα μέσα σε έναν ταχύτατα μεταβαλλόμενο κόσμο· δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση και το άσχημο νέο της απώλειας κάποιου γνωστού μας ανθρώπου.
Απλώς και σε αυτή την περίπτωση επιβεβαιώνεται ο αξιωματικός κανόνας: κανένας άψυχος αλγόριθμος και κανείς ψηφιακός κόσμος δεν θα μπορέσει ποτέ να υποκαταστήσει στο ακέραιο την άμεση ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας