Τη Δευτέρα 22 Απριλίου, σε επετειακή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο με αφορμή τα 300 χρόνια από τη γέννηση του Ιμάνουελ Καντ (1724-1804), ο καγκελάριος της Γερμανίας Ολαφ Σολτς έκανε αναφορές στο έργο του φιλοσόφου.
Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στο βιβλίο του «Για την αιώνια ειρήνη» (Zum ewigen Frieden – 1795). O Σολτς επισήμανε ότι ο διαφωτισμός (γνωσιακός, πρακτικο-πολιτικός και αισθητικός) του Kαντ και ο επιθετικός πόλεμος του Πούτιν κατά της Ουκρανίας είναι ασυμβίβαστα πράγματα. Επί λέξει είπε: «Διαφωτισμός και επιθετικός πόλεμος δεν συμβιβάζονται». Ας σημειωθεί ότι στις αρχές του 2024 ο Πούτιν επισκέφθηκε τη γενέτειρα του Kαντ, το Kαλίνινγκραντ, το οποίο ανήκει στην εδαφική κυριαρχία της Ρωσίας ακόμη και σήμερα. Προφανώς, ο Ρώσος πρόεδρος, σημειώνω εγώ, δεν είχε στο ταξιδιωτικό σακίδιό του το βιβλίο του Kαντ. Αλλά εάν ακόμη υποθέσουμε ότι το είχε διαβάσει, δεν θα έκανε τον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας;
Τονίζω δύο πράγματα: Πρώτον, η επέτειος γέννησης του Kαντ δεν είναι επιστημολογικό-φιλολογικό γεγονός όπως αντιμετωπίζεται από τους Σολτς και Πούτιν. Και δεύτερον, το διαφωτιστικό καντιανό θεωρητικο-πολιτικό πρόγραμμα σύμφωνα με την ιστορία των ιδεών, εκ των πραγμάτων, λειτουργεί για κάθε κοινωνία και για κάθε ιστορική συγκυρία ως η θεωρητικο-πολιτική συνείδησή τους. Οι φιλολογικές αναφορές του Σολτς στον Καντ, όπως και το γεγονός ότι ο Πούτιν δεν διάβασε ποτέ του τον Kαντ αποδεικνύουν ότι η εποχή μας δεν έχει ανάγκη τη φιλοσοφία, τη σκέψη και τον στοχασμό.
Και καταλήγω: οι Σολτς και Πούτιν (δηλαδή Γερμανία και Ρωσία) συνεργάζονται με αγάπη και σύμπνοια για να διαχειριστούν τη μετα-ενεργειακή εποχή στις σχέσεις τους. Εκείνο όμως για το οποίο παλεύω και αγωνίζομαι ονομάζεται σκέψη, και επί του προκειμένου το καντιανό πρόγραμμα του Διαφωτισμού. Και αναφωνώ, βγάζω κραυγές: «Κάτω τα χέρια από τον Kαντ»!
*Πολιτικός φιλόσοφος
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας