«Οταν κοιμάσαι άλλος γράφει ιστορία» λέει ο στίχος. Το πεπρωμένο όμως, όχι του καθενός αλλά όλων μας, έχει πάντα όνομα και είναι γραμμένο αιώνες τώρα στα κατάστιχα του παρανοϊκού αυτού συστήματος (με πρώτη ύλη το χρέος).
Αυτές τις μέρες λοιπόν γράφεται Ιστορία: μετοχές, χρυσός, εμπορεύματα, κρυπτονομίσματα, ακίνητα, ομόλογα, σπάνε προς τα πάνω όλα τα ρεκόρ (μαζί με τα δυσθεώρητα πλέον χρέη σε επίπεδα πολύ υψηλών επιτοκίων).
Και το ζήτημα είναι ότι δεν πιάνει καμιά θεωρία την πραγματικότητα: την έχασε πανηγυρικά. Η δε ιλιγγιώδης πολυπλοκότητα των στοιχημάτων στα χρηματιστήρια δεν επιτρέπει να δούμε καθαρά την αλόγιστη άνοδό τους.
Ζούμε το παράδοξο της φοβικής ευφορίας των πάντων στις αγορές: όλοι περιμένουν το μεγάλο κραχ και όλοι σχεδόν συνεχίζουν να ποντάρουν στην άνοδο.
Ο πόλεμος και ο πληθωρισμός συμβαδίζουν με την ξέφρενη κατανάλωση και την ξέφρενη κερδοφορία, την ώρα που όλοι χρωστάνε σε όλους ολοένα και περισσότερα.
Η χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική των εξωτικών παραγώγων και των πακεταρισμένων χρεών που στοιχηματίζονται τεμαχισμένα υποστηρίζει ύπουλα τα σαθρά θεμέλια ενός φαύλου οικοδομήματος.
Η Ιστορία δεν είναι οδηγός. Ούτε ο πανικός είναι καλός σύμβουλος. Τι γίνεται όμως όταν αυτή η irrational exuberance (παράλογη ευφορία) του Greenspan στις αρχές αυτού του αιώνα, που την ανέλυσε ο Shiller, εμφανίζεται πάλι έντονη; Οταν αυτοί οι επικίνδυνοι information cascades (πληροφοριακοί καταρράκτες) του Ivo Welsh κάνουν πάλι την εμφάνισή τους;
Και όταν η θεωρία για adaptive markets (προσαρμοσμένες αγορές) του Andrew Lo δείχνει ότι αυτές είναι μάλλον στο στάδιο της υπερπροσαρμογής;
Φοβάμαι ότι ούτε η bounded rationality (περιορισμένη ορθολογικότητα) και οι αναλύσεις περί noise (θόρυβος) του Kahneman, του Siboni και του Sustein εξηγούν τελικά το φαινόμενο.
ΥΓ.: Δεν έμεινε νομίζω και κανένας από τους σύγχρονους δασκάλους για να αναφέρουμε. Λογικά θα δικαιωθεί πάλι ο Keynes με τα animal spirits (ζωώδη ένστικτα) και προφανώς ο Marx που προειδοποιούσε για τις κρίσεις υπερσυσσώρευσης…
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας