Το ελληνικό πολιτικό σύστημα μετά τις τελευταίες διπλές εθνικές εκλογές βιώνει συνθήκες «καχεκτικής» ισορροπίας. Στα δεξιά του πολιτικού φάσματος εμφανίζεται ένα ισχυρό δεξιό κόμμα, που ενσωματώνει δυνάμεις από την Aκροδεξιά μέχρι το «Aκραίο Kέντρο», και από την άλλη βρίσκεται μια κατακερματισμένη και πολυδιασπασμένη προοδευτική αντιπολίτευση, που για πρώτη φορά από τη μεταπολίτευση εκλογικά καταγράφεται μικρότερη από το κεντροδεξιό «αντίπαλο δέος».
Η συνθήκη αυτή από αρκετούς, όψιμους, ανανήψαντες νεοφιλελεύθερους εμφανίζεται ως μη αναστρέψιμη σε σημείο να ομιλούν, σαν μικροί Fukuyama, για «το τέλος εποχής μιας αριστερής συστημικής κρίσης».
Εύκολα θα μπορούσε κανείς να αποδoμήσει μια τέτοια αναφορά, κάνοντας λόγο για τους υπουργούς-οπαδούς της κυβέρνησης των υποκλοπών, της συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών, της κατάργησης της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της κυβέρνησης που αμέριμνα παρακολουθεί την άνοδο της Ακροδεξιάς κ.λπ. Αλλά μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν μάλλον αμυντική και συνεπώς μη χρήσιμη για τις ανάγκες του προοδευτικού κόσμου.
Το σημαντικό είναι να κατανοήσουμε στην Αριστερά τις τεράστιες μεταβολές και τις συνθετότητες του νέου κόσμου, να στηριχτούμε σε παραδοσιακές αρχές και αξίες και μέσα από επικαιροποιημένες προσεγγίσεις να απαντήσουμε στα μεγάλα ερωτήματα-προβλήματα της νέας εποχής (τεχνητή νοημοσύνη, κλιματική κρίση, μεταναστευτικό, εισαγωγή της ρομποτικής στην παραγωγή, ψηφιακή επανάσταση, κρίση δημοκρατίας-αντιπροσώπευσης κ.λπ.).
Στην χώρα μας λόγω της (κατά την άποψή μου εύθραυστης) πολιτικής κυριαρχίας της Δεξιάς σε συνδυασμό με την επερχόμενη επέλαση της Ακροδεξιάς, που στήνει μια ισχυρή προοπτική ιδεολογικής ηγεμονίας και κοινωνικού εκφασισμού, οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου είναι επιφορτισμένες με αυξημένα και έκτακτα καθήκοντα.
Η χώρα έχει ανάγκη από ένα αντινεοφιλελεύθερο, δημοκρατικό κοινωνικό μέτωπο, ένα «Μέτωπο Δημοκρατίας» των δυνάμεων της εργασίας και της δημιουργίας για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και των θεσμών με την πλατιά συμμετοχή πολιτών, ανεξάρτητα από την κομματική τους ένταξη και αφετηρία, που θα περιλαμβάνει ανένταχτους πολίτες, συλλογικότητες και φυσικά και τα υφιστάμενα προοδευτικά κόμματα. Ενα μέτωπο που θα στηρίζεται σε αρχές και αξίες, όπως είναι η κοινωνική δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη, η εθνική ανεξαρτησία και θα προωθεί μια νέα κοινωνική συμφωνία των μη προνομιούχων. Ενα μέτωπο που θα δρα στο κοινωνικό εποικοδόμημα και θα προκαλεί ρήγματα.
Τα κόμματα του προοδευτικού τόξου μέσα από το «Μέτωπο Δημοκρατίας» θα συμβάλουν στην αναγκαία κοινωνική κίνηση, με καθαρές στοχεύσεις, χωρίς να πέφτουν στην παγίδα του αντιπάλου.
Την ώρα για παράδειγμα που τα προοδευτικά κόμματα απορρίπτουν (και ορθά) τα πανεπιστήμια super markets του ενός ορόφου, ο δημοκρατικός κόσμος πρέπει να μιλήσει και για τον βραχνά των φροντιστηρίων, που είναι το έδαφος πάνω στο οποίο ριζώνει η προοπτική των ιδιωτικών ΑΕΙ. Ο κόσμος δυστυχώς πιστεύει ότι με το νέο πλαίσιο, αντί να δίνει ένα σωρό λεφτά στα φροντιστήρια και να έχει το άγχος της εισαγωγής στα δημόσια ΑΕΙ, θα πληρώνει για πτυχία (χαμηλής αξίας) σε συνθήκες όμως εντοπιότητας και οικονομικής ευκολίας. Ο προοδευτικός κόσμος πρέπει να μιλήσει για την ενίσχυση της δωρεάν δημόσιας εκπαίδευσης, με πλάνο και ορίζοντα, πέρα από έναν στείρο οικονομισμό.
Η κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» το 1989 είχε ως άμεση ιδεολογική συνέπεια τη θριαμβευτική αναγγελία του «τέλους της Ιστορίας». Ο φιλελεύθερος καπιταλισμός, κατά τον Fukuyama, πλέον είχε αναδειχτεί αδιαμφισβήτητος νικητής στο πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και ιδεολογικό πεδίο σε αυτή την ιδιότυπη «μάχη των πολιτευμάτων». Ο Fukuyama προχώρησε τότε στη μεγαλόπνοη πρόβλεψη περί εξάλειψης των δομικών συγκρούσεων στην κατοπινή ιστορία της ανθρωπότητας.
Η Ιστορία φυσικά δεν επιβεβαίωσε τον Fukuyama, όπως δεν είχε επιβεβαιώσει παλιότερα τον υπουργό Λάσκαρη που με έναν νόμο και ένα άρθρο επιχείρησε να κηρύξει το «τέλος της πάλης των τάξεων».
Οσο υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, όσο υπάρχει κοινωνική αδικία, θα υπάρχει η διάκριση «Αριστεράς και Δεξιάς», θα υπάρχει η πάλη των τάξεων και καμιά κάλπικη «εθνική ενότητα» δεν μπορεί να γεφυρώσει τις αντιθέσεις.
Στη σύγχρονη εποχή οι διαιρετικές τομές μετασχηματίζονται (φόβος-ασφάλεια, σταθερότητα-αλλαγή) και οφείλουμε να «διαβάσουμε» τη συγκυρία. Η λύση θα έρθει από μια σύγχρονη, μεγάλη, συμπεριληπτική Αριστερά, που όσο και αν ενοχλεί τα «ορφανά του εκσυγχρονισμού»… ποτέ δεν πεθαίνει.
*Μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας