Δυο λέξεις έχουν εισβάλει για τα καλά στο καθημερινό μας λεξιλόγιο και ακούγονται όλο και περισσότερο. Είναι ο μετασχηματισμός και η μετάβαση. Το επιβάλλει η χρονική συγκυρία της ανθρωπότητας, που διανύει την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Η ανθρωπότητα ωθούμενη σε καταιγιστικό βαθμό από τις τεχνολογικές εξελίξεις, διανύει μια περίοδο που, αν μη τι άλλο, καλείται με γοργούς ρυθμούς να αναθεωρεί. Να αναθεωρεί σχεδόν βασικές έννοιες και αρχές, δεσμούς και θεσμούς, ακόμη και την πίστη. Πράγματα που είχαν μείνει αναλλοίωτα σχεδόν επί αιώνες, αλλάζουν με ταχείς ρυθμούς μέσα σε λίγα μόνο χρόνια.
Γιατί όχι, θα αντιπρότεινε κάποιος. Από μια επανάσταση ανατρέπονται πολλά, γιατί όχι και αυτά...
Το ζητούμενο είναι ότι ο καθένας μας από τη δική του θέση, ίσως και ασυναίσθητα, ωθεί αυτήν την τεχνολογική επανάσταση. Είμαστε όλοι μας άθελά μας ένας επαναστατικός πυρήνας. Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν, ο επαναστάτης μοιάζει να μη ξέρει τα διακυβεύματα αυτής της επανάστασης. Δεν υπήρξε διαβούλευση ούτε καν σε εθνικό επίπεδο, πόσο μάλλον σε διεθνές. Είμαστε, θα έλεγε κανείς, ψηφιακοί υπνοβάτες.
Εδώ και λίγες δεκαετίες παρατηρείται μια αλματώδης τεχνολογική εξέλιξη, τέτοια που κάνει δύσκολο το έργο ενός προφήτη, στο να προβλέψει το μέλλον της ανθρωπότητας σε 100 χρόνια. Είναι τόσο δύσκολη η πρόβλεψη, που ούτε ένα σύγχρονος Νοστράδαμος θα μπορούσε να φανταστεί, πώς θα είναι η ανθρωπότητα στο εγγύς μέλλον. Στην εποχή μας, στην καλύτερη περίπτωση, ακολουθούμε τις προφητείες του Kurzweil, του Harari και άλλων high tech ειδικών. Αν και αυτή τη φορά, λόγω του ραγδαίου ρυθμού των εξελίξεων, είναι αδύνατο να γίνουν μακροπρόθεσμες προβλέψεις.
Ο μετασχηματισμός του σύγχρονου τρόπου ζωής συντελείται με αυξητικό ρυθμό εδώ και λίγες δεκαετίες. Όλοι οι τομείς της ζωής μετασχηματίζονται. Η οικονομία, οι κοινωνικοί δεσμοί, η άσκηση πολιτικής, ακόμα και τα πιστεύω του πολίτη. Θέτουμε ως παράδειγμα την εργασία. Ο Άνθρωπος, όπως έχει πει ο Harari, χάνει όλο και περισσότερο την αξία του, καθώς παύει βαθμηδόν να αποτελεί οικονομικό και στρατιωτικό εργαλείο στα χέρια του κράτους, ενώ όλο και περισσότερες θέσεις εργασίας θα χαθούν από μηχανήματα που λειτουργούν με την τεχνητή νοημοσύνη. Καθώς ο άνθρωπος δε θα εργάζεται θα είναι στην καλύτερη περίπτωση ένας επιδοτούμενος πολίτης. Ένα άτομο σε σχέση εξάρτησης, καθώς μια πολιτεία θα το επιδοτεί με συνέπεια να το ελέγχει και να το καθοδηγεί. Οι οικονομικοί πόροι συγκεντρώνονται στα χέρια μιας χούφτας high tech φεουδαρχών. Αυτοί και οι αυλικοί τους θα αποκτούν όλο και περισσότερο δύναμη επιβολής εντός και εκτός συνόρων σε όλους τους επιδοτούμενους μετοίκους.
Η οικονομική, στρατιωτική και πολιτική δύναμη συσσωρεύεται σε έναν ελάχιστο αριθμό μη εκλεγμένων ηγετών. Είναι οι ιδιοκτήτες και μεγαλομέτοχοι των μεγαλύτερων, βάσει προϋπολογισμού, εταιρειών παγκοσμίως. Είναι σχεδόν όλες καρπός της τεχνολογικής επανάστασης που διανύουμε. Ηγέτες νεοφυών εταιρειών με τεράστια κέρδη, ελάχιστους εργαζομένους και με χαμηλή φορολόγηση.
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι κάτι που προωθείται από τα high tech μεγαθήρια, των οποίων πελάτες είμαστε εμείς, οι ψηφιακοί υπνοβάτες, κυρίως για οικονομικούς σκοπούς. Δεν χωράει αμφιβολία ότι το κράτος για γεωπολιτικούς λόγους την προάγει και την επιδοτεί. Όσο θα υπάρχουν έθνη που λειτουργούν υπό ανταγωνιστικές συνθήκες, τόσο θα χρησιμοποιείται και θα προωθείται η τεχνολογία ως υπερόπλο στην κατάκτηση των εθνικών δικαίων.
Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, είναι εξαιρετικά δύσκολη η θέσπιση ρυθμιστικών αρχών στον έλεγχο του τρόπου λειτουργίας και εξέλιξης της τεχνολογικής επανάστασης. Για τις ρυθμιστικές αυτές αρχές φυσικά θα πρέπει οι ίδιοι οι λαοί αυτού του πλανήτη να ενημερωθούν για τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, τους κινδύνους και γενικότερα την προβλεψιμότητα του μέλλοντος και του νέου τρόπου ζωής. Η απόφαση για το μέλλον της ανθρωπότητας θα πρέπει να είναι ομόφωνη. Δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει, αν ένα μεγάλο κράτος έχει αντίθετη άποψη από τα υπόλοιπα, όσον αφορά τον έλεγχο και την εξέλιξη της τεχνολογίας, καθώς τα υπόλοιπα στην προσπάθειά τους να μη γίνουν ψηφιακοί ιθαγενείς, θα ακολουθούσαν.
Δίχως αμφιβολία, ο τρόπος που λαμβάνονται οι αποφάσεις για εμάς μετασχηματίζεται. Όπως μετασχηματίζονται και οι μηχανισμοί ελέγχου και χειραγώγησης των μαζών. Τα μικρομεσαία κοινωνικά στρώματα βρίσκονται σε αναβρασμό. Υπάρχει μια εμφανής μετατόπιση σε λαϊκιστικές, εθνικοσοσιαλιστικές λύσεις, φορείς της οποίας συντάσσονται σε κάποια μείζονα θέματα. Για παράδειγμα, η θέση τους για τις παραδοσιακές αξίες, τα εθνικά δίκαια, οι σχέσεις με γειτονικούς λαούς και η μετανάστευση. Η εναντίωση στις ενώσεις κρατών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και σε διεθνείς οργανισμούς όπως ΟΗΕ, WWF, Greenpeace και άλλοι. Η στάση τους απέναντι στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Η άρνηση της ύπαρξης ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Η εναντίωση στην πράσινη μετάβαση και η προσκόλληση στην εξάντληση του ορυκτού πλούτου και στην χρήση ατομικής ενέργειας. Όπως και δευτερεύοντα θέματα, για παράδειγμα η θέση στη διένεξη Ρωσίας – Ουκρανίας, τα εμβόλια, οι θεωρίες συνωμοσίας και τον ρόλο που έχουν σε αυτές ο Soros, Schwab και Σία.
Πολλοί πολίτες θεωρούν, όχι αδίκως, ότι την υπάρχουσα κατάσταση δεν μπορεί να τη διαχειριστούν οι εκλεγμένοι δημοκρατικά ηγέτες. Από τους μη εκλεγμένους ηγέτες δεν έχουμε να περιμένουμε κάτι καλύτερο. Η λαϊκιστική Δεξιά δεν φαίνεται να τα βάζει με τους τεχνολογικούς κολοσσούς. Αντιθέτως μάλιστα, ως φορέας εθνικιστικών ιδεών χρησιμοποιεί πολύ καλά την τεχνολογία για να ελέγξει τους πολίτες του κράτους, τα άλλα κράτη και γιατί όχι ολόκληρο τον κόσμο. Όταν υπάρχουν κράτη, στα οποία η τεχνολογική εξέλιξη επιτρέπει να επιβληθούν των υπολοίπων, θα είναι σαν να έχουν ανακαλύψει τη νέα ατομική βόμβα. Αυτό το υπερόπλο, η τεχνολογική υπεροχή, θα υπερισχύσει όλων των άλλων. Θα θυμίζει τις επιδρομές των πρώτων Ευρωπαίων στη Λατινική Αμερική, όπου ιθαγενείς αυτή τη φορά θα είναι η τεχνολογικά υποδεέστερη πλευρά, οι Άνθρωποι και τα Κράτη.
Τη λήψη μιας συλλογικής και δεσμευτικής απόφασης των λαών, σχετικά με τη δημοκρατική θεσμοθέτηση κανόνων λειτουργίας της τεχνολογίας και της εξέλιξής της, δυσκολεύει η ύπαρξη των εθνών κρατών. Μια συνεννόηση και συναπόφαση των λαών σε αυτό το φλέγον θέμα φαντάζουν αδύνατες, καθώς, όπως και για άλλα μείζονα παγκόσμια προβλήματα, χρειάζονται ενιαίες πολιτικές δομές, οντότητες που θα ασκούν ευρύτερη εξουσία, κάτι που έχει αποδείξει ότι δεν μπορεί να προσφέρει το υπάρχον σύστημα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας