Στις 17 Σεπτεμβρίου συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από τάγμα εφόδου της Χρυσής Αυγής. Λίγες ημέρες πριν, σαν σήμερα, 12 Σεπτεμβρίου 2013, άλλο τάγμα εφόδου είχε επιτεθεί με δολοφονικούς σκοπούς σε μέλη και στελέχη του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του Περάματος. Αυτές οι εγκληματικές πράξεις υπήρξαν από τις σημαντικότερες που διενήργησε η Χρυσή Αυγή γιατί οδήγησαν στην ποινικοποίησή της.
Η σημασία των δύο επιθέσεων υπήρξε μεγαλύτερη για τους στόχους και τον τρόπο που έδρασε η εγκληματική οργάνωση μετά την είσοδό της στη Βουλή στις εκλογές του 2012. Η απόκτηση κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης και των προνομίων που προβλέπονται για τους βουλευτές, τουλάχιστον ως προς την ασυλία και τη νόμιμη οπλοκατοχή και οπλοφορία, ισχυροποίησε τη Χρυσή Αυγή και απελευθέρωσε τη βία που αποτέλεσε, σε όλη την πορεία της, ενδιάθετο σταθερό και αμετάβλητο στοιχείο της.
Ετσι, αμέσως μετά τις εκλογές του 2012 ξεκίνησε ένα νέο, διαρκές και πιο βίαιο κύμα δολοφονικών επιθέσεων με στόχους κυρίως μετανάστες και πρόσφυγες. Το στοιχείο όμως που διαφοροποιεί την επιθετική της δραστηριότητα από την επίθεση κατά των μελών του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ και τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα είναι ότι στρέφονταν πλέον απροκάλυπτα κατά Ελλήνων πολιτών με διαφορετικά φρονήματα.
Η στροφή αυτή, που αν δεν μεσολαβούσαν οι ποινικές διώξεις μπορεί να οδηγούσε και σε άλλες δολοφονικές επιθέσεις, αναδεικνύει τη δύναμη και την ασφάλεια που ένιωθαν, σ’ εκείνες τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες, η οργάνωση ως συλλογικό υποκείμενο και οι δράστες ως μέλη της, ώστε να προβαίνουν αδίστακτα σε εγκλήματα κατά της ζωής. Και η στροφή αυτή δεν ήταν άσχετη με το γεγονός ότι, μετά τις εκλογές του 2012, ανέλαβε η κυβέρνηση συνεργασίας Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, με πρωθυπουργό τον υπερσυντηρητικό εθνικιστή Αντ. Σαμαρά, που εφάρμοσε τα μέτρα του δεύτερου Μνημονίου, με συνέπεια να ανακάμψουν οι κοινωνικές αντιδράσεις και να ενταθεί η κρατική καταστολή.
Η επίθεση κατά του ΚΚΕ-ΠΑΜΕ και η δολοφονία του Παύλου Φύσσα διενεργήθηκαν στις παραπάνω συνθήκες, με παρόμοιο σχέδιο δράσης, σε διάστημα λίγων ημερών, από τις οργανώσεις του Περάματος, της Σαλαμίνας και της Νίκαιας αντίστοιχα, οι οποίες, μαζί με την Τ.Ο. Πειραιά, διέθεταν τους πιο οργανωμένους, ισχυρούς και μαχητικούς πυρήνες, βρίσκονταν στην ευθύνη του βουλευτή της περιοχής Γ. Λαγού και συμμετείχαν σε πολλές επιθέσεις που έγιναν στις περιοχές του Πειραιά και την υπόλοιπη χώρα.
Οι υποθέσεις αυτές, μαζί με πλήθος άλλων τουλάχιστον από το 2004 έως το 2014, αποτέλεσαν μέρος της δικογραφίας που σχηματίστηκε, απασχόλησαν τη δίκη που ξεκίνησε στις 20 Απριλίου 2015 και συντέλεσαν στην ομόφωνη απόφαση του Α' Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών στις 7 Οκτωβρίου 2020, που έκρινε ότι η Χρυσή Αυγή υπήρξε εγκληματική οργάνωση για τις αρχές, τους σκοπούς και τη δράση της.
Η απόφαση του δικαστηρίου περιόρισε σημαντικά τις εκδηλώσεις πολιτικής βίας στο επόμενο διάστημα, αλλά δεν μετέβαλε τις εκλογικές προτιμήσεις των πολιτών τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στο συγκρότημα του Πειραιά και στις δύο εκλογικές περιφέρειές του. Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής είχε αποτέλεσμα τη διασπορά του πολιτικού ακροατηρίου της και τελικά την αριθμητική αύξηση των εκλογέων που προτίμησαν συνδυασμούς στο φάσμα του δεξιού εξτρεμισμού στις εκλογές του 2023.
Στην Α' Πειραιά οι ακροδεξιοί συνδυασμοί έλαβαν 11.385 ψήφους και ποσοστό 12,18%, ενώ στις εκλογές του 2012 η Χρυσή Αυγή είχε πάρει 9.582 ψήφους και ποσοστό 8,23%. Στη Β' Πειραιά η απόλυτη αύξηση είναι ακόμα μεγαλύτερη, αφού οι ακροδεξιοί συνδυασμοί πήραν 19.524 ψήφους και ποσοστό 14,28%, ενώ στις εκλογές του 2012 η Χρυσή Αυγή είχε πάρει 16.172 ψήφους και ποσοστό 9,28%.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η Ν.Δ. και οι ακροδεξιοί συνδυασμοί καταλαμβάνουν τις 6 από τις 8 έδρες της εκλογικής περιφέρειας. Τα αποτελέσματα αυτά είναι συνέπεια μιας μακροχρόνιας κρίσης, από την οικονομική και πολιτική κρίση της δεκαετίας του 2010 έως την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Στη διάρκειά της, η φτωχοποίηση των μικρομεσαίων και η εξαθλίωση των εργατικών στρωμάτων μετέβαλαν τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της περιοχής και τις πολιτικές συμπεριφορές και στάσεις των πολιτών της.
Η στροφή στους υπερσυντηρητικούς ή ακροδεξιούς συνδυασμούς αποτελεί μια αντίφαση στην ακραία νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης και το μοντέλο του αυταρχικότερου κράτους με σαφή ταξικό προσδιορισμό. Ταυτόχρονα, συνιστά μια αντίθεση σε σχέση με τις πολιτικές επιλογές του παρελθόντος ειδικά για τους πολίτες της Β' Πειραιά, που πλέον φαίνεται ότι σταθερά απομακρύνονται από τις αριστερές παραδόσεις και επιλογές τους.
* Κοινωνιολόγος
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας