Ιδιώτευση

Η λέξη ορίζεται σε σχέση με τον/τη δρώντα/σα στον δημόσιο χώρο. Που ανακατεύεται με τα κοινά. Που εντάσσεται σε συλλογικές διεκδικήσεις ποικιλόμορφες: από τις συνδικαλιστικές, τις πολιτικές, τις περιβαλλοντικές, τη γειτονιά και πολλά άλλα.

Η ιδιώτευση βρίσκεται σε διάσταση με τη διαρκή αναζήτηση της συλλογικότητας. Μεταφέρει η λέξη την ανάγκη για εστίαση στο άτομο και την απομάκρυνση από διεκδικήσεις όπου το άτομο γίνεται μέρος του «εμείς». Η κίνηση αυτή προς την ιδιώτευση συνοδεύεται με απαρέσκεια για τον δημόσιο χώρο και τη συλλογικότητα. Που ταυτίζεται με μια γραφειοκρατική δυσκινησία. Αντιμετωπίζεται με απαρέσκεια. Ως έκφραση μιας ψευδοσυλλογικότητας, η οποία χρησιμοποιείται από τα άτομα για τον προσπορισμό προσωπικού οφέλους. Και αυτή η πρόθεση μπορεί να συνοδεύεται με συνεχείς μετατοπίσεις, με περιδίνηση σε ποικίλες και ετερόκλητες συλλογικότητες.

Οι παρατηρήσεις είναι ορθές. Η ιδιωτικοποίηση του κοινωνικού χώρου έχει ως αφετηρία την κακή χρήση –αν όχι την κακοποίηση– από όσους τον διαχειρίστηκαν. Πολιτικοί που υπηρετούν την ανάγκη του κόμματός τους – αλλά και τις δικές τους.

Το φαινόμενο είναι διεθνές. Τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκε και στη χώρα μας. Ως μαγική λύση για όλα – πρωτίστως για τις δυσκολίες ωρίμανσης μιας συλλογικής συνείδησης. Ο δημόσιος χώρος και οι θεσμικές του μορφές θεωρούνται περίπου ανίκανοι να υπερασπιστούν τα δημόσια αγαθά (δημόσια υγεία, δημόσια εκπαίδευση, δάση, νερά, ενέργεια). Συνεπώς, το φάρμακο διά πάσαν νόσον είναι η παραχώρηση σε ιδιώτες. Το Δημόσιο θα έχει ως καθήκον του να διευκολύνει την ιδιωτικοποίηση. Κι αυτό να ιδιωτεύσει εξασκούμενο στο τάβλι, το παιχνίδι των ευρισκομένων σε προσωρινή ή μόνιμη υποτονική διάθεση.

Η ιδιώτευση λοιπόν του Δημοσίου εκφράζεται με συγκεκριμένη και σαρωτική διαδικασία ιδιωτικοποίησης. Αυτό δεν οδηγεί στο στερεότυπο για αποπομπή του ιδιωτικού από τον δημόσιο χώρο. Κάτι τέτοιο είναι αδύνατο.

Ομως, αυτό που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια είναι ο εμβολιασμός των πολιτών με την αντίληψη πως όλα είναι ρόδινα με την ιδιώτευση. Η υγεία και η ενέργεια, το περιβάλλον και οι δρόμοι θα αλαφρύνουν την τσέπη τους κάνοντας την καθημερινότητά τους πιο εύκολη.

Κι έτσι, βήμα το βήμα, η ιδιωτικοποίηση προχωράει, πρωτίστως στην αντίληψη των πολιτών. Που αντιλαμβάνονται πως ο παράδεισος του ιδιωτικού μάλλον έχει χάσει το τρένο. Ματαίως περιμένουν βελτίωση της ζωής τους. Αυτή χειροτερεύει. Η δική τους ιδιώτευση και η ιδιωτικοποίηση της πολιτικής από τα ΜΜΕ και τις επιχειρήσεις έχουν υπονομεύσει τη δύναμή τους. Είναι βουλιαγμένοι στον καναπέ. Και τότε θυμώνουν. Με τρόπο που στρέφεται εναντίον τους. Ψηφίζοντας με όρους εκδίκησης. Ή ως οι απατημένοι/ες σε μια ερωτική σχέση.

Η ιδιώτευση είναι ένας φαύλος κύκλος. Για τους πολίτες και την ίδια τη δημοκρατία. Η μόνιμη θέση στον καναπέ είναι συνώνυμη με την ιδιώτευση.