«Αντε μωρέ παιδιά ας παίξουν τα βιολιά, τα λαούτα, τα σαντούρια, τα τουμπελέκια, τα φυσερά, όπως τότε στην πατρίδα μας», είπε ο αφηγητής στο Κάτω Κάστρο το βράδυ της Δευτέρας. Και έπαιξαν καρσιλαμάδες, συρτά, μπάλους, χασάπικα και τον αέρινο αντικριστό απτάλικο· οι χορευτές του μόλις που πατάνε στη γη. Οι δέσμες φωτός των προβολέων πέφτουν πάνω στον ακριανό, επιθαλάσσιο πύργο. Από τα ανοίγματα των τειχών περνάνε οι φωτισμοί από τη μικρασιατική γης, το χιλιοτραγουδισμένο Αϊβαλί και τα παράλια του Σαρμουσάκ. Κλείνεις τα μάτια κι ακούς τις μουσικές από την ορχήστρα παραδοσιακής μουσικής του Μουσικού σχολείου Μυτιλήνης. Δεκαετίες τώρα διακονούν τη μουσική, ευφραίνουν την ψυχή μας οι μαθητές και οι καθηγητές του σχολείου· στολίδι για τη Λέσβο.
Ηταν μια βραδιά ενθύμησης και μνημοσύνης στη Μικρά Ασία· για την πατρογονική γη πολλών μας. Ο νους και η καρδιά, διχασμένα. Τραγούδια, μουσικές και χορούς έχουμε στις χαρές, στις γιορτές. Τώρα έχουμε τα 100χρονα της Μικρασιατικής Καταστροφής. «Από ξένο τόπο κι αλαργινό», ακούγεται από την ορχήστρα. Αχ! Πώς ο τόπος γίνεται ξένος, χάνεται, αλαργεύει. Δακρύζεις, δέχεσαι τις μουσικές, τους χορούς ως ενθύμηση και μνημοσύνη. Ετσι αποδέχεσαι, εν μέρει, την ισορροπία στους λογισμούς σου.
Στη σκηνή δρώμενο του μεγάλου διωγμού, από καρσί, κατά την αϊβαλιώτικη λαλιά. Τα καλά χρόνια, τα μπερεκέτια κάθε είδους και μορφής, ώσπου ήρθαν το ξέσπασμα, η φωτιά, ο διωγμός, το φόρτωμα σε λογής λογής πλεούμενα· κι ακολούθησαν η φυγή και ο ερχομός σε νέα γη· η προσφυγιά.
Πίσω μου τα αναστηλωμένα σπίτια του κάστρου. Τα τουρκόσπιτα, που στέγασαν Ελληνες πρόσφυγες, κατά πώς λένε οι μαρτυρίες και οι φωτογραφίες της εποχής. Τώρα ενταγμένα στην ανάπλαση του χώρου που πραγματοποιεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων του νησιού. Τουρκόσπιτα, προσφυγόσπιτα, οίκοι ανοχής στη συνέχεια, ερείπια κατόπιν και στέγη πολιτισμού στις μέρες μας. Πόσα έχουν να μας αφηγηθούν οι πέτρες, τα χώματα, τα βράχια και η θάλασσα. Ερχεται και σπάει πάνω στα τείχη. Η αλισάχνη αιωρείται από πάνω μας, συναντά τις φωτεινές δέσμες και φεύγει προς τον ουρανό. Συναντά τις ψυχές των προγόνων μας, συνομιλεί μαζί τους, αλλά και σιωπά.
Φεύγουμε σιωπηλοί, κρατάμε ήχους και εικόνες τού χθες και του σήμερα. Χρόνους και χρόνους οι άνθρωποι πάνε κι έρχονται στις δυο στεριές· τη μεγάλη στεριά και το νησί. Κι ανάμεσά τους η θάλασσα, να τους ενώνει και να τους χωρίζει, κατά περίπτωση. Τ’ αεράκι παίρνει τη θλίψη, τον πόνο όσο γίνεται. Δροσίζεται η ψυχή, αλαφρύνει το βάρος της Ιστορίας. Μας κάνει σκεφτικούς. Να μπορούσαμε να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω. Αν…
*συγγραφέας, διδάκτορας Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας