Η συγκλονιστική εμπειρία της πανδημίας ανέτρεψε πολλά∙ έφερε πολλούς νέους κανόνες στις καθημερινές σχέσεις, τις αλληλεπιδράσεις, στην επικοινωνία. Στα παλαιά «πολιτικά ήθη» ‒που κυκλοφορούν με την προσωνυμία του «νέου»‒, ήρθε να συμπεριληφθεί και η γραμμή σκέψης που αξιώνει το εξής: ο,τιδήποτε ανασαίνει ακόμα αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, οφείλει να υμνεί τον πρωθυπουργό ως τροπαιούχο της ευκαιρίας του Μωυσή.
Η ερμηνεία της αφήγησης είναι απλή. Βοηθούντων των ιδεολογικών μηχανισμών, του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), των υπηρεσιών Προστασίας του Πολίτη (Χαρδαλιάς), των φιλοκυβερνητικών μίντια και του καλού μας του καιρού, ο Έλληνας θεός αυτοπαρουσιάστηκε κάποια στιγμή στον Έλληνα πρωθυπουργό και του αποκάλυψε τ’ όνομά του: «Εγώ ειμί ο Ων»! –που σημαίνει: Ήμουν, είμαι και θα είμαι. Κάπως έτσι, γυρνάμε εκεί, απ΄ όπου δεν ξεκουνήσαμε μια σπιθαμή. Οι κοσμικοί ηγέτες να έχουν και κάτι από «θεϊκή αυθεντία».
Το παραπολιτικό επιφαινόμενο καθεαυτό είναι για γέλια. Κανονικά δεν θα ασχολιόταν κανείς μαζί του, αν δεν προκαλούσε πολιτικά αποτελέσματα. Μερικοί το πίστεψαν. Βέβαια, οι αξιολογικές κρίσεις δεν παράγουν γεγονότα. Το να πιστεύει κάποιος ότι ο πρωθυπουργός είναι ο νέος Μωυσής, είναι προφανώς δικαίωμά του∙ ίσως να κολακεύει κιόλας τον ένοικο του Μαξίμου.
Όμως, το γεγονός είναι λιγότερο λαμπρό. Λόγου χάρη, με όρους εξορθολογισμού και απομάγευσης του Μαξ Βέμπερ, η ιδέα του Μωυσή-πρωθυπουργού στρέφει σύσσωμη την ελληνική κοινωνία σε παροντικούς αναχρονισμούς και ιδεοτυπικές εννοήσεις της εξουσίας που παλατζάρουν στον χώρο μεταξύ παραδοσιοκρατίας και χαρισματικής (προφητικού τύπου) εξουσίας. Τα δύο τελευταία, ουδεμία σχέση έχουν με την τρέχουσα παροντική φάση της νεοτερικής ευρωπαϊκής νόμιμης-θεσμικής δημοκρατικής παράδοσης.
Η λεγόμενη –αν υπάρχει κάτι τέτοιο‒ φωτισμένη δεξιά δεν το βλέπει. Και έχει τους δικούς της λόγους. Από τους σπουδαιότερους είναι η ξιπασιά της και το γλύψιμο της εκάστοτε εξουσίας ως κύριο επάγγελμα. Πάντως, στην Ελλάδα από το 1974 έως σήμερα, αναπαράγεται ‒πρασιτικά και βλαπτικά για τον τόπο‒ το οικογενειοκρατικό μοντέλο της κληρονομικής μεταβίβασης της εξουσίας ανάμεσα σε τρεις πολιτικές οικογένειες και τα παρακλάδια τους. Οι εξαιρέσεις ήταν μόλις δύο: του Κώστα Σημήτη και του Αλέξη Τσίπρα. Και οι δύο απέτυχαν σε διαφορετικά συγκείμενα και για διαφορετικούς λόγους ‒ με κοινή συνισταμένη ότι πολεμήθηκαν και οι δύο από τις δυνάμεις της οικογενειοκρατίας και της κληρονομικής μεταβίβασης.
Η έξοδος του νέου Μωυσή γίνεται με αυταρχισμό, συντηριτισμό, με παιδεία που καλοδέχεται όλους τους αναχρονισμούς, με αποπαίδια τον πολιτισμό και το περιβάλλον. Γίνεται με οικονομικά αδιέξοδα, ανεργία (την υψηλότερη στην Ευρώπη) αλλά και με επιβολή του νόμου και της τάξης ‒ όταν στις πλατείες δεν βρίσκονται συγγενικά μας πρόσωπα.
«Ελ χαντεμπαρίμ», λοιπόν για την ελλειμματική ελληνική πολιτική και το πορτρέτο του Μωυσέως-πρωθυπουργού. «Ελ χαντεμπαρίμ» σημαίνει «Αυτοί οι λόγοι» (Ούτοι οι λόγοι) και είναι οι εναρκτήριες λέξεις του Δευτερονομίου, όπως το μετέφρασαν οι Εβδομήκοντα. Εκεί, υπάρχουν οι τρεις ομιλίες του Μωυσή προς στους Ισραηλίτες, όταν σε κάποια φάση της ταλαιπωρίας τους είχαν στρατοπεδεύσει στις πεδιάδες της Μωάβ, πέρα από τον Ιορδάνη.
Στην πρώτη ομιλία, μετά από μία ανασκόπιση στην τότε ιστορία και στα δεινά του λαού, υπήρχε και η υπόμνηση –η προειδοποίηση του ίδιου του Θεού‒ ότι κανένας από τη γενιά που βγήκε από την Αίγυπτο, ούτε καν ο ίδιος ο Μωυσής, δεν θα αξιωθεί να μπει στη Γη της Επαγγελίας. Η παραβολή αυτή έχει δύο διαστάσεις. Η μία είναι ο χρόνος. Ο δικός μας «Μωυσής» θέλει χρόνο. Υπόσχεται παράδεισο με εργαλεία που αλλάζουν τον προορισμό. Που οδηγούν σε συλλογική φτωχοποίηση και τη ματαίωση.
Η άλλη διάσταση έχει να κάνει με την ουσία της αφήγησης του μικρότερου κακού που ο Βιτγκενστάιν είχε συλλαβει με τον δικό του απαράμιλλο τρόπο. «Μπορεί οι σταφίδες να είναι το καλύτερο μέρος του κέικ∙ όμως μια σακούλα σταφίδες δεν είναι καλύτερη από ένα κέικ. Κι αν κάποιος μας υπόσχεται μια σακούλα με σταφίδες, δεν σημαίνει ότι μπορεί να φτάξει κέικ με σταφίδες ή να κάνει κάτι καλύτερο… — Ένα κέικ δεν είναι σα να λέμε αραιωμένες σταφίδες» (Βιτγκενστάιν, εκδ. Στιγμή).
Η κληρονομική Βόρεια Κορέα κι ο συριακός Μπααθισμός είναι εδώ, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, οι Αγιατολάχ και τα λιβανητά επίσης, η πολιτική ψευδολογία πανταχού παρούσα και πέριξ της αυλής του νέου Μωυσέως.
Όσο γι’ αυτούς που κοιμούνται γλυκά κι ανέφελα, κι ονειρεύονται ανοιχτά πορτοπαράθυρα, υπάρχει αυτό που είχε πει ο Σέξπιρ στον «Ιούλιο Καίσαρα»: «Τα λάθος αγαπητέ μου Βρούτε, δεν βρίσκεται στ’ άστρα. Βρίσκεται μέσα μας».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας