Αποχώρησαν και οι τελευταίοι επισκέπτες του καλοκαιριού. Το μικρό χωριό γύρω από τον κόλπο με τα κρυστάλλινα νερά ερημώνει. Οι κάτοικοι πρέπει να ξεχάσουν για λίγο τα τόσα καινούργια πρόσωπα που γνώρισαν και να προετοιμαστούν για το φθινόπωρο και τον χειμώνα που έρχεται. Ο καιρός δεν περιμένει, οι δουλειές πρέπει ν’ αρχίσουν. Για τα σπίτια και τις αυλές, για τα αποθέματα και τις προμήθειες.
Τη βλέπω να καθαρίζει με προσοχή τον μικρό της κήπο. Πώς μπορεί να χωράει ένας τέτοιος κήπος μέσα σε λίγα μέτρα γης; Ρίγανη, θυμάρι, βασιλικοί, άνηθος, τριανταφυλλιές, ορτανσίες - όλα μεγαλώνουν μαζί, λουλούδια με ζιζάνια, καρποί και αγριόχορτα. «Είναι ο κήπος μου», λέει η ηλικιωμένη γυναίκα που ποτίζει, «τον καλλιεργώ εδώ και τριάντα χρόνια. Ο κήπος μου είμαι εγώ. Σ’ αυτόν τον κήπο είναι φυτρωμένο το όνομά μου κι εγώ ζω και μεγαλώνω σαν τα δέντρα του».
Αναρωτιέμαι αν ανάμεσα σ’ αυτά τα λουλούδια φύτρωσαν, μεγάλωσαν, αναπτύχθηκαν κι οι επιθυμίες της. Ανθοφόρησαν; Ή μήπως έγιναν αγριόχορτα; Γονατίζει μπροστά σε μια αδύναμη τριανταφυλλιά. Σκαλίζει με προσοχή το χώμα γύρω από τη ρίζα της. Μου χαμογελά. «Ξέρεις;». Οχι, δεν ήξερα τι έκανε. «Τη σκαλίζω, την πειράζω για να ξαναζωντανέψει. Μερικά λουλούδια, έστω κι αν ανήκουν στις ίδιες οικογένειες, δεν ταιριάζουν με τα άλλα. Είναι μια σπουδαία άσπρη τριανταφυλλιά, αλλά είναι ευαίσθητη. Οταν ανθίζει όμως, μυρίζει όλη η γειτονιά!».
Συνειρμικά σκέφτομαι την Ερμιόνη Μπρίγκου. Την ηλικιωμένη κυρία από τον οικισμό Ζάμαρη στα βουνά της Χιμάρας, που επί 73 χρόνια προστάτευε και «έκρυβε» στον κήπο της τους τάφους έξι Ελλήνων στρατιωτών που σκοτώθηκαν το 1941. Θυμάμαι να δείχνει με περηφάνια τον κήπο της στην κάμερα και να λέει: «Φύτεψα μια αχλαδιά κοντά τους, τους εξασφάλιζε δροσιά, αλλά τώρα ξεράθηκε, θέλω να φυτέψω μια μυρτιά». Τα δέντρα προστάτεψαν τους πολύτιμους νεκρούς κάνοντάς τους αόρατους στα μάτια των στρατιωτών του Χότζα. Ο κήπος ήταν για κείνην μια αποστολή.
Η ηλικιωμένη κυρία με βγάζει από τις σκέψεις. Μου έχει ετοιμάσει ένα μικρό μπουκετάκι με βασιλικό και άλλα μυρωδικά. Μου εξηγεί πώς να τα φυτέψω. Τα χέρια μου «κράτησαν» για ώρα τα αρώματα από τα φυτά, αλλά και το αποτύπωμα των χεριών που φρόντιζαν τον κήπο.
Τα έφερα με μεγάλη προσοχή στην Αθήνα. Τα φύτεψα με άλλη τόση. Μήπως και μέσα στη μεγάλη πόλη, «φωτισμένος από παράφορα φώτα αστράψει ακόμα ένας κήπος».
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας