Αντίστροφη μέτρηση για τη Βόρεια Μακεδονία

Με γοργούς ρυθμούς τρέχουν πλέον οι διαδικασίες για την επίσημη αλλαγή ονόματος της Δημοκρατίας της «Μακεδονίας» σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και την έναρξη της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θα ενημερώσει σήμερα με ρηματική διακοίνωση το υπουργείο Εξωτερικών της ΠΓΔΜ για «την κύρωση του πρωτοκόλλου στη Συνθήκη του Βόρειου Ατλαντικού για την προσχώρηση της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας από την Ελληνική Βουλή» για να πάρουν από την Αθήνα τη σκυτάλη της διαδικασίας τα Σκόπια.

Οπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, μέσα στις επόμενες ημέρες θα δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η ημερομηνία έναρξης της ισχύος των συνταγματικών τροποποιήσεων και «στη συνέχεια, η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και η Ελληνική Δημοκρατία θα υποβάλουν κοινή επιστολή προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, με την οποία θα τον ενημερώνουν για την ημερομηνία έναρξης ισχύος της τελικής συμφωνίας».

Ο γενικός γραμματέας, τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ και όλοι οι διεθνείς οργανισμοί στους οποίους συμμετέχει η χώρα θα ενημερωθούν με επιστολή για την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος και θα τεθεί σε επίσημη -και μοναδική- χρήση το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας».

Θα ακολουθήσει η υπογραφή του πρωτοκόλλου εισδοχής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και η αποστολή του κυρωτικού εγγράφου στην Ουάσινγκτον, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο θεματοφύλακας της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού.

Κατρούγκαλος και υποχρεώσεις

Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ ΜΠΕ, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος διευκρίνισε ότι από σήμερα ξεκινούν και οι υποχρεώσεις της Βόρειας Μακεδονίας «να αλλάξει στο εσωτερικό της τις ονομασίες των δρόμων, των κτιρίων, των εγγράφων που έχουν το παλιό όνομα, όπως έχει συμφωνηθεί».

Για να εφαρμοστεί η αλλαγή του ονόματος σε πινακίδες συνοριακών διόδων, στα υπουργεία, στις δημόσιες επιχειρήσεις, στα δημόσια ιδρύματα, συνεδριάζει από την προηγούμενη εβδομάδα ειδική επιτροπή που συστήθηκε από την κυβέρνηση με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου και γίνεται αγώνας δρόμου για να εφαρμοστούν οι αλλαγές άμεσα με στόχο να ολοκληρωθούν μέσα σε μία εβδομάδα από την επίσημη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ο κ. Κατρούγκαλος υπογράμμισε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών «είναι ρητή και ξεκάθαρη επ’ αυτού» και τόνισε πως «σε όλα τα διεθνή φόρα, σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς, στις διμερείς σχέσεις αλλά και στο εσωτερικό της χώρας, π.χ. σε όλα τα νέα έγγραφα, θα αναφέρεται η γειτονική χώρα με τη νέα συνταγματική ονομασία. Και ανάλογα θα γίνει και ένας συστηματικός προγραμματισμός από την πλευρά τους, για την πλήρη αντικατάσταση του παλιού με το νέο όνομα στα ήδη υφιστάμενα έγγραφα και εκεί όπου χρειάζονται επιπλέον ειδικές υλικές ενέργειες, όπως π.χ. στην ονοματοδοσία των δρόμων κ.λπ.».

Αντιδράσεις και εκλογές

Η Μόσχα πάντως, που συνεχίζει να αντιδρά αρνητικά στην ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, έθεσε με δηλώσεις του Ρώσου πρεσβευτή στα Σκόπια, Σεργκέι Μπαζντνίκιν, θέμα υποβολής έκθεσης για τη Συμφωνία των Πρεσπών από τον γ.γ. του ΟΗΕ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Ο πρέσβης Μπαζντνίκιν δήλωσε: «Θεωρούμε ότι το ψήφισμα 845 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών του 1993 περιέχει απευθείας αίτημα προς τον γ.γ. του ΟΗΕ να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με το θέμα επίλυσης του ονόματος της “Μακεδονίας”. Αυτό πρέπει να τηρηθεί», ανέφερε στο πρακτορείο Τass.

Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, δεν τίθεται θέμα ψηφοφορίας στον ΟΗΕ, ούτε και δυνατότητα ανατροπής της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών, καθώς την έχουν συνομολογήσει οι δύο κυβερνήσεις και την υπέγραψαν με μάρτυρα εγγυητή τον προσωπικό απεσταλμένο του γ.γ. του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς.

Ο πρέσβης της Ρωσίας στα Σκόπια άσκησε επίσης κριτική στη Συμφωνία των Πρεσπών, υποστήριξε ότι «έχει διχάσει» τον λαό της «Μακεδονίας» και εκτίμησε ότι «θα έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές συνέπειες για τα Βαλκάνια».

Ωστόσο, υπογράμμισε πως η Μόσχα «ανεξαρτήτως από το πόσο προσπαθούν να την κατηγορήσουν, σε καμία περίπτωση δεν ενδιαφέρεται να αποσταθεροποιήσει την κατάσταση στη “Μακεδονία” ή στα Βαλκάνια».

Με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος της χώρας, η Βόρεια Μακεδονία εισέρχεται σε προεκλογική περίοδο, καθώς ο πρόεδρος της Βουλής, Ταλάτ Τζαφέρι, προκήρυξε τις προεδρικές εκλογές για τις 21 Απριλίου. Ο δεύτερος γύρος, εφόσον (όπως και το πιθανότερο) δεν συγκεντρώσει κανείς υποψήφιος το 50% των ψήφων, θα διεξαχθεί στις 5 Μαΐου.

Ο πρόεδρος Γκιόργκι Ιβανοφ, εκ των πλέον σφοδρών πολέμιων της Συμφωνίας των Πρεσπών, δεν έχει δικαίωμα επανεκλογής, καθώς στις 12 Μαΐου ολοκληρώνει τη δεύτερη πενταετή προεδρική θητεία που είναι και το ανώτατο όριο που θέτει το Σύνταγμα της χώρας. Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της Βόρειας Μακεδονίας, οι Σοσιαλδημοκράτες του Ζόραν Ζάεφ (SDSM) και το εθνικιστικό VMRO DPMNE, έχουν ξεκινήσει τις εσωτερικές διαδικασίες για την ανάδειξη των υποψηφίων τους.

Στο SDSM θα αποφασίσουν σε διάσκεψη που θα διεξαχθεί στις 3 Μαρτίου, με τα τοπικά ΜΜΕ να αναφέρουν ως επικρατέστερους τον υπουργό Εξωτερικών Νίκολα Ντιμίτροφ, τον υπουργό Εσωτερικών Ολιβερ Σπάσοφσκι και τον εθνικό συντονιστή για την ένταξη στο ΝΑΤΟ Στέβο Πεντάροφσκι.

Το VMRO-DPMNE θα αναδείξει τον υποψήφιό του σε διάσκεψη στις 16 Φεβρουαρίου. Το χρίσμα διεκδικούν εννέα υποψήφιοι, μεταξύ των οποίων η καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα και ο 41χρονος βουλευτής Βλάτκο Γκιόρτσεφ.