«Έβρασαν» οι ωκεανοί το 2023, ενισχύοντας τα ακραία καιρικά φαινόμενα

Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει επηρεάσει τη θερμοκρασία των ωκεανών με τρόπο ώστε αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων, εκτός από τη θαλάσσια ζωή και βιοποικιλότητα, να επηρεάζει και τα κλιματικά φαινόμενα.

Τα επίπεδα ρεκόρ θερμότητας που απορρόφησαν το 2023 οι θάλασσες της Γης ευθύνονται για τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον πλανήτη. Οι ωκεανοί θερμαίνονται από έτος σε έτος την τελευταία δεκαετία, καθώς εντείνεται η κλιματική κρίση.

Οι ωκεανοί απορροφούν το 90% της θερμότητας που προκαλούν οι εκπομπές άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων, καθιστώντας τους τον πιο σαφή δείκτη της υπερθέρμανσης του πλανήτη. 

Εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που απορροφήθηκαν από τους ωκεανούς, εκτός από την επιδείνωση των καιρικών φαινομένων, αύξησε σε ποσοστό ρεκόρ και τη στρωματοποίηση στους ωκεανούς, όπου το ζεστό νερό που λιμνάζει στην επιφάνεια μειώνει την ανάμειξη με βαθύτερα νερά. Συνεπώς, μειώνεται η ποσότητα οξυγόνου στους ωκεανούς, απειλώντας τη θαλάσσια ζωή, αλλά μειώνεται και η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα και θερμότητας που μπορούν να απορροφήσουν οι θάλασσες στο μέλλον.

«Ο ωκεανός είναι το κλειδί για να καταλάβουμε τι συμβαίνει στον κόσμο και τα δεδομένα δίνουν μια συγκλονιστική εικόνα της αύξησης των θερμοκρασιών χρόνο με το χρόνο», σύμφωνα με τον Τζον Άμπραχαμ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο St Thomas στη Μινεσότα, μέλος της ομάδας που παρήγαγε τα νέα δεδομένα.

«Αντιμετωπίζουμε ήδη τις συνέπειες και θα γίνουν πολύ χειρότερες αν δεν αναλάβουμε δράση», επισήμανε ο καθηγητής, σημειώνοντας πάντως ότι «μπορούμε να λύσουμε αυτό το πρόβλημα σήμερα με εξοικονόμηση αιολικής, ηλιακής, υδροηλεκτρικής και ενέργειας. Μόλις οι άνθρωποι το συνειδητοποιήσουν, θα μπορέσουμε να κάνουμε ουσιαστικά πράγματα. Μπορούμε να εγκαινιάσουμε τη νέα ενεργειακή οικονομία του μέλλοντος, εξοικονομώντας χρήματα και προστατεύοντας το περιβάλλον ταυτόχρονα».

Οι εξαιρετικά υψηλές το 2023 έγιναν η αφορμή να αναρωτηθούμε αν επιταχύνεται η υπερθέρμανση του πλανήτη, με τον Τζον Άμπραχαμ να σημειώνει ότι «το λαμβάνουμε αυτό υπ' όψιν, αλλά, προς το παρόν, δεν ανιχνεύουμε στατιστικά σημαντική επιτάχυνση. Αυτή τη στιγμή, είναι βασικά μια γραμμική αύξηση από το 1995 περίπου».

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Advances in Atmospheric Sciences, χρησιμοποίησε δεδομένα θερμοκρασίας που συλλέχθηκαν από μια σειρά ειδικών οργάνων που έχουν τοποθετηθεί στους ωκεανούς.

Οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια των ωκεανών το 2023 ήταν πέρα από κάθε όριο, σύμφωνα με του ερευνητές, που αποδίδουν αυτό το γεγονός στο ότι εκτοξεύθηκαν οι εκπομπές άνθρακα. Κατά τη διάρκεια ολόκληρου του έτους, η μέση θερμοκρασία ήταν 0,1 βαθμούς Κελσίου πάνω από το 2022, αλλά το δεύτερο εξάμηνο του 2023 η θερμοκρασία ήταν «εκπληκτικά» υψηλότερη: 0,3 βαθμοί Κελσίου.

Σε άλλη έκθεση, της ομάδας επιστημόνων Global Water Monitor (GWM), διαπιστώνεται ότι μερικές από τις χειρότερες καταστροφές του 2023 οφείλονταν σε ασυνήθιστα ισχυρούς κυκλώνες που έφεραν ακραίες βροχοπτώσεις στη Μοζαμβίκη και το Μαλάουι, τη Μιανμάρ, την Ελλάδα, τη Λιβύη, τη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία.

Και σύμφωνα με τον καθηγητής Άλμπερτ Βαν Ντιτζ, το 2023 «είδαμε τους κυκλώνες να συμπεριφέρονται με απροσδόκητους και θανατηφόρους τρόπους. Ο μακροβιότερος κυκλώνας που έχει καταγραφεί ποτέ έπληξε τη νοτιοανατολική Αφρική για εβδομάδες. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες της θάλασσας τροφοδότησαν αυτές τις φρικτές συμπεριφορές του καιρού και μπορούμε να περιμένουμε να δούμε περισσότερα από αυτά τα ακραία φαινόμενα στο μέλλον».