Μεξικό. Η χώρα με τις απέραντες πεδιάδες, τα ψηλά οροπέδια, τους χαρακτηριστικούς κάκτους και τις οροσειρές με τα υψίπεδα. Η μεγάλη χώρα του Εμιλιάνο Ζαπάτα Σαλασάρ (1879-1919) του σπουδαίου ηγέτη των ανταρτών της μεγάλης αγροτικής Μεξικανικής Επανάστασης.
Ηταν μια σύγκρουση, ένας ένοπλος αγώνας που διήρκεσε περίπου δέκα χρόνια (1910-1920) και άλλαξε τη νοοτροπία και τις διεκδικήσεις του λαού αλλά και ολόκληρη τη μεξικανική κουλτούρα.
Οι επαναστατημένοι για δικαιώματα Μεξικανοί συγκρούστηκαν με τα κυβερνητικά στρατεύματα του τσιφλικά Βενουστιάνο Καράνσα και του επικεφαλής στρατηγού Αλβαρο Ομπρεγόν. Ο αιματηρός εμφύλιος οδήγησε σε θάνατο 900.000 ανθρώπους και από τις δύο πλευρές -όταν όλος ο πληθυσμός της χώρας ήταν περίπου 15.000.000 εκείνη την εποχή.
Σε αυτό το πολύτιμο κομμάτι γης ανάμεσα στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό, εκεί που ενώνεται η Βόρεια με τη Νότια Αμερική, στο σταυροδρόμι των πολιτισμών, όπου συναντιούνται οι αυτόχθονες πολιτισμοί των Μάγια και των Αζτέκων με τον δυτικόφερτο χριστιανισμό, ο Εμιλιάνο υπερασπίστηκε με πάθος τους φτωχούς χωρικούς της πατρίδας του.
Με τους Πάντσο Βίγια και Πασκουάλ Ορόσκο κατάφεραν να επιβληθεί η επανάσταση. Επικεφαλής της ο Φρανσίσκο Μαδέρο, ο οποίος όμως παρέκκλινε από τις θέσεις της επανάστασης αρνούμενος να διατάξει αναδιανομή της γης, που ήταν το ζητούμενο και ο στόχος του αγώνα.
Ο Ζαπάτα, υπεύθυνος αγωνιστής ηγέτης, δεν θα μπορούσε ποτέ να υποχωρήσει και να συμβιβαστεί. Προχώρησε έτσι, με τη βοήθεια του αναρχικού δασκάλου Οτίλιο Μοντάνιο Σάντσες, στην κατάρτιση ενός δικού του επαναστατικού αγροτικού προγράμματος, αιχμηρού και μέσα στις επαναστατικές επιδιώξεις του δεκαετούς αγώνα.
Ομως ο μεγάλος ήρωας δυστυχώς σκοτώθηκε σε μια ενέδρα κυβερνητικών στρατευμάτων στις 10 Απριλίου 1919. Το όνομά του και η γνώριμη φυσιογνωμία του, με το χαρακτηριστικό μουστάκι, το σομπρέρο και τα γεμάτα ελπίδα ξεκάθαρα μάτια του, αποτυπώθηκαν στις παντιέρες που ανέμιζαν, σε αφίσες που καλούσαν σε αγώνες, σε μεγάλα γκράφιτι σε φτωχούς ολόλευκους ασβεστωμένους τοίχους και είναι αμέσως αναγνωρίσιμη φιγούρα μέχρι σήμερα.
Φέτος συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τον θάνατό του. Εκδηλώσεις και εκθέσεις απλώθηκαν σε ολόκληρο το Μεξικό, το γεμάτο με προτομές και αγάλματα του μεγάλου αγωνιστή, για να τιμηθεί και να αναδειχθεί η ηγετική φυσιογνωμία του.
Μια μεγάλη πραγματικά έκθεση στην Πόλη του Μεξικού, πάνω στα υψηλά οροπέδια στο κέντρο της χώρας, έρχεται να μας θυμίσει πως ο Εμιλιάνο Ζαπάτα και όλα όσα με επαναστατική ορμή αντιπροσωπεύει εξακολουθούν να εμπνέουν καλλιτέχνες ακόμα και στις μέρες μας, με το ίδιο πάθος όπως και τότε.
| AP Photo / Ginnette Riquelme
Το Μουσείο Estampa (Μουσείο Γραφικών Τεχνών) στη μεξικανική πρωτεύουσα δημιουργήθηκε το 1986 και οι περίφημες συλλογές του είναι αφιερωμένες στην ιστορία, τη συντήρηση και την προώθηση των μεξικανικών γραφικών τεχνών. Η λέξη «estampa» σημαίνει «χαρακτική» ή «εκτύπωση» και αναφέρεται σε έργα που μπορούν να αναπαραχθούν, στα οποία περιλαμβάνονται σφραγίδες, ξυλόγλυπτα, λιθογραφίες και άλλα πρωτοποριακά εκθέματα.
Η εντυπωσιακή έκθεση λοιπόν, που με υπερηφάνεια παρουσιάζει αυτές τις μέρες στο νεοκλασικό ανακαινισμένο κτίριο στο οποίο στεγάζεται, έχει τίτλο «Zapata live through contemporary graphics» (Ο Ζαπάτα ζει μέσα από σύγχρονα γραφικά).
Συγκεντρώθηκαν 100 έργα σύγχρονης τέχνης, ακριβώς όσα και τα χρόνια που μας χωρίζουν από τον θάνατό του. Θα διαρκέσει μέχρι τις 3 Νοεμβρίου και προσπαθεί να ερμηνεύσει την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του κορυφαίου Μεξικανού αγωνιστή με σύγχρονη ματιά από νέους καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν πρωτοποριακές τεχνικές και μέσα.
Οι επισκέπτες αποζημιώνονται καθώς τα έργα είναι μια σειρά από καινοτόμα, συμμετοχικά και κρίσιμα κομμάτια στα οποία παρακολουθούμε να δίνεται έμφαση στην προσωπικότητά του. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται και όλα τα διάσημα έργα από τις παραδοσιακές γραφικές τέχνες, τα οποία εμπνέουν τρέχοντες αγώνες για την πολύτιμη γη αλλά και για ισότητα, ανεκτικότητα, τέχνη και ελευθερία.
Ομορφος και χαρισματικός, ο Εμιλιάνο Ζαπάτα προώθησε σθεναρά την αγροτική μεταρρύθμιση και τα δικαιώματα του καταπιεσμένου μεξικανικού λαού ως εμπνευσμένος ηγέτης της επανάστασης. Η προσωπικότητα και η γοητευτική εμφάνισή του μπορούν να εξηγήσουν γιατί παραμένει ακόμα και σήμερα αγαπημένο θέμα των Μεξικανών καλλιτεχνών και η εικόνα του το σήμα κατατεθέν της χώρας.
«Zapata live through contemporary graphics», Μουσείο Estampa, Πόλη του Μεξικού. Μέχρι 3 Νοεμβρίου.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας