Η ισχυρή αμερικανική μητρόπολη στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, η Νέα Υόρκη, είναι η πόλη που δεν κοιμάται ποτέ. Τεράστιο οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο, ζει και δουλεύει σε εξωφρενικά γρήγορους ρυθμούς. Αιχμή του παγκόσμιου καπιταλισμού, ασκεί σημαντικότατη επίδραση, όχι μόνο στην οικονομία, στο εμπόριο, στις συναλλαγές, στα χρηματιστήρια και στη διεθνή διπλωματία, αλλά και στην έρευνα, την τεχνολογία, την εκπαίδευση, τη μόδα, την ψυχαγωγία και φυσικά στην τέχνη.
Ενας από τους μεγαλύτερους φυσικούς λιμένες, αυτό το σταυροδρόμι του κόσμου, εκτείνεται ενοποιημένα σε περιοχές όπως το Μπρούκλιν, το Κουίνς, το Μπρονξ, το Στάτεν Αϊλαντ και το Μανχάταν. Κατοικείται από σχεδόν 10 εκατομμύρια ανθρώπους οι οποίοι μιλούν πάνω από 800 γλώσσες και δέχεται κάθε χρόνο πάνω από 62 εκατομμύρια επισκέπτες που περιδιαβαίνουν τις ονομαστές συνοικίες, επισκέπτονται μνημεία, γέφυρες, ουρανοξύστες και πάρκα και ξεναγούνται στα ονομαστά μουσεία της.
Ηταν, είναι και παραμένει ένα μεγάλο πολυπολιτισμικό χωνευτήρι που δίνει τη δυνατότητα σε πρωτοπόρους καλλιτέχνες να παραγάγουν και να εκθέσουν την τέχνη τους ελεύθερα σ’ αυτή την πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή.
Τεράστιο κέντρο πολιτισμού λοιπόν, συγκεντρώνει, παράγει και εκθέτει σε υπερθετικό βαθμό καλλιτέχνες και καλλιτεχνήματα από όλες τις χρονικές περιόδους και τα μήκη και πλάτη της Γης, προσφέροντας απλόχερα στο κοινό μέσα από τις γκαλερί και τις αίθουσες τέχνης τη δυνατότητα να θαυμάσουν εκθέσεις και έργα που εκτοξεύουν ψηλά την αισθητική και τα αισθήματά μας.
Αυτήν την εποχή του θέρους, οι καυτές ανάσες του Ιούλη χτυπούν από άκρη σ’ άκρη την πόλη και πολλοί είναι οι Νεοϋορκέζοι και οι τουρίστες που αναζητούν μέσα από τις καλοκαιρινές βόλτες τους την ευκαιρία για δροσιά και ψυχαγωγία.
Χαρακτηριστικό σημείο αναφοράς της πόλης είναι το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Metropolitan Museum of Art), πιο γνωστό και ως The Met, ακριβώς στην πολυσύχναστη 5η Λεωφόρο στο Μανχάταν, που συγκεντρώνει συλλογές με πάνω από 2 εκατ. έργα, από όλες τις χρονικές περιόδους και τις χώρες της Γης. Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Σέντραλ Παρκ και διαθέτει ένα υπέροχο εντυπωσιακό κεντρικό Roof Garden.
Εκεί έξω ψηλά, στον τελευταίο όροφο κάτω από τον γαλάζιο ουρανό της πόλης, μπορείς να περπατήσεις στον διαμορφωμένο εξωτερικό κήπο με το διακριτικό καφέ-μπαρ και να ρουφήξεις με τα μάτια και το βλέμμα της ψυχής την απίθανη θέα που σου κόβει την ανάσα. Είναι σαν να βρίσκεσαι σε μια πτήση πάνω από τις κορυφές των δέντρων του Σέντραλ Παρκ. Στο βάθος, τα επιβλητικά κτίρια με τους ουρανοξύστες του Upper West Side τέμνουν οδοντωτά τον ουράνιο θόλο.
Ενα σύγχρονο έργο τέχνης από μόνη της είναι η θέα, με φόντο το καταπράσινο τοπίο -δημιουργία της φύσης- και τον τεθλασμένο ορίζοντα από τους πραγματικά τεράστιους κι απόκοσμους ουρανοξύστες που σχίζουν τους αιθέρες, ανθρώπινες δημιουργίες-σύμβολα της καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Από το 1998 και κάθε καλοκαίρι η γαλήνη της Cantor Roof με τους ήχους των πουλιών του πάρκου και το παράξενο βουητό της πόλης παραδίδεται και φιλοξενεί μια έκθεση ενός καλλιτέχνη που χρησιμοποιεί το ίδιο το μουσείο ως πρώτη ύλη και σκοπό έχει να αγγίξει και να προβληματίσει, ξαφνιάζοντας ευχάριστα το κοινό που θα ανέβει στον ωραιότερο εξωτερικό χώρο της Νέας Υόρκης.
Αυτήν την εποχή, ένα αστρονομικό μπαλέτο έχει προσγειωθεί στην ταράτσα του Met. Η Πολωνογερμανίδα καλλιτέχνις Alicja Kwade (γεννημένη το 1979 στην Πολωνία, ζει και δημιουργεί στο Βερολίνο) εγκατέστησε με μεγάλη μαεστρία έναν αστερισμό από χάλυβα και πέτρες με τον τίτλο «ParaPivot», που αποτελείται από δύο μη κινητικά γλυπτά (ParaPivot I και II) ενωμένα.
Αυτά τα πανύψηλα γλυπτά αποτελούνται από χαλύβδινα μαύρα πλαίσια επικαλυμμένα με υλικό που ελαφρά γυαλίζει, τα οποία τέμνονται σε λοξές γωνίες. Φωλιασμένες μέσα τους είναι εννέα τεράστιες σφαίρες που φαίνεται να επιπλέουν δίνοντας την εντύπωση τροχιάς με εμφανή έλλειψη βαρύτητας.
Οι μαρμάρινες σφαίρες -μερικές από τις οποίες ζυγίζουν περισσότερο από έναν τόνο- ίπτανται με φαντασία, δημιουργώντας την εντύπωση στον θεατή της αέρινης κίνησης. Οπως και οι εννέα πλανήτες που συμβολίζουν, οι πέτρες έχουν διαφορετική εμφάνιση, σύνθεση και ιστορία. Σκαλισμένες και στιλβωμένες, καθεμιά με ένα μοναδικό χρώμα και περίπλοκο σχέδιο, είναι τελείως διαφορετικές μεταξύ τους και προέρχονται από εννέα διαφορετικές χώρες. Μεταξύ τους υπάρχουν μάρμαρα τύπου hermelin από τη Νορβηγία, αλλά και το χαρακτηριστικό μπλε αποχρώσεων azul macaubas από τη Βραζιλία.
Οι πολλαπλοί άξονες «τρέχουν» στις τροχιές των σφαιρών και προκαλούν την αίσθηση στο κοινό ενός τεράστιου αστρολάβου – του επιστημονικού οργάνου που εφευρέθηκε στην αρχαία Ελλάδα και υιοθετήθηκε από μουσουλμάνους αστρονόμους κατά τη μεσαιωνική περίοδο για να καταγράφουν την τροχιά των αστεριών και των πλανητών.
Ο γλυπτός αστερισμός σπάει το αδιαφανές του μπλε ουρανού και προσαρμόζεται περίφημα ως αναπόσπαστο κομμάτι του εξωτερικού χώρου με την υπέροχη θέα.
Το γλυπτό μπαλέτο με το μικροσκοπικό ηλιακό σύστημα ξεχύνεται στο άπειρο και μας ταξιδεύει στο απέραντο Σύμπαν. Ποιητικά και με δέος περιτριγυρίζεται από τη φύση του πάρκου αλλά και στέκεται απέναντι στις μνημειακές ανθρώπινες δημιουργίες του ορίζοντα, φέρνοντας κοντά το κοσμικό και το απόκοσμο συνάμα.
Οι θεατές στέκονται για μια στιγμή δυσπιστίας μπροστά στο θέαμα, προσπαθώντας να κατανοήσουν την προέλευση του κόσμου μας ή τη μοριακή σύνθεση του ανθρώπινου σώματος, των δέντρων, των πουλιών, αναρωτιούνται για τη χημική προέλευση της σκέψης στους νευρώνες μας ή ακόμα και για την περίπλοκη λειτουργία της οικονομίας και των συναλλαγών στην κοντινή Wall Street.
Οι σκέψεις ζυγιάζονται, μένουν μετέωρες ανάμεσα στην ψευδαίσθηση της κίνησης και στην πραγματικότητα, πετούν με ευκολία από το παράξενο, το παράλογο, στο φυσικό και το λογικό.
Η ίδια η Kwade φρόντισε με τα δικά της λόγια να προσγειώσει το έργο της στην καθημερινότητα της μητρόπολης με το εξαιρετικό σκηνικό: «Αυτοί οι ουρανοξύστες είναι σύμβολα του καπιταλισμού», αναφέρει, «αυτούς τους ανθρώπους που ζουν και δουλεύουν εκεί τους έχουμε σαν θεούς σε αυτόν τον πλανήτη. Προσπάθησα λοιπόν να βάλω τους πλανήτες πάνω τους, παραβολικά. Το έκανα ειρωνικά, για να προβληματίσω. Εννοώ πως τα κτίρια αυτά χτίζονται και υπερτιμώνται και αυτό είναι πραγματικά ένα βλάσφημο αστείο».
Οι χαλύβδινες τροχιές λειτουργούν ως φωτογραφικά πλαίσια για τις οροφές της Πέμπτης Λεωφόρου και του Σέντραλ Παρκ που τέμνουν αριστοτεχνικά τις εικόνες από το παρόν και το μέλλον μας. Ομως τα ουράνια σώματα, οι αστερισμοί, οι γαλαξίες πετάγονται και εκτοξεύονται πάνω από όλα σε αρμονικές διαδρομές, όλα θαυμαστά έργα της φύσης που είναι πάνω και πέρα από όλα τα σύμβολα του καπιταλισμού, καθώς τα επιτεύγματα της ανθρώπινης σύγχρονης Βαβέλ στον ορίζοντα προσπαθούν να φτάσουν, να αγγίξουν και να ξεπεράσουν το γαλάζιο στερέωμα.
Info
«Alicja Kwade: ParaPivot», Cantor Roof, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (The Met), Νέα Υόρκη. Μέχρι 27 Οκτωβρίου (https://www.metmuseum.org/exhibitions/listings/2019/alicja-kwade-parapivot)
*Και στο προσωπικό site της δημιουργού: https://alicjakwade.com/exhibitions/parapivot
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας