Η νομιμοποίηση του λιντσαρίσματος

Πάγωσε η Ελλάδα στην αποκάλυψη της δολοφονίας της τετράχρονης Ανι Μπορίσοβα από τον βιολογικό της πατέρα και του φρικαλέου τρόπου με τον οποίο επιχείρησε να κρύψει τα ίχνη του εγκλήματος, που όλα τα στοιχεία συνηγορούν ότι έχει διαπράξει, αλλά δεν ομολόγησε.

Oσο και αν δυσκολεύεται να χωρέσει ο ανθρώπινος νους όσα ανείπωτα συνέβησαν στο υπόγειο της Μιχαήλ Βόδα, η δεύτερη πράξη του κανιβαλισμού δεν έγινε κρυφά, αλλά στο άπλετο φως των προβολέων, σε κατακίτρινα πρωτοσέλιδα με τίτλους που στάζουν αίμα, στα ανώνυμα σχόλια στο διαδίκτυο για «κρέμασμα στο Σύνταγμα» (προτροπή που εμφανίστηκε και σε πρωτοσέλιδο φιλοχρυσαυγίτικου εντύπου), σε πανελλήνια μετάδοση σε μεσημεριανάδικο, με τον τηλεπαρουσιαστή να προτείνει «το γουρούνι να πεθάνει αργά και βασανιστικά»...

Κυρίως όμως ο κανιβαλισμός και η νομιμοποίηση του λιντσαρίσματος σοκάρουν, όταν προέρχονται όχι απλώς από επώνυμα χείλη, όπως το δήθεν αυθόρμητο ξέσπασμα του τηλεπαρουσιαστή Γ. Λιάγκα, αλλά από τον κατεξοχήν θεσμικό πολιτειακό εκπρόσωπο, τον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη. Πώς αλλιώς παρά ντε φάκτο δικαιολόγηση της αυτοδικίας, ως αντίδρασης που απλώς «συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις», μπορεί να χαρακτηριστεί η δημόσια τοποθέτηση του υπουργού Γ. Πανούση χθες στον ραδιοσταθμό Real FM, ότι όσοι διαπράττουν τόσο ειδεχθή εγκλήματα, «συνήθως αυτοκτονούν ή έχουν κάποιον βίαιο θάνατο από κάπου αλλού»;

Ο υπουργός και καθηγητής Εγκληματολογίας, αφού παραδέχτηκε ότι δεν χωράνε λόγια και αναλύσεις σε τέτοιες πράξεις που ανήκουν στην πιο σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης, μετά βρήκε κάτι να πει. Είπε το τελευταίο που θα περίμενε να ακούσει κανείς από χείλη επίσημου φορέα: «Κοιτάξτε, όταν σκοτώσεις τη μάνα σου ή το παιδί σου... και όλα αυτά, με βιασμούς ή τέτοιου είδους δολοφονίες... Υπάρχει ένας κώδικας τιμής μέσα στις φυλακές, εντός ή εκτός εισαγωγικών. Αρα, γι’ αυτό σας είπα ότι εγώ νομίζω ότι σε αυτές τις περιπτώσεις πολύ γρήγορα θα έχουμε τον θάνατο και του ίδιου του δράστη».

Αν δεν κάνουμε λάθος, η θανατική ποινή στην Ελλάδα έχει καταργηθεί και η αυτοδικία αποτελεί επίσης έγκλημα που τιμωρείται από τον νόμο, αλλιώς θα ζούσαμε στο Φαρ Ουέστ ή στο Χαλιφάτο του ISIS. Αλλιώς, οι σωφρονιστικοί που δολοφόνησαν τον Καρέλι δεν θα θεωρούνταν εγκληματίες, αλλά πιστοί του «άγραφου κώδικα» των φυλακών. Πώς γίνεται ο υπουργός να κλείνει το μάτι στον νόμο του Λιντς, διατυπώνοντας δημόσια το προαίσθημα ότι κάτι κακό θα συμβεί στον παραδομένο στα χέρια της Δικαιοσύνης φερόμενο ως παιδοκτόνο;

Βέβαια, μετά την κατακραυγή που προκάλεσαν οι δηλώσεις του, ο Γ. Πανούσης διευκρίνισε ότι τα λόγια του διαστρεβλώθηκαν και ότι αυτός απλώς εξέφρασε την επιστημονική του άποψη. Μόνο που όσα είπε δεν τα είπε σε κάποιο αμφιθέατρο με την ιδιότητα του καθηγητή Εγκληματολογίας, αλλά ως υπουργός στο πανελλήνιο...

Μέσα σε ένα παραλήρημα μιντιακού κανιβαλισμού, όταν ούτε ο υπουργός δεν παίρνει αποστάσεις, όχι από το κοινό αίσθημα αποτροπιασμού, αλλά από το κλίμα εκδίκησης που τόσο έντονα καλλιεργείται, οι ανακοινώσεις της ΕΣΗΕΑ και του εποπτικού οργάνου δεοντολογίας της κατά της «αναπαραγωγής της φρίκης» μοιάζουν με αδύναμες νουθεσίες κάποιας «καθώς πρέπει» θείας στα νεαρά αχαλίνωτα ανίψια της.

Οσο σωστές και αν είναι οι υποδείξεις της Ενωσης Συντακτών να τηρούνται οι κανόνες δημοσιογραφικής δεοντολογίας, δύσκολα πιάνουν τόπο, όταν η αναγνωσιμότητα μετριέται με «χιτ» και «λάικς» στο πιο κίτρινο κλισέ για τον «πατέρα-τέρας», κάτω από την πιο γαργαλιστική φωτογραφία της μητέρας, με κατεβατά από χρυσαυγίτικα σχόλια στα «δημοφιλή» της ημέρας. Σε αυτό το τοπίο, δεν επιβραβεύεται αυτός που τηρεί τους κανόνες, αλλά οι Λι Βαν Κλιφ της δημοσιογραφίας, τα κοράκια με τις πένες, τις κάμερες ή τα πληκτρολόγια του έντυπου και ηλεκτρονικού λιθοβολισμού.