e-παιζαν με τον πόνο φτωχών μεταναστών

Στις 13 Σεπτεμβρίου ο Μοχάμαντ Κ., μετανάστης από το Πακιστάν, πλήρωσε σε γνωστή δικηγορική εταιρεία με έδρα στην Καλλιθέα 422 ευρώ για «μελέτη φακέλου και ραντεβού με δικηγόρο», όπως γράφει η απόδειξη είσπραξης που έθεσε ο Μοχάμαντ στη διάθεση της «Εφ.Συν.». Με αυτό το ποσό ο Μοχάμαντ θα μπορούσε νόμιμα, σύμφωνα με τις υποσχέσεις της εταιρείας σε διαφημίσεις στο facebook, το tik tok και το instagram, να αποκτήσει άδεια διαμονής και εργασίας, ΑΜΚΑ, ΑΜΑ, ΑΦΜ, ό,τι χρειάζεται για να μπορέσει να τακτοποιήσει τη ζωή του στην Ελλάδα για τουλάχιστον ένα έτος.

Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Μοχάμαντ και με δεκάδες άλλους μετανάστες που έχουν καταγγείλει τη συγκεκριμένη εταιρεία -μερικοί από τους οποίους μίλησαν σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου που οργάνωσαν η ΚΕΕΡΦΑ και η Πακιστανική Κοινότητα Ελλάδας «η Ενότητα»-, η εταιρεία υπέβαλε για λογαριασμό του Μοχάμαντ αίτηση στην ψηφιακή πλατφόρμα του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για να του δοθεί άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους με την αιτιολογία ότι αποτελεί θύμα εγκληματικής πράξης.

Σελίδες κόμικς

Για να πιστοποιηθεί η ιδιότητα του θύματος, η πλατφόρμα ζητούσε να υποβληθεί το σχετικό έγγραφο εισαγγελικής αρχής. Ομως ο Μοχάμαντ λέει ότι ποτέ δεν του ζήτησε παρόμοιο έγγραφο η εταιρεία. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, στη θέση των πραγματικών εγγράφων η εταιρεία ανέβαζε άσχετα έγγραφα, λευκές σελίδες μέχρι και σελίδες από κόμικς, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι το υπουργείο εξέδιδε βεβαιώσεις υποβολής της αίτησης χωρίς να ελέγξει αν πράγματι είχαν υποβληθεί τα σωστά έγγραφα. Οι βεβαιώσεις υποβολής έδιναν πλήρη δικαιώματα στον ενδιαφερόμενο μετανάστη μέχρι να κριθεί τελικά η αίτηση, διαδικασία που διαρκούσε μήνες.

Πράγματι στις 13 Σεπτεμβρίου στις 5.28 το απόγευμα το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου εξέδωσε στο όνομα του Μοχάμαντ «βεβαίωση υποβολής ηλεκτρονικής αίτησης για αρχική χορήγηση άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους», που του έδινε πρόσβαση σε εξαρτημένη εργασία. Το έντυπο του υπουργείου γράφει ότι «η παρούσα βεβαίωση πιστοποιεί ότι ο κάτοχός της α) έχει υποβάλει αίτημα αρχικής χορήγησης άδειας διαμονής, η οποία του δίδει το δικαίωμα νόμιμης διαμονής στη χώρα, και β) απολαμβάνει του συνόλου των δικαιωμάτων που του παρέχει η άδεια διαμονής που αιτείται [...]». Το έντυπο προειδοποιεί επίσης ότι «η ακρίβεια των στοιχείων, καθώς και η ισχύς της παρούσας, δύνανται να διασταυρώνονται ηλεκτρονικά» και σημειώνει ότι ο «κάτοχος της παρούσας βεβαίωσης οφείλει να τη φέρει και να την επιδεικνύει παράλληλα με το διαβατήριό του».

Αλλα 143 ευρώ

Ο Μοχάμαντ μπόρεσε με τη βεβαίωση να εργαστεί κανονικά στη διανομή φαγητού και δεν είχε κανένα πρόβλημα με την αστυνομία όταν τον σταμάτησε για έλεγχο. Πριν από λίγο καιρό όμως η εταιρεία τού ζήτησε άλλα 143 ευρώ για να υποβάλει αίτηση ακύρωσης του αιτήματος χορήγησης άδειας διαμονής, καθώς, σύμφωνα με τον νέο Κώδικα Μετανάστευσης, που ισχύει από το τέλος Μαρτίου, σε περίπτωση που διαπιστωθεί απάτη κατά την υποβολή της αίτησης, ο μετανάστης θα αποκλείεται για πέντε χρόνια από τη δυνατότητα να υποβάλει νέα αίτηση για άδεια διαμονής και άρα θα είναι καταδικασμένος να ζει χωρίς χαρτιά με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Με άλλα λόγια, η εταιρεία ζητούσε χρήματα για να κάνει καταχρηστικές αιτήσεις και επιπλέον χρήματα στη συνέχεια για να τις ακυρώσει.

«Μας λέγανε, δεν υπάρχει φόβος από την αστυνομία, μπορείτε να ταξιδέψετε, να δουλέψετε, είναι νόμιμο, γι’ αυτό πήγαμε. Πολλές φορές μάς ζητούσε χαρτιά η αστυνομία, τα δείχναμε και μας αφήναμε. Τώρα μάθαμε ότι είναι άκυρα και παράνομα τα χαρτιά –πού να το φανταστούμε ότι θα το έκανε αυτό μια δικηγορική εταιρεία;» λέει ο Μοχάμαντ στην «Εφ.Συν.».

Οπως έχει γράψει η εφημερίδα μας («Πάρτι δικηγορικών εταιρειών με τις άδειες διαμονής μεταναστών», 20/2/2024), ανυπολόγιστος αριθμός μεταναστών αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα, καθώς οι αιτήσεις για χορήγηση άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους εκτοξεύτηκαν από τη στιγμή που έγινε ψηφιακά η διαδικασία –από μερικές εκατοντάδες τον χρόνο σε περίπου 15.000 από τον Νοέμβριο του 2022, όταν άνοιξε η πλατφόρμα του υπουργείου, μέχρι τα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου. Ο Μοχάμαντ ήταν ένας από τους τελευταίους που εξαπατήθηκαν από την εταιρεία, καθώς στις 25 Σεπτεμβρίου, με την απόφαση 423840/15-9-2023 του σημερινού υπουργού Δημήτρη Καιρίδη, οι βεβαιώσεις υποβολής δεν δίνονται αυτόματα αλλά μέσα σε 40 ημέρες από την αίτηση, αφού προηγηθεί έλεγχος των δικαιολογητικών.

Αποδείξεις πληρωμής

Στη συνέντευξη Τύπου της ΚΕΕΡΦΑ και της Πακιστανικής Κοινότητας Ελλάδας «η Ενότητα» μετανάστες παρουσίασαν τις αποδείξεις πληρωμής προς τη δικηγορική εταιρεία, ύψους σχεδόν 500 ευρώ για «μελέτη φακέλου και ραντεβού με δικηγόρο» και άλλες, ύψους περίπου 150 ευρώ, για «ακύρωση βεβαίωσης» όπως γράφουν.

Όπως έχει γράψει η «ΕΦ.ΣΥΝ.» με πληροφορίες από πηγές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, η διεύθυνση αδειών του υπουργείου έχει στείλει πολυσέλιδο υπόμνημα στην εισαγγελία με καταγγελίες και στοιχεία σε βάρος της εταιρείας. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Inside Story («Πώς η απραξία του υπουργείου Μετανάστευσης διευκόλυνε κυκλώματα εκμετάλλευσης μεταναστών», 7 Μαρτίου 2024), η εταιρεία ελέγχθηκε πειθαρχικά από τον ΔΣΑ και σε δύο δικηγόρους της επιβλήθηκε παύση από τη δικηγορία για ένα έτος χωρίς αναστολή. 

«Μέσα από τη δράση της συγκεκριμένης εταιρείας έχουν κατατεθεί καταχρηστικά αιτήματα, προφανώς χωρίς ευθύνη των ίδιων των μεταναστών. Η εταιρεία παραβίαζε τον κώδικα δεοντολογίας δικηγόρων, παρ’ όλα αυτά εξακολουθούσε να λειτουργεί δίνοντας μια αίσθηση νομιμότητας, ενώ το υπουργείο ούτε έλεγξε τέτοια καταχρηστικά αιτήματα, ούτε εξέδωσε οδηγίες όσον αφορά τη δράση τέτοιων δικηγορικών εταιρειών. Το υπουργείο πρέπει να βρει τον τρόπο ώστε να μη χάσουν το δικαίωμα στη νομιμοποίηση τα θύματα αυτής της εξαπάτησης» σημείωσε στη συνέντευξη Τύπου η δικηγόρος Ευγενία Κουνιάκη.

«Οταν αφήνεις χρόνια τους ανθρώπους ευάλωτους απέναντι στην αστυνομία, δημιουργείς το πεδίο για να βρουν τέτοιες υπηρεσίες και τους καθιστάς ακόμη πιο ευάλωτους. Το σημαντικό είναι να δοθούν χαρτιά σε όλους για να μπορούν να λειτουργήσουν μέσα από νόμιμες διαδικασίες και να μην εξαρτώνται από παρόμοια κυκλώματα, που τώρα ξαναδημιουργούνται με αφορμή τη σύνδεση της νομιμοποίησης των μεταναστών με την υπογραφή συμβολαίου εργασίας. Εχει αρχίσει να γίνεται παζάρι εύρεσης συμβολαίων. Η λύση είναι να προηγηθεί η νομιμοποίηση, ώστε να μπορέσουν να αναζητήσουν εργασία» σημείωσε ο συντονιστής της ΚΕΕΡΦΑ, Πέτρος Κωνσταντίνου.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Πακιστανικής Κοινότητας Ελλάδας «η Ενότητα», Τζαβέντ Ασλάμ, σημείωσε ότι η εταιρεία εκμεταλλεύτηκε τις μεγάλες καθυστερήσεις χορήγησης αδειών διαμονής που αφήνουν τους μετανάστες εκτός νομιμότητας. «Τα θύματα νόμιζαν ότι τους έδινε το κράτος μια μεγάλη ευκαιρία για νομιμοποίηση. Δεν έκαναν έγκλημα, μπορεί να μην ξέρανε. Να τιμωρήσουν τους ενόχους, όχι τους χιλιάδες μετανάστες που κινδυνεύουν για πέντε χρόνια να μην πάρουν χαρτιά» είπε.