Σίγουρα το καλοκαίρι στο οποίο μπαίνουμε δεν είναι μια περίοδος εύκολων απαντήσεων, ούτε πρόχειρων λύσεων, ούτε φυσικά και μαγικών συνταγών. Η κατάσταση -όπως για το σύνολο του πολιτισμού- και για τον μουσικό κόσμο απαιτεί σοβαρούς χειρισμούς, μελέτη των δεδομένων, διαύλους συνεννόησης μεταξύ θεσμών, υπουργείου και ιδιωτών και μερικές ακόμα δόσεις υπομονής από όλους τους πληγέντες (καλλιτέχνες, τεχνικούς, γραφεία παραγωγής). Για ποιο από όλα αυτά όμως είμαστε σίγουροι;
Δεν υπάρχει η πολυτέλεια για ακόμα ένα χαμένο καλοκαίρι
Κρίνοντας από την ανησυχία που εξέφρασαν ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων (ΠΣΔΠΕ) και η Ενωση Θεατρικών Παραγωγών (ΕΝΘΕΠΑ) σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, τα προβλήματα του κλάδου και τα αδιέξοδα που προκύπτουν για δεύτερο στη σειρά καλοκαίρι είναι μεγάλα.
Σύσσωμος ο κλάδος επιμένει πως δεν υπάρχει πολυτέλεια για ακόμα ένα χαμένο καλοκαίρι καθώς η επιβίωση γραφείων και καλλιτεχνών τίθεται σε μεγάλο κίνδυνο. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την επανεκκίνηση του πολιτισμού, τα θέατρα και οι μουσικές σκηνές θα λειτουργήσουν τους επόμενους μήνες με χωρητικότητα 50% και αυστηρή τήρηση υγειονομικών πρωτοκόλλων. Κι εδώ έρχεται το πρώτο σοβαρό αίτημα των παραγωγών: «Ζητάμε αύξηση από 50% σε 75%, όπως ισχύει και στα θερινά σινεμά. Το 50% χωρητικότητα που ανακοινώθηκε σε συνδυασμό με την ασταθή επιδημιολογική καμπύλη είναι εξαιρετικά αποθαρρυντικά για την ιδιωτική παραγωγή και δημιουργούν προϋποθέσεις επικινδυνότητας οικονομικής», εξηγεί η Κατερίνα Σταματάκη, πρόεδρος του ΠΣΔΠΕ.
«Tο 50% είναι μη βιώσιμο για τους επαγγελματίες που δεν θέλουν να κάνουν εκπτώσεις στο καλλιτεχνικό προϊόν και στο επίπεδο παραγωγής. Πρέπει να επισημανθεί ότι το καλοκαίρι του 2020 η επιτρεπόμενη πληρότητα ανερχόταν σε 75%. Τον τελευταίο χρόνο, έχει δημιουργηθεί υψηλότερη ανοσία στον πληθυσμό είτε λόγω της νόσησής του από τον ιό, είτε λόγω του εμβολιασμού του. Παράγοντες που από μόνοι τους καθιστούν ευνοϊκότερες τις συνθήκες για την αποφυγή της διασποράς απ’ ό,τι το καλοκαίρι του 2020. Με βάση τα ανωτέρω, είναι παράδοξο να μειώνεται η επιτρεπόμενη πληρότητα από το 75% πέρσι στο 50% φέτος, δεδομένης και της πιστής τήρησης από τους διοργανωτές του υγειονομικού πρωτοκόλλου».
H κατάσταση στα γραφεία παραγωγής ελληνικών συναυλιών είναι εξαιρετικά κρίσιμη καθώς μιλούν για μείωση του αριθμού παραγωγών τους κατά 70%-80%, ενώ σε απόλυτη επαγγελματική απραξία έχουν οδηγηθεί όσοι διοργανωτές δουλεύουν με καλλιτέχνες του εξωτερικού, καθώς η δραστηριότητα και επιβίωσή τους εξαρτάται και από τη διεθνή πορεία της πανδημίας. «Τα συγκεκριμένα γραφεία δεν έχουν δουλέψει καθόλου εδώ και ενάμιση χρόνο. Κι ένας από τους λόγους που ζητάμε την αύξηση της χωρητικότητας στο 75% είναι και αυτά.
Προφανώς και οι συναυλίες με σταρ πρώτης γραμμής δεν βγαίνουν με 50% χωρητικότητα, αλλά αν αυξηθεί στο 75% ενδεχομένως δοθεί ένα κίνητρο σε μικρότερα ξένα γκρουπ να έρθουν στη χώρα μας», επισημαίνει η Κ. Σταματάκη. Κατά τα άλλα, τη λίστα των αιτημάτων συμπληρώνουν τα εξής: Αμεση ανακοίνωση υγειονομικού πρωτοκόλλου για το καλοκαίρι 2021 ώστε να κάνουν τον προγραμματισμό τους οι παραγωγοί. Οικονομική ενίσχυση όπως στις επιχειρήσεις της εστίασης και του τουρισμού. Παραχώρηση δωρεάν χώρων που ανήκουν στο ΥΠΠΟΑ για την πραγματοποίηση παραστάσεων και επιδότηση των ΟΤΑ προκειμένου αυτοί να διαθέσουν επίσης δωρεάν τους χώρους που διαχειρίζονται. Να υπάρξουν σαφείς ανακοινώσεις και οδηγίες προς περιφέρειες, δήμους και τοπικές αστυνομικές αρχές, ώστε να μη συγχέονται οι παραγωγές με beach party, πανηγύρια και λοιπές κοινωνικές εκδηλώσεις, γεγονός που οδηγεί συχνά σε αυθαίρετες και χωρίς αποζημιώσεις ακυρώσεις.
Ολα τα παραπάνω μαζί με πολλά ακόμα ζητήματα που κατακτήθηκαν (καταγραφή σε μητρώο των εργαζομένων στον πολιτισμό, ψήφιση του voucher για τις αναβληθείσες παραγωγές, απαλλαγή από την αστική ευθύνη των παραγωγών εφόσον τηρούν το πρωτόκολλο, μείωση του ΦΠΑ στις live streaming παραστάσεις από το 24% στο 6%, απαλλαγή από τη χρέωση του παραβόλου του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων) ενδεχομένως βοηθήσουν στο να ξεπεραστεί με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες αυτή η πρωτοφανής κατάσταση.
«Η επιθυμία για ζωντανή συμμετοχή θα κάμψει τον όποιο φόβο του κοινού»
Επανεκκίνηση και για τον οργανισμό που έδειξε χαρακτηριστική ετοιμότητα κι ευελιξία κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το φετινό καλοκαίρι, ωστόσο, φαίνεται πως οι μεγάλες οπερατικές παραγωγές του θα λείπουν από θεσμούς -όπως το Φεστιβάλ Αθηνών- με τους οποίους ήταν ταυτισμένες.
«Συνεχίζουμε με την ίδια ετοιμότητα και ευελιξία. Καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας κινηθήκαμε σε ένα ασφαλές πλαίσιο για τη δημόσια υγεία και για την υγεία των εργαζομένων και συνεργατών μας. Φέτος το καλοκαίρι, η ΕΛΣ θα έχει παρουσία σε ανοιχτούς χώρους, ακολουθώντας αυστηρά τα πρωτόκολλα που έχουν οριστεί από την ελληνική πολιτεία. Οχι μόνο δεν θα λείψουμε από τις καλοκαιρινές συνήθειες του κοινού, αλλά αντιθέτως θα έχουμε μεγαλύτερη παρουσία από ποτέ, προσαρμοσμένη στις νέες συνθήκες. Στο πλαίσιο αυτό, θα έχουμε δύο εμφανίσεις στο Ηρώδειο, με τον «Χορό με τη σκιά μου» από το Μπαλέτο μας, καθώς και με το ρεσιτάλ του Γιόνας Κάουφμαν. Παράλληλα, ανοιγόμαστε και σε άλλους χώρους, όπως η Μητρόπολη, τα πανοραμικά σκαλιά του ΚΠΙΣΝ, μουσεία κτλ».
Πώς είναι για τον χώρο της όπερας η επιστροφή στις «κανονικές» καλλιτεχνικές συνθήκες και ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες;
«Να σημειώσουμε εδώ πως η ΕΛΣ όλο τον χειμώνα μαγνητοσκόπησε πολλές παραγωγές όπερας για την GNO TV, με κανονικές καλλιτεχνικές συνθήκες. Τώρα, στην επιστροφή μας στους ανοιχτούς χώρους, η παραγωγή όπερας δεν είναι εύκολο να γίνει με τους περιορισμούς που έχουν τεθεί. Ειδικά στο Ηρώδειο, οι αποστάσεις που έχουν οριστεί για την ορχήστρα, αλλά και περιορισμοί επί σκηνής καθιστούν απαγορευτικό για εμάς το ανέβασμα όπερας».
Οι ίδιοι προβληματισμοί απασχολούν τα στελέχη των οπερών και σε διεθνές επίπεδο. «Η κατάσταση είναι και γι' αυτούς δύσκολη. Πολλά θέατρα δεν έχουν ανοίξει καν και δεν προβλέπεται να ανοίξουν πριν από το φθινόπωρο. Κάποια άλλα ανοίγουν με μεγάλους περιορισμούς, ενώ και τα μεγάλα φεστιβάλ της όπερας θα λειτουργήσουν με περιορισμούς στο κοινό ή με συναυλιακές παρουσιάσεις έργων της όπερας, σε μεγάλο βαθμό».
Για τη χώρα μας βέβαια η πανδημία συνέπεσε και με μια σημαντική επέτειο, των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, για την οποία οι περισσότεροι οργανισμοί είχαν εξαιρετικά φιλόδοξα προγράμματα. «Ο,τι είχαμε ανακοινώσει για το 2021 θα πραγματοποιηθεί στο σύνολό του, είτε online, είτε με ζωντανές παραστάσεις, είτε ακόμα και με την προβολή μιας εκ των επετειακών παραγωγών μας στο διεθνές τηλεοπτικό δίκτυο MEZZO TV. Μέριμνά μας είναι να μεταφέρουμε ό,τι είναι εφικτό για το τέλος του 2021 και τις αρχές του 2022, αλλά παράλληλα θεωρούμε μεγάλη μας νίκη το γεγονός ότι σε αυτές τις συνθήκες καταφέραμε και προετοιμάσαμε όλες τις παραγωγές, τις μαγνητοσκοπήσαμε και τις προσφέραμε στο κοινό μέσω της GNO TV».
Και την πιθανότητα ενός ενδόμυχου φόβου του κοινού την έχουν λάβει υπ' όψιν και πώς σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν τον δισταγμό του, που έχει παγιωθεί μετά τόσο καιρό αποχής από την τέχνη;
«Η αίσθησή μου είναι ότι η επιθυμία για τη ζωντανή συμμετοχή στις παραστατικές τέχνες θα κάμψει τον όποιο φόβο ή δισταγμό του κοινού. Αν καταφέρει να δαμαστεί η πανδημία, πιστεύω ότι με αργά αλλά σταθερά βήματα θα επιστρέψουμε στις γεμάτες αίθουσες. Αλλωστε, τα στοιχεία από τον περασμένο Οκτώβρη που ανοίξαμε για σχεδόν έναν μήνα είναι πολύ ενθαρρυντικά».
Αρα μπορούμε να μιλάμε για μια «μεταβατική» καλοκαιρινή περίοδο ώστε να περάσουμε ξανά στις αίθουσες από Σεπτέμβρη; «Ναι, πιστεύω ότι το φθινόπωρο θα μπορέσουμε να μπούμε στις αίθουσες, έστω και με μάσκες και με περιορισμένη πληρότητα. Αν προχωρήσει καλά το πρόγραμμα του εμβολιασμού, έχουμε λόγους να είμαστε αισιόδοξοι για πολύ καλύτερες ημέρες».
ΙΟΥΝΙΟΣ ΓΕΜΑΤΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΧΟΡΟ
■ Γιώργος Νταλάρας στο Αλσος ( 31/5)
■ Κader Αttou «The Roots - Transmission» (Πειραιώς 260, στις 4 και 5/6)
■ Τετάρτη 9 Ιουνίου: Μίλτος Πασχαλίδης (Τεχνόπολη, 9/6)
■ Ταράτσα του Φοίβου, από 10 Ιουνίου και κάθε Πέμπτη
■ Ειρήνη Σκυλακάκη, Κήπος του Μεγάρου, 11/6
■ Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Κατράκειο Θέατρο Νίκαιας, 12/6
■ Δανάη & Διονύσιος «Free At Last: Rerooted» (Πειραιώς 260, στις 12 και 13/6)
■ Ορχήστρα του Μουσικού Φλωρεντινού Μαΐου, υπό τον θρυλικό μαέστρο Ζούμπιν Μέτα και με βιολονίστα τον Πίνχας Ζούκερμαν (Ηρώδειο,14/6)
■ Κουν Αουγκουστέινεν και Ροζάλμπα Τόρες Γκερέρο «Lamenta», Πειραιώς 260, στις 15 και 16/6
■ Γιάννης Χαρούλης, Κατράκειο Θέατρο Νίκαιας, 28 και 29 Ιουνίου
■ Ελευθερία Αρβανιτάκη, Ηρώδειο, 29/6
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας