Δύο γυναίκες, δύο κόμματα βυθισμένα στην παρακμή

Βαλερί Πεκρές. Αν Ινταλγκό. Οι δύο γυναίκες που ηγήθηκαν στις γαλλικές προεδρικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών και του Σοσιαλιστικού Κόμματος, επικύρωσαν με τα αποτελέσματά τους την απαξίωση των πιο εμβληματικών κομμάτων της γαλλικής πολιτικής σκηνής. Καμιά τους δεν κατάφερε να εμπνεύσει εμπιστοσύνη ή να πείσει με τις θέσεις της, σημειώνοντας τα χειρότερα αποτελέσματα στην ιστορία των σχηματισμών τους. Ενώ αποτυγχάνοντας να περάσουν το φράγμα του 5%, που θα τους εξασφάλιζε και την κρατική κάλυψη των προεκλογικών δαπανών, τα κόμματά τους δεν απειλούνται μόνο με πολιτικό αλλά και οικονομικό αφανισμό.

Οι υποψήφιες των μεγάλων πρωταγωνιστών της Πέμπτης Δημοκρατίας, από τη μία των κληρονόμων του γκολισμού και από την άλλη της επανίδρυσης του Σοσιαλιστικού Κόμματος με τον Φρανσουά Μιτεράν, ναυάγησαν σε μια θάλασσα αντιθέσεων, αντιφάσεων και κατηγοριών, αντί προτάσεων. Με ένα 4,7% η Βαλερί Πεκρές και μόλις 1,7% η Αν Ινταλγκό, αντίστοιχα, με την καμπάνια τους κατέδειξαν την τεράστια κρίση ταυτότητας που διέρχονται τα κόμματά τους. Κι αποκάλυψαν πόσο ανεπαρκής είναι η ρητορική των πολιτικών ελίτ απέναντι στους δικαίως απογοητευμένους των ανισοτήτων, των ανικανοποίητων αναγκών και της διάρρηξης του κοινωνικού συμβολαίου: καμιά τους δεν έδωσε απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις.

Το μέλλον τους δεν θα κριθεί τώρα, γιατί προέχει η ανασύνταξη και η επίδειξη φαινομενικής κομματικής «σύμπνοιας», εν όψει των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου.

Βαλερί Πεκρές: η επιστροφή της Δεξιάς που δεν έγινε

«Η Δεξιά επιστρέφει», δήλωνε πανηγυρικά η Βαλερί Πεκρές τον Δεκέμβριο, όταν κέρδισε το κομματικό χρίσμα απέναντι στον ακόμη συντηρητικότερο Ερίκ Σιοτί, με 61%. Τέσσερις μήνες μετά, η παραδοσιακή γαλλική Δεξιά του Σιράκ και του Σαρκοζί, αντί να επιστρέψει κυρίαρχη στο προσκήνιο, θυμίζει παραφυάδα του πολιτικού συστήματος. Οι Ρεπουμπλικανοί (LR) -που το 2017 «θρηνούσαν» την αδυναμία του Φρανσουά Φιγιόν με 20% να περάσει στον δεύτερο γύρο-, με την Πεκρές υπαινίχτηκαν πως θα μπορούσαν να νικήσουν τον Μακρόν. Αλλά το 4,7% της σφράγισε τη μεγαλύτερη πολιτική τους ήττα, σε μια αναμέτρηση για την οποία, όπως έγραφε η Libération, «λείπουν οι λέξεις για να περιγράψει κανείς τα αποτελέσματα της Πεκρές: Ναυάγιο; Καταστροφή; Χρεοκοπία;».

H 55χρονη συντηρητική πρόεδρος της περιφέρειας Παρισιού Ιλ ντε Φρανς και πρώην υπουργός του Σαρκοζί, η κυρία «δύο τρίτα Μέρκελ και ένα τρίτο Θάτσερ», όπως αυτοπαρουσιάστηκε, υποσχέθηκε να κάνει τα πάντα «για να κερδίσουν οι απόψεις μας». Αντ’ αυτού, απλώς μετακινήθηκε προς ακόμη αντιδραστικότερες θέσεις στα θέματα της μετανάστευσης και της ασφάλειας, συμβάλλοντας στο να επικρατήσουν οι ακροδεξιές απόψεις της Μαρίν Λεπέν και ιδίως του Ερίκ Ζεμούρ. «Χρειάστηκε να δώσω μάχη σε δύο μέτωπα: ενάντια στον απερχόμενο πρόεδρο και κατά των άκρων… Δεν κατάφερα σε αυτή την ατροφική και χωρίς συζητήσεις καμπάνια, να απαλλαγώ από αυτή τη μέγγενη», δικαιολογήθηκε για την αποτυχημένη της εκστρατεία, που εν τέλει αφαίμαξε το κόμμα της με αποσκιρτήσεις και προς τους δύο αντιπάλους της.

Η Πεκρές, η πλουσιότερη ανάμεσα στους 12 υποψηφίους, τη Δευτέρα αναγκάστηκε να κάνει επείγουσα έκκληση για να συγκεντρωθούν χρήματα, ώστε να αποπληρώσει τα εκατομμύρια της προεκλογικής δαπάνης. «Διακυβεύεται η επιβίωση της ρεπουμπλικανικής Δεξιάς», δήλωσε, ρίχνοντας ωστόσο το γάντι στους συντρόφους της. «Αυτό το αποτέλεσμα είναι, προφανώς, μια προσωπική και συλλογική απογοήτευση. Αναλαμβάνω όλο το μέρος της ευθύνης που μου αναλογεί σε αυτή την ήττα», δήλωσε υπαινικτικά, απρόθυμη να αναλάβει μόνη της το τίμημα της αποτυχίας. Και με μισή καρδιά ανακοίνωσε ότι θα ψηφίσει Μακρόν στον δεύτερο γύρο, προς μεγάλη διαφωνία αρκετών κομματικών στελεχών που την περιμένουν στη γωνία, όπως ο Ερίκ Σιοτί.

Αν Ινταλγκό: η αναβίωση των Σοσιαλιστών που απέτυχε παταγωδώς

«Ξέρω πόσο απογοητευμένοι είστε απόψε, αλλά μαζί θα κάνουμε μια αντικειμενική αποτίμηση των αποτελεσμάτων και δεν θα τα παρατήσουμε», έλεγε επίσης, το βράδυ των εκλογών, η Σοσιαλίστρια υποψήφια Αν Ινταλγκό. Το 1,74% που πέτυχε είναι επίδοση ακόμη χειρότερη και από εκείνο το 6,36% που κέρδισε ο Μπενουά Αμόν στις προεδρικές εκλογές του 2017. Τότε, είπαν πως ο Σοσιαλιστικό Κόμμα βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού. Όχι μόνο δε συνήλθε από εκείνη την ήττα, αλλά, τώρα με την Ινταλγκό, έκανε ένα βήμα ακόμη, πέφτοντας σ’ ένα βάραθρο από όπου ελάχιστοι πλέον εκτιμούν ότι θα καταφέρει να βγει.

Όταν οι Σοσιαλιστές πρότειναν την Ινταλγκό ως προεδρική τους υποψήφια, πίστευαν πως είχαν βρει την καταλληλότερη στο πρόσωπο της πολιτικού που το 2020 επανεκλέχτηκε άνετα στη Δημαρχία του Παρισιού. «Δεν είμαι από εκείνους που γεννήθηκαν στα κέντρα της εξουσίας. Στη Γαλλία, είχα την ευκαιρία να επωφεληθώ από τη ρεπουμπλικανική υπόσχεση της ένταξης και της ισότητας, είμαι προϊόν της», δήλωσε η 63χρονη πολιτικός (γεννημένη στο Κάντιθ της Ισπανίας από οικογένεια Ρεπουμπλικανών αγωνιστών που διώχθηκαν από τον Φράνκο), δεσμευόμενη να διασώσει αυτές τις αρχές της γαλλικής δημοκρατίας.

Τώρα, λένε πως δεν ήταν προετοιμασμένη και έκανε μια «ασταθή» εκστρατεία. Δεν επικέντρωσε στις λύσεις για τη σημερινή κρίση, αλλά αναπολούσε το «μεγαλείο» των σοσιαλιστικών και σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων της Ευρώπης. Χρεώθηκε αναγκαστικά την ολέθρια προεδρική θητεία του Φρανσουά Ολάντ, που απογοήτευσε σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων τους με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές του. Πώς να αντιπαρατεθεί πειστικά στον Μακρόν, όταν πολλές από αυτές τις πολιτικές έφεραν τη σφραγίδα του όταν ήταν υπουργός Οικονομικών του Ολάντ; Και αντί να στοχεύει να αυξήσει τους ψηφοφόρους της, θέλησε με συστηματικές επιθέσεις κατά του Μελανσόν να μειώσει τους δικούς του. Το αποτέλεσμα είναι αυτό το 1,74%.

Ζητώντας την ψήφο στον Μακρόν στον δεύτερο γύρο, ως μια «πράξη ευθύνης», μίλησε για την επείγουσα μάχη για την κοινωνική δικαιοσύνη, εν όψει των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου: ίσως της τελευταίας ευκαιρίας των Σοσιαλιστών να διασώσουν ό,τι μπορεί να διασωθεί, γυρίζοντας μια σελίδα στην ιστορία τους που δεν θα είναι το πιστοποιητικό θανάτου τους.