Ένας γαστρονόμος κάνει μια βουτιά στα υπόγεια της κοινωνίας και τις κατακόμβες του περιθωρίου. Για γευσιγνωστικούς λόγους. Ώστε να αφήσει «βάρβαρα» εδέσματα να ερεθίσουν τον ουρανίσκο του: ρέγγα, λουκάνικο, μπύρα. Κι αυτό σε ένα ξεπεσμένο μπαρ με θαμώνες οριακές προσωπικότητες, ζαλισμένες από το αλκοόλ. Με σχέσεις βουτηγμένες στη βία και ανθρώπους που παρ' όλα αυτά αναζητούν, κάπου, το νόημα της ζωής και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η επιστροφή στις... πρωτόγονες γεύσεις και απολαύσεις είναι μια μια καταβύθιση σε μια πινακοθήκη τεράτων όπου κυριαρχεί η ανθρωποφαγία. Πόσο διαφέρουν τα κατακάθια από τους εξευγενισμένους... ουρανίσκους;
Με το έργο «Υπέρβαρο ασήμαντο: ασχημάτιστο» που ανεβαίνει για πρώτη φορά στη χώρα μας η σκηνοθέτρια Κατερίνα Γιαννοπούλου δείχνει την επικαιρότητα της ωμής, παρακμιακής και σκληρής πραγματικότητας που οικοδομεί ο Αυστριακός συγγραφέας Βέρνερ Σβαμπ, που έζησε στα άκρα και πέθανε νέος. Ταυτόχρονα το έργο με το απαράμιλλο υποχθόνιο και υπονομευτικό μαύρο χιούμορ από τα βάθη των ενστίκτων και του υποσυνείδητου καταθέτει μια ανησυχητική αλληγορία για την «κανονικότητα», την κοινωνία μας και την Ευρώπη, αφήνοντάς μας να αναλογιστούμε πόσο απέχει από τον κανιβαλισμό, όσο κι αν προσπαθεί να εξωραΐσει με ηθικές αξίες και υψηλά ιδανικά το γεγονός ότι τελικά είναι το δίκαιο του ισχυρού που επικρατεί. Και ίσως τις αλήθειες για τον άνθρωπο και το νόημα της ζωής να διατυπώνει το πλέον κακοποιημένο ή και βιασμένο πλάσμα, παρά τις απογοητεύεις, τις διαψεύσεις, την εγκατάλειψη και τις καταχρήσεις.
Ζητήσαμε από την Κατερίνα Γιαννοπούλου, που διετέλεσε καλλιτεχνική υπεύθυνη της Πειραματικής Σκηνής και ενδιαφέρεται να δίνει χώρο στη σκηνή για ανθρώπους και ιστορίες που υποεκπροσωπούνται στο mainstream αφήγημα, να μας συστήσει το συγγραφέα που πρωτοπαρουσιάζει.
«Ο Βέρνερ Σβαμπ πεθαίνει την Πρωτοχρονιά του 1994 ύστερα από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Ήταν μόλις 35 χρονών. Είχε σπουδάσει στην Σχολή Καλών Τεχνών της Βιέννης και εργαζόταν ως γλύπτης και υλοτόμος. Τα τέσσερα τελευταία χρόνια της ζωής του ξεκίνησε να γράφει θεατρικά κείμενα, διάστημα στο οποίο έγραψε 16, συνολικά, έργα. Ήταν ένα φωτεινό πυροτέχνημα στο γερμανόφωνο θέατρο, σάρωσε όλα τα βραβεία, ανανέωσε το θεατρικό τοπίο και έφυγε όσο ξαφνικά εμφανίστηκε. Ήταν ένα πραγματικό φαινόμενο καθώς η γραφή του ήταν τόσο ωμή, τόσο υπερβολική, τόσο μοναδική που δεν έμοιαζε με κανενός άλλου. Η γλώσσα του χαρακτηρίζεται με τον όρο "σβαμπικά" στο γερμανόφωνο χώρο, εξαιτίας της λεξιπλασίας που την χαρακτηρίζει. Είναι μια γλώσσα «δίπλα» στην κανονική γλώσσα, δηλαδή ένας τρόπος ομιλίας που δεν μπορεί κανείς να παρακολουθήσει στην ολότητά του, κατανοεί όμως πλήρως το νόημά της. Λέγεται πως έγραφε τα έργα του ακούγοντας δυνατά industrial μουσική. Μελετώντας τα κείμενά του δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω απολύτως. Έχοντας τα ίδια ακούσματα, μπορώ να κατανοήσω την μεταφορά της βιαιότητας της καθημερινής ζωής και το βάρος της ανθρώπινης ύπαρξης που φέρει πολύ έντονα τόσο η μουσική της εποχής όσο και το έργο του Σβαμπ».
-Τι σας προσέλκυσε στο συγκεκριμένο έργο;
Στο «Υπέρβαρο, ασήμαντο: Ασχημάτιστο» ακόμη και ο τίτλος σε προδιαθέτει για κάτι παράδοξο. Και είναι απολύτως σωστή αυτή η αίσθηση. Μπαίνοντας στον κόσμο αυτού του κειμένου βρίσκεσαι σε μία δίνη φιλοσοφικών στοχασμών, βίας και αίματος. Οι ήρωες του Σβαμπ προέρχονται από το περιθώριο και φιλοσοφούν κάνοντας τους πιο παράλογους συνειρμούς, για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι όλοι οι άνθρωποι είναι εγκληματίες και πως η επιβίωση του ενός προϋποθέτει σε πολλές περιπτώσεις την μη επιβίωση κάποιου άλλου. Η αποδοχή και μόνο πως κάποιες ζωές είναι λιγότερο σημαντικές από άλλες και είναι πιο εύκολο να θυσιαστούν μας κάνει όλους εγκληματίες. Ο Σβαμπ γράφει: “Υπάρχει υπερβολικά πολλή βία σε αυτόν τον κόσμο […] Η ανθρώπινη κοινωνία χτυπάει υπερβολικά πολύ την ανθρώπινη κοινωνία”. Η βία λοιπόν στο κείμενο του Σβαμπ δεν είναι ακριβώς αναπαραστατική γιατί είναι υπερβολική, ή είναι υπερβολική ακριβώς επειδή είναι εμπνευσμένη από την πραγματικότητα.
-Ένας υπόγειος κόσμος εκεί όπου η υπερβολική βία συναντά το παράλογο. Τι επιχειρήσατε να μεταφέρετε από αυτόν τον κόσμο στη σκηνή;
Επιχειρώντας να μεταφέρουμε το πνεύμα του έργου στην ελληνική θεατρική σκηνή για πρώτη φορά, βασικό μας μέλημα ήταν η μετάφραση, καθώς ο Σβαμπ είναι ένας από τους δυσκολότερους συγγραφείς που μπορεί κανείς να μεταφράσει, όμως η βαθιά κατανόηση του Γρηγόρη Λιακόπουλου θεωρώ πως απέδωσε στην ολότητά της την ιδιαίτερα περίπλοκη δομή του συγκεκριμένου κειμένου. Η αισθητική της παράστασης αντλεί υλικό από cult horror films και έχει στοιχεία ενός ξεπεσμένου γκοθάδικου μέσα στο οποίο οι θαμώνες βρίσκουν καταφύγιο από την αγριότητα του πραγματικού κόσμου. Ο κόσμος του έργου είναι, κατά την γνώμη μου, ένας πιο “κουνημένος” κόσμος, ένας κόσμος που μπορούν να συμβούν τα πάντα, που όλα μπορούν να χάσουν το νόημά τους και να το βρουν εκ νέου ανά πάσα στιγμή. Έναν τέτοιο κόσμο επιχειρήσαμε να φτιάξουμε κι εμείς.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Θέατρο Θησείον (Τουρναβίτου 7, Ψυρρή)
Υπέρβαρο ασήμαντο: ασχημάτιστο του Βέρνερ Σβαμπ
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Γιαννοπούλου
Μετάφραση, Δραματουργία & Βίντεο: Γρηγόρης Λιακόπουλος
Σκηνικά & Κοστούμια: Νίκη Ψυχογιού
Σχεδιασμός Φωτισμών: Χριστίνα Θανάσουλα
Επιμέλεια κίνησης: Δάφνη Δρακοπούλου
Παίζουν: Δάφνη Δρακοπούλου, Γιώργος Κισσανδράκης, Έκτορας Λυγίζος, Γωγώ Παπαϊωάννου, Μιχάλης Πητίδης, Βασίλης Σαφός
Δευτέρα Τρίτη στις 21.00
Εισιτήρια 12 (ομαδικό)- 18€ Προπώληση more.com, ταμείο θεάτρου 2103255444 - καθημερινά 18:00-21:00
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας