Αρχικός τίτλος της παράστασης ήταν «Σκατά». Μετά σκέφτηκαν ότι ίσως παραπάει να γράφει η αφίσα τη λέξη με κεφαλαία γράμματα κι αποφάσισαν να την ονομάσουν Merde, σκατά γαλλιστί δηλαδή. Και τι σχέση μπορεί να έχει με το θέατρο; Απόλυτη: σε μια ιστορική αναδρομή που μας πάει στον 17ο αιώνα στη Γαλλία, τότε που οι θεατρόφιλοι πήγαιναν με τις άμαξες και τα άλογα στο θέατρο, η επιτυχία μιας παράστασης μπορούσε κάλλιστα να υπολογιστεί από τον αριθμό των αλόγων που ήταν σταθμευμένα έξω από τα κτίρια και κατά συνέπεια την ποσότητα των περιττωμάτων τους. Οσο περισσότερα, τόσοι περισσότεροι ήταν οι θεατές. Πώς να μη γίνουν μετά συνώνυμα της επιτυχίας; Εξ ου και το «Merde» ως γαλλική ευχή και ξόρκι για «καλή επιτυχία»!
«Merde!» όμως εν προκειμένω είναι και ο τίτλος της μουσικής κωμωδίας που παίζεται στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά μέχρι τις 13 Απριλίου και είναι εντελώς θεατροαναφορική: αφορά την ετοιμασία μιας θεατρικής παράστασης, το παρασκήνιο που προηγείται, τις πρόβες. Ομως, όπως και όλα τελικά τα έργα για το «θέατρο μέσα στο θέατρο», αφορά και το κοινό πολύ περισσότερο από όσο μπορεί κανείς να νομίζει.
«Κουλτουριάρηδες» σκηνοθέτες, «εμπορικοί» ηθοποιοί, παραγωγοί παλαιάς και νέας κοπής, κριτικοί θεάτρου, αθώοι θεατές και ιερά τέρατα επιστρατεύονται στον «ακήρυχτο πόλεμο» της Τέχνης του Θεάτρου όπου ερωτήματα όπως το «γιατί κάνουμε θέατρο τελικά, για τα λεφτά ή για την ψυχή μας;» και δίπολα όπως Λαϊκό-Εμπορικό, Διανοουμενίστικο-Ποιοτικό, Κωμωδία-Δράμα, Τέχνη-Showbiz επιτρέπουν σε μια σειρά από συρράξεις να εκδηλωθούν…
Ωστόσο πρόκειται πάντα για τις ανθρώπινες σχέσεις που τα χωρούν όλα, από τις σχέσεις εξουσίας και τις εργασιακές μέχρι τις προσωπικές. Και όλα αυτά ξετυλίγονται επί σκηνής μαζί με απροσδόκητες καταστάσεις και με συνδετικό ιστό το χιούμορ και τη μαγεία του θεάτρου.
Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας και δραματουργός Βασίλης Μαγουλιώτης, τακτικός συνεργάτης του σκηνοθέτη Γιώργου Κουτλή, υπογράφει το έργο ως Syako και το συν-σκηνοθετεί. Είναι το δεύτερο θεατρικό έργο με το οποίο το σκηνοθετικό δίδυμο Κουτλή-Μαγουλιώτη επιστρέφει στον χώρο του θεάματος, εστιάζοντας αυτή τη φορά στον θεατρικό χώρο, μετά το «Talk show» που αφορούσε τον τηλεοπτικό.
«Στην πραγματικότητα ο χώρος του θεάματος είναι ένας δούρειος ίππος για να ασχοληθείς με κάτι άλλο, αφού κάθε θέμα αποδεικνύεται μια μικρογραφία ολόκληρης της κοινωνίας. Εκεί καταλήγουμε μιλώντας για τη ζωή μας...» μας λέει.
Αφετηρία και για αυτή τη δουλειά του είναι η καλή χημεία που σχηματίστηκε με την ομάδα που είχε ανεβάσει τους «Παίχτες» πριν από μερικά χρόνια: «Είχαμε περάσει ωραία και θέλαμε να ξανακάνουμε κάτι μαζί για να μιλήσουμε για μας, μια παρέα 35άρηδων σε κεντρικό ρόλο, κι επειδή δυσκολευόμασταν να βρούμε έργο, μας ήρθε η ιδέα να γράψω κάτι για ό,τι έχουμε ζήσει στο θέατρο. Η αυτοαναφορικότητα δεν είναι βέβαια και καμιά πρωτοτυπία, απλά αυτό που δεν υπάρχει είναι ένα έργο με αυτό το θέμα στη σημερινή Ελλάδα...».
Η μεγαλύτερη επιτυχία όμως του έργου είναι η αποδοχή του αλλά και, κατά τη γνώμη μας, οι συνειρμοί που εγείρει: «Για τους συναδέλφους έχει κάτι καθαρτικό το να γελάμε με τα τραύματά μας, ωστόσο δεν είναι εξειδικευμένο και έχει καλή ανταπόκριση και από τον κόσμο. Η πλάκα είναι ότι μερικοί άνθρωποι του χώρου φοβούνται ότι ίσως αναφέρεται σε αυτούς κι έτσι μιλάνε με καλά λόγια για τους ηθοποιούς της παράστασης, αλλά όχι για το ίδιο το έργο. Θεωρούν ότι φωτογραφίζονται και έχει ενδιαφέρον ότι μια σάτιρα έχει... στεναχωρήσει κάποιους. Κι όμως δεν θίγουμε κανέναν προσωπικά κι ας υπάρχουν φήμες και μομφές ακόμη και για τους μύθους...».
● Ομως γιατί για να πούμε «καλή τύχη» σε μια πρεμιέρα λέμε «σκατά» (Μerde);
Γιατί είναι, λέει, μεγάλη γρουσουζιά να λες «καλή επιτυχία». Η αντίστροφη ευχή προέρχεται από τον φόβο ότι η κυριολεκτική ευχή για καλή τύχη ίσως να έφερνε το αντίθετο αποτέλεσμα, σαν το κακό μάτι. Ετσι στην Αγγλία λένε «Break a leg!» («Σπάσε το πόδι σου!»). Αν είσαι Ιταλός, λες «In bocca al lupo!» («Στο στόμα του λύκου!»).
Εμείς, εδώ, στην Ελλάδα, κρατώντας μια παλιά παράδοση γαλλική, λέμε «Σκατά!», ή γαλλιστί «Merde!». Φράση με ρίζες σε δεισιδαιμονίες και ιστορικές αναφορές.
● Και το Syako, το ψευδώνυμο που χρησιμοποιείς ως συγγραφέας, από πού προέρχεται;
Είναι κι αυτό μια μπλόφα: μοιάζει γιαπωνέζικο αλλά στην πραγματικότητα είναι καραγκούνικο. Είμαι Καρδιτσιώτης και είναι το υποκοριστικό του σουγιάς, προφέρεται σουιάκομ: έτσι με έλεγε ο παππούς μου επειδή ήμουν το μικρότερο εγγόνι...
♦ Πληροφορίες: «MERDE!». Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (λεωφ. Ηρ. Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς)
Κείμενο: Suyako.
Σκηνοθεσία: Γιώργος Κουτλής & Βασίλης Μαγουλιώτης.
Μουσική: Γιάννης Νιάρρος & Γιάννης Παπαδόπουλος.
Σκηνικά: Πάρις Μέξης
Κοστούμια: Εύα Γουλάκου.
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου. Κίνηση: Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου.
Παίζουν (αλφαβητικά): Μαριαλένα Ηλία, Νίκος Καραθάνος, Βασίλης Μαγουλιώτης, Ηλίας Μουλάς, Γιάννης Νιάρρος, Χρήστος Πούλος-Ρένεσης, Λυδία Τζανουδάκη, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος, Αποστόλης Ψυχράμης. Μουσικοί επί σκηνής: Γιάννης Παπαδόπουλος (πιάνο-πλήκτρα), Δημήτρης Κλωνής (πνευστά).
Εισιτήρια 10-35 ευρώ. Προπώληση more.com και στα ταμεία του θεάτρου
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας