«Αποκεφαλίζονται άνθρωποι και σοκάρει το γυμνό;»

Ο τολμηρός χορογράφος και σκηνοθέτης ανέβασε στο Ρεξ το «Rocky Horror Show», ένα μιούζικαλ εκκεντρικό, τρελό, χαώδες. Ευκαιρία να μιλήσουμε για τη δική του ζωή και τέχνη, που τη ζει ελεύθερα, όπως θέλει, με τους δικούς του κανόνες. Κι ας του κοστίζει κάποιες εύκολες «ταμπέλες».

Το «Rocky Horror Show», το διάσημο μιούζικαλ του Ρίτσαρντ Ο’ Μπράιεν, που ο Κωνσταντίνος Ρήγος σκηνοθετεί φέτος στο θεατρικά ανακαινισμένο Ρεξ, μιλά για σεξ, διαστροφή, παράνοια και τρέλα. Εχει καρτουνίστικους χαρακτήρες, γυμνό και επιστημονική φαντασία, αλλά και μια φράση του ήρωα δρα Φρανκ που τον κάνει να ανατριχιάζει κάθε φορά που την ακούει στο έργο: «Μην το ονειρεύεσαι. Ζήσ’ το» ή αλλιώς «Τα πάντα ζήσε».

Αυτό θα μπορούσε να είναι και το μότο της ζωής του Κωνσταντίνου Ρήγου. Ξεκίνησε να χορογραφεί, χωρίς να ξέρει χορό, να σκηνοθετεί θέατρο χωρίς να έχει σπουδάσει σκηνοθεσία και να επιμελείται προγράμματα σε πίστες νυχτερινών κέντρων χωρίς τον φόβο να απολέσει την ταυτότητα του «ποιοτικού». Κατάφερε να γίνει «καθεστώς» στον χώρο σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, έκανε τους πάντες να μιλούν για τις παραστάσεις του, δέχτηκε σκληρή κριτική, αμφισβητήθηκε, αισθάνθηκε τη γοητεία τού να είσαι «must» για το φιλοθέαμον κοινό.

Η ζωή του Κωνσταντίνου Ρήγου προσιδιάζει στον απενοχοποιημένο τρόπο ζωής του μιούζικαλ που σκηνοθετεί, έχει τρέλα και χάος, μοτίβα στα οποία αρέσκεται να ακροβατεί. Ο πρωταγωνιστής του, Φρανκ-ν-Φέρτερ, είναι τόσο ιδιαίτερος όσο εκκεντρικός μπορεί να δείχνει και ο ίδιος μέσα στα λεοπάρ παπούτσια που φοράει ενόσω συζητά για Ιψεν και «Εντα Γκάμπλερ», την παράσταση που προετοιμάζει μετά το «Rocky Horror Show» με πρωταγωνίστρια τη Δήμητρα Ματσούκα.

- Κι αν είναι τρέλα, έχει τη μέθοδό της, έλεγε ο Σέξπιρ. Η δική σας καλλιτεχνική τρέλα έχει κανόνες;

Αυτό που αποκαλείς τρέλα είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνομαι το θέατρο και τον χορό. Φυσικά, αν κάποιος δει προσεκτικά, θα καταλάβει ότι κάθε φορά υπάρχει μια τεχνική πίσω απ’ όλο αυτό, ένας κώδικας σκέψης που μου ανήκει και πολλές φορές λειτουργεί και αυθόρμητα, χωρίς να τον καταλαβαίνω πλήρως. Μιλάς, βέβαια, και σ’ έναν άνθρωπο που αν δεν υπάρχει μια κατάσταση χάους, δεν μπορεί να λειτουργήσει. Κάθε σεζόν επιλέγω να κάνω πολλά και διαφορετικά πράγματα γιατί αλλιώς θα έπληττα θανάσιμα. Θέλω και επιδιώκω το διαφορετικό, όντας ειλικρινής και ξεκάθαρος σε ό,τι αισθάνομαι και λέω. Κι έχω βρει και τον τρόπο να το περνάω και στους συνεργάτες μου αυτό. Δεν είμαι ανταγωνιστικός και συμπεριφέρομαι το ίδιο από τον πρωθυπουργό μέχρι τον ταμία. Μπορώ με άνεση να πω σ’ έναν ηθοποιό «είσαι χάλια» και να μην παρεξηγηθεί γιατί ξέρει πώς του το λέω.

- Υπήρχε ανάγκη εκ μέρους σας να είστε ένας σκηνοθέτης προκλητικός, ανατρεπτικός και πολυσυζητημένος;

Οχι. Αυτό που βλέπετε στη σκηνή δεν είναι κάτι που σκέφτηκα να δημιουργήσω. Νομίζω πως κωδικοποιήθηκε μέσα από το μάτι του θεατή, των κριτικών και των δημοσιογράφων. Εγώ εξ αρχής δεν το αναγνώρισα. Μου έλεγαν ότι οι παραστάσεις σου είναι προκλητικές κι εγώ δεν μπορούσα να το καταλάβω. Το ότι ξεκίνησα να χορογραφώ χωρίς να ξέρω ουσιαστικά χορό ή να κάνω θέατρο χωρίς να υπάρχει η σπουδή πίσω από αυτό μπορεί να έδωσε τον τόνο της ανατροπής. Οταν δεν γνωρίζεις έναν κώδικα και μια δομή, σου είναι πιο εύκολο να απελευθερωθείς. Απ’ την άλλη, ήμουν και τυχερός γιατί αυτό που έκανα είχε ανταπόκριση.

- Το ότι κάποιοι άλλοι δημιούργησαν την εικόνα του Ρήγου αντί για εσάς σας έκανε να το δεχτείτε ή να το απορρίψετε;

Θεωρώ πως την ιδεολογία μου, την πολιτική μου θέση και την κοσμοθεωρία μου τα προσδιόρισε η δουλειά μου. Μέσα από το θέατρο και τον χορό έμαθα τον κόσμο, έμαθα το σώμα, έμαθα την πολιτική και αργά ή γρήγορα αυτό από μόνο του με έκανε αυτό που είμαι. Τώρα, αν κάποιος μου έβαλε μια ταμπέλα «είσαι προκλητικός και ανατρεπτικός», πραγματικά δεν με αφορά όταν όλα γύρω μου έχουν ανατραπεί. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, σε μια γωνιά του πλανήτη αποκεφαλίζονται άνθρωποι. Η τολμηρότητα και η πρόκληση που περιστοιχίζουν την κοινωνία όπου ζούμε είναι πολύ μεγαλύτερες από μια παράσταση που θα κάνω και θα έχει γυμνό. Εγώ το μόνο που κάνω είναι να παίρνω τα ερεθίσματα που μου δίνει η πραγματικότητα και να τα μετατρέπω σε μια εικαστική και ιδεολογική πράξη πάνω στη σκηνή.

- Το έργο μιλά για συντηρητισμό και πρόοδο. Είναι πρόοδος το ροκ εν ρολ, τα ντραγκς και η σεξουαλική ελευθεριότητα;

Προοδευτικός είναι αυτός που ζει τη ζωή που θέλει, υπερασπίζεται αυτό που τον ευχαριστεί, χωρίς να επεμβαίνει στην ελευθερία κάποιου άλλου που έχει επιλέξει να ζει διαφορετικά. Αυτό είναι το φυσιολογικό.

- Υπάρχει το φυσιολογικό;

Φυσιολογικό είναι να είσαι ο εαυτός σου. Αυτό που είναι για τη Δύση φυσιολογικό δεν είναι για την Ανατολή κι αυτό που είναι για μένα δεν είναι για σένα. Το μόνο που βλέπω αφύσικο είναι να μη σέβεσαι την προσωπικότητα του άλλου, να μην είσαι αξιοπρεπής.

- Πόση ευφυΐα χρειάζεται για να σκηνοθετήσετε ένα παρανοϊκό κείμενο;

Οχι και μεγάλη, αν σκεφτείς ότι το έργο σ’ τα δίνει όλα από μόνο του. Είναι πολύ βαθύ και ταυτόχρονα πολύ ελαφρύ, έχει χιούμορ αλλά και δράμα, είναι σαρκαστικό και ευαίσθητο. Τα έχει όλα. Η δυσκολία είναι να μη βγει μπαλάφα, να διατηρήσεις την ουσιαστικότητά του πίσω από την κόμικ αισθητική που το διακατέχει. Οι ήρωες πρεσβεύουν το αμερικανικό όνειρο της Μπάρμπι, αλλά εγώ δεν ήθελα να το αντιμετωπίσω ως μια απλή παρωδία.

- Το αμερικανικό όνειρο της Μπάρμπι πόσο κοντά είναι στο ελληνικό;

Ισως να ήταν κοντά στο παρελθόν. Σήμερα το ελληνικό όνειρο είναι να επιβιώσεις. Η κοινωνία δεν επιτρέπει το όνειρο, μόνο τη μάχη για επιβίωση. Η Ευρώπη, ως παλαιότερη ήπειρος, είναι αρκετά πιο λαβωμένη από την Αμερική. Εχει βιώσει τον Μεσαίωνα ιστορικά αλλά και εσωτερικά, γι’ αυτό θέλω να πιστεύω ότι είναι και πιο συνειδητοποιημένη.

- Είναι και πιο ανοικτή στο διαφορετικό;

Το έργο μιλά για την ανάγκη του ανθρώπου να είναι διαφορετικός και αποδεκτός. Η οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει φοβίες στον Ελληνα που δεν τις είχε προτού καταστραφεί οικονομικά. Οταν δεν έχεις να φας, γίνεσαι νομοτελειακά αντιδραστικός και τείνεις προς τα άκρα. Αυτό που λαμβάνω από τον Ελληνα είναι μια εσωστρέφεια, μια φοβία που δεν δικαιολογείται, γιατί δεν πιστεύω ότι υπάρχει στο DNA του. Αντίθετα, η φύση του είναι αρκετά πιο προοδευτική, γι’ αυτό και με θλίβει η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα.

- Εχετε την εικόνα ενός απενοχοποιημένου ανθρώπου. Πόση αλήθεια κρύβει αυτός ο χαρακτηρισμός;

Νομίζω πως ζω ελεύθερα, κάνω αυτό που θέλω, είμαι αυτό που είμαι και δεν έχω την ανάγκη να απολογούμαι για τίποτα. Υπάρχει μια στιγμή στη ζωή του ανθρώπου άκρως κομβική. Είναι η στιγμή που αποφασίζεις αν θα ζεις για τους άλλους ή για σένα. Οταν το 2005 έφυγα από το ΚΘΒΕ, παρατώντας τη θέση του καλλιτεχνικού υπεύθυνου στο Χοροθέατρο και έχοντας διαφωνήσει έντονα με τον τότε διευθυντή, Νικήτα Τσακίρογλου, είπα μέσα μου: αν επιθυμείς να ζεις ευτυχισμένα, οφείλεις να είσαι ήρεμος και να μη μετανιώνεις. Υπήρχε μέσα μου μια ουσιαστική ανάγκη να διαλύσω τα πάντα και να δημιουργήσω εκ του μηδενός. Αν δεν είχα απελευθερωθεί τότε, μπορεί και να είχα αυτοκτονήσει. Είμαι εδώ γιατί οι επιλογές μου, από το να σκηνοθετήσω τραγουδιστές στα μπουζούκια μέχρι να ανοιχτώ στο θέατρο, με έκαναν να ευχαριστηθώ και να μη μετανιώσω. Αν δεν είχα κάνει αυτό το βήμα προς τα μπρος, ούτε την Αρκαδία θα έκανα ούτε τις παραστάσεις που ανεβάζω τώρα.

- Πόσο εκ του ασφαλούς μπορεί να βιώσατε αυτή τη μετάβαση στη ζωή σας;

Η τύχη με βοήθησε πολύ. Υπήρξαν άνθρωποι που πίστεψαν σε μένα, στη διαφορετικότητά μου, και τους ευχαριστώ. Λένε ότι έφτιαξα τους κανόνες που ήθελα στον χώρο. Ναι, αλλά χωρίς ανθρώπους που να βλέπουν πίσω από ταμπέλες εγώ δεν θα υπήρχα. Εβαλα το λευκό χαρτί, αλλά κάποιοι το αναγνώρισαν.

- Πώς αισθάνεστε σήμερα;

Χτυπάω ξύλο, αλλά νιώθω πως είμαι ένας πολύ ευτυχισμένος άνθρωπος. Πιστεύω ότι είμαι στην καλύτερη φάση της ζωής μου. Είμαι υγιής, ζώντας τη ζωή που θέλω.

Ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης παίρνει την παράσταση πάνω του

Ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης, ο ηθοποιός πίσω από το εξτρίμ μακιγιάζ, τα ψηλά τακούνια, τα βαμμένα νύχια και τις ζαρτιέρες, έχει πολλούς λόγους για να αισθάνεται ευτυχής. Η ερμηνεία που δίνει ως ηδυπαθής-τραβεστί εξωγήινος Φρανκ-ν-Φέρτερ δικαιώνει όχι μόνο τον Ρήγο, που του εμπιστεύτηκε τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό, μια και η υπέρβαση που επιχειρεί κάθε βράδυ στο Ρεξ κάνει το «ευρύ» κοινό γνώστη ενός ακόμα ευρύτερου ταλέντου. Παίρνει την παράσταση αποκλειστικά στα χέρια του και τη μεταμορφώνει σε ένα επιτυχημένο one man show. Μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε στο ΚΘΒΕ και έχει συνεργαστεί με σπουδαίους σκηνοθέτες: Λ. Βογιατζή, Δ. Μαυρίκιο, Ν. Καραθάνο, Δ. Λιγνάδη, Σ. Λιβαθινό κ.ά. Ωστόσο, ο Ανδρέας Βουτσινάς, δάσκαλός του στη σχολή, θεωρεί ότι ήταν εκείνος που τον σημάδεψε. Από εκείνον πήρε ίσως και το μικρόβιο της σκηνοθεσίας. Αυτό που όλοι θαύμασαν πέρσι στο ευφάνταστο «Melina M.», αλλά ακόμα περισσότερο στο «Αρμαντέιλ». Με μαθηματική ακρίβεια, η συνέχεια για τον ταλαντούχο νέο προβλέπεται ακόμα πιο ανοδική.

«Rocky Horror Show», REX (Πανεπιστημίου 48, τηλ.: 211 8000080).

Πρωταγωνιστούν: Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Μάξιμος Μουμούρης, Νάντια Μπουλέ, Ιβάν Σβιτάιλο, Τζένη Θεωνά, Βασιλική Τρουφάκου, Νάσος Παπαργυρόπουλος, Τζεφ Μαράουι, Κλέων Γρηγοριάδης. Στον ρόλο του αφηγητή, ο Γιώργος Μαζωνάκης.