Βουτιά μέσα στο κεφάλι μας

Η Pixar έκανε ξανά το θαύμα της και δημιούργησε μια αφοπλιστική ταινία animation για το ανθρώπινο μυαλό, που θα κάνει μικρούς και μεγάλους να βουρκώσουν, να γελάσουν και να προβλη-ματιστούν

Τα μυαλά που κουβαλάς

• σκηνοθεσία: Πιτ Ντόκτερ, Ρόνι Ντελ Κάρμεν
• με τις φωνές των: Εϊμι Πόλερ, Φίλις Σμιθ, Μπιλ Χέιντερ, Λούις Μπλακ, Μίντι Κέιλινγκ, Ρίτσαρντ Κάιντ, Κέιτλιν Ντίας, Νταϊάν Λέιν, Κάιλ ΜακΛάχλαν / στα ελληνικά: Νάντια Κοντογεώργη, Αντρια Ράπτη, Τηλέμαχος Κρεβάικας, Λευτέρης Ελευθερίου, Κώστας Δαρλάσης

Αν πρέπει να ορκιστούμε σ’ έναν θεό του σινεμά αυτήν την περίοδο, ας ορκιστούμε στην Pixar, στον Πιτ Ντόκτερ και στην ομάδα του. Γιατί ποιος άλλος θα μπορούσε να συλλάβει το πιο προκλητικό, ανεξερεύνητο, τρομακτικό πεδίο δράσης, τον κόσμο του ανθρώπινου συναισθήματος, και να το μεταφράσει σε μια ευαίσθητη, αστεία, συγκινητική, ειλικρινή, αφοπλιστική ταινία animation, για να διασκεδάσουν και να μάθουν οι μικροί, για να βουρκώσουν και να σκεφτούν (και να διασκεδάσουν αφάνταστα επίσης) οι ενήλικες.

Ο Πιτ Ντόκτερ που, ήδη από το «Up», απέδειξε ότι δεν φοβάται τη μελαγχολία της ζωής, καταπιάνεται αυτή τη φορά με το παντοτινό ερώτημα «τι να έχει κανείς μέσα στο κεφάλι του;» Η ηρωίδα είναι η 11χρονη Ράιλι, ένα χαρούμενο κοριτσάκι που, όταν μετακομίζει μαζί με τους γονείς της από την ξένοιαστη Μινεσότα στο άγνωστό της Σαν Φρανσίσκο (κι από τα παιδικά χρόνια στην προ-εφηβεία), δυσκολεύεται να προσαρμοστεί. Τον ίδιο και μεγαλύτερο αγώνα δίνουν μέσα στο κεφάλι της, στον «Πύργο Ελέγχου», τα προσωποποιημένα συναισθήματά της: η Χαρά, η Λύπη, ο Θυμός, ο Φόβος και η Αηδία. Κι ενώ, ώς τώρα, η Χαρά ήταν η αποκλειστική χειρίστρια του συστήματος, ο ρόλος των υπολοίπων αρχίζει να διαφαίνεται και η αδέξια, αμήχανη κι απρόθυμη Λύπη να καταλαβαίνει ότι υπάρχουν φορές που αναλαμβάνει κι εκείνη αρχηγός του παιχνιδιού.

Η περιπλάνηση της ταινίας στον κόσμο του μυαλού, από τη Χώρα της Φαντασίας ώς το θρίλερ του Υποσυνείδητου και τον Φανταστικό Φίλο που ακόμα ελπίζει σε λίγο παιχνίδι, είναι ένα φαντασμαγορικό ταξίδι που δίνει σουρεαλιστικούς τόνους σε πράγματα απόλυτα οικεία. Ποτέ φλύαρο, παρότι η διαδρομή της Χαράς και της Λύπης στα μονοπάτια του μυαλού θα μπορούσε να είναι και πιο σύντομη. Η μοναδική ευαισθησία με την οποία είναι γραμμένη η ιστορία της Ράιλι και των συναισθημάτων της προκύπτει από τη -σκληρή, δύσκολη, εξαντλητική- προσπάθεια ενός ώριμου, δημιουργικού ενήλικα να σκεφτεί καθαρά και απλά, σαν παιδί.

Το animation (και σε 3D, αν το επιλέξει κανείς) έχει ταυτόχρονα κάτι το σύνθετο και υπερβατικό, αλλά και κάτι το αφηρημένο, όπως είναι η σκέψη και το συναίσθημα. Επανέρχεται σε ένα πιο ρεαλιστικό, χαριτωμένα ρετρό ύφος μόνο όταν βγαίνει, τακτικά, από τη σκέψη της Ράιλι και εξελίσσεται στον πραγματικό, εξωτερικό κόσμο.

Μπορεί μια ταινία κινουμένων σχεδίων με ήρωες αφηρημένες έννοιες να μοιάζει με εξεζητημένη ιδέα, η ταινία όμως, ως εικόνα κι ως κείμενο, λειτουργεί πηγαία, απευθύνεται στο ένστικτο και στη μνήμη, μεταμορφώνεται σε τρυφερότητα και σε προσωπικές αναφορές – γιατί τι άλλο να έχει κανείς μέσα στο κεφάλι του απ’ αυτό που έχει κι ο καθένας ανάμεσα στο κοινό.

Το «Inside Out» δεν υποτιμά τους μικρούς θεατές, αντίθετα κάνει μια θαυμάσια προσπάθεια, χωρίς να χάνει το κέφι του, να τους εξοικειώσει με ιδέες χρήσιμες. Αλλά φυσικά απευθύνεται και στους μεγάλους (η ταινία προβάλλεται και μεταγλωττισμένη και στην πρωτότυπη βερσιόν της), που θα την αξιοποιήσουν ως το πιο απολαυστικό και ψυχαγωγικό δίωρο ψυχανάλυσής τους. Με τελικό δώρο όχι μόνο την καλή διάθεση που διαρκεί ώρες και μέρες, αλλά και την ευπρόσδεκτη υπενθύμιση ότι η Λύπη έχει ρόλο στη ζωή μας, αν μη τι άλλο για να προκαλεί τη Χαρά να αναλάβει δράση.

We are your friends

• σκηνοθεσία: Μαξ Τζόζεφ
• ηθοποιοί: Ζακ Εφρον, Γουές Μπέντλεϊ, Εμιλι Ρατακάουσκι, Τζόνι Γουέστον, Σάιλο Φερνάντες, Αλεξ Σάφερ, Τζον Μπέρνταλ

Ζώντας στο Valley, στον αντίποδα του λαμπερού Χόλιγουντ στο Λος Αντζελες, ο 23χρονος Κόουλ θέλει να γίνει ο βασιλιάς των DJs – προς το παρόν κάνει χαμαλοδουλειές και περνά τον χρόνο του με τους κολλητούς του. Η συνάντησή του με τον αναγνωρισμένο DJ Τζον Ριντ και την κοπέλα του, που στο πέρασμά της κόβει ανάσες, θα τον οδηγήσει σε μια πορεία φιλοδοξίας, απώλειας, απαγορευμένου έρωτα και νυχτερινής δύναμης.

Ολα τα κλισέ που προδιαγράφουν μια εφηβική κινηματογραφική επιτυχία βρίσκονται εδώ και χορεύουν σε dance ρυθμούς. Ωστόσο ο Ζακ Εφρον έχει κάτι το εκνευριστικά όμορφο, η Εμιλι Ρατακάουσκι με τα ατίθασα χειλάκια και το αγαλματένιο μπούστο ρίχνει τις άμυνες και το soundtrack αποτελεί θησαυρό για κάθε playlist.

Τρελό θηριοτροφείο: η νέα γενιά

• σκηνοθεσία: Τζον Φράνσις Ντέιλι, Τζόναθαν Μ. Γκόλντστιν
• ηθοποιοί: Εντ Χελμς, Κριστίνα Απλγκεϊτ, Λέσλι Μαν, Κρις Χέμσγουερθ, Σκάιλερ Γκιζόντο, Στιλ Στέμπινς, Τσέβι Τσέις.

Αν το περιμένετε ως αναβίωση του «National Lampoon’s Vacation», χάσατε. Τα χρόνια έχουν αλλάξει, τα ήθη επίσης και η mainstream κωμωδία έχει τιθασευτεί. Μ’ αυτό ως δεδομένο ωστόσο, το ταξίδι του οικογενειάρχη, πλέον, Ράστι Γκρίσγουολντ στο Walley World, μ’ ένα χαριτωμένο καστ (δεν χορταίνουμε την Κριστίνα Απλγκεϊτ) και ευφάνταστους «προσκεκλημένους», ανταποκρίνεται στη στοιχειώδη πρόθεσή του να κάνει το κοινό να γελά απενοχοποιημένα.

Σκλάβα της αγάπης

• σκηνοθεσία: Νικίτα Μιχάλκοφ
• ηθοποιοί: Ελένα Σολοφέι, Ροντιόν Νακαπέτοφ, Αλεξάντρ Καλιάγκιν, Oλεγκ Μπασιλασβίλι, Κονσταντίν Γκριγκόρεφ

Γυρισμένη το 1976, η δεύτερη μόλις ταινία του Νικίτα Μιχάλκοφ και η πρώτη που τον έκανε αληθινά διεθνή σκηνοθέτη, εμπεριέχει όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του έργου του: τη μεγαλεπήβολη αισθητική, την αξιοποίηση του μέσου του σινεμά, τη σύνθετη ιστορία, τους ήρωες με εκτόπισμα, την πολυτέλεια. Κινηματογραφικά αυτοαναφορική, η ταινία παρακολουθεί τις περιπέτειες της ηθοποιού Ολγκα Βοσνεσένσκαγια, καθώς το γύρισμα της νέας της ταινίας επηρεάζεται από τα επεισόδια μπολσεβίκων και τσαρικών στην Κριμαία του 1918. Κι αν, πια, η εικόνα της την προδίδει, η ταινία ξετυλίγεται με το «κινηματογραφικά καθεστωτικό» κύρος που διακρίνει ακόμα τον Μιχάλκοφ.

Φάλσταφ

• σκηνοθεσία: Ορσον Γουέλς ηθοποιοί: Ορσον Γουέλς, Ζαν Μορό, Μάργκαρετ Ράδερφορντ, Τζον Γκίλγκουντ, Μαρίνα Βλαντί, Κιθ Μπάξτερ, Φερνάντο Ρέι

Το 1965 ο Ορσον Γουέλς σκηνοθέτησε -με περιπέτειες παραγωγής πιο μυθικές από το ίδιο το φιλμ- την ταινία που έκτοτε θεωρούσε προσωπική του αγαπημένη. Το σενάριο συνδυάζει πέντε θεατρικά έργα του Σέξπιρ για να αναδείξει την προσωπικότητα του Φάλσταφ, του γλεντζέ, επιπόλαιου και βαθιά πασιφιστή φίλου του Ερρίκου Ε, και μια ιστορία ανδρικής φιλίας και μοιραίας προδοσίας. Η ταινία σήμερα, ακόμα περισσότερο απ’ ό,τι στην εποχή της, βλέπεται κυρίως για την ιστορική της αξία και για τις χαρακτηριστικές ομοιότητες του ήρωα με τον ίδιο τον Ορσον Γουέλς, ένα ηλικιωμένο, πια, αλλά τόσο συγκινητικό κινηματογραφικά, έργο δημιουργικού πάθους.

Το χάρισμα (Solace)

• σκηνοθεσία: Αλφόνσο Πόγιαρτ
• ηθοποιοί: Κόλιν Φάρελ, Τζέφρι Ντιν Μόργκαν, Αμπι Κόρνις, Αντονι Χόπκινς

Στο κυνήγι ενός κατ’ εξακολούθησιν δολοφόνου, δυο πράκτορες του FBI στρατολογούν έναν γιατρό που βλέπει προφητικά και καθοριστικά οράματα. Αν όχι το σενάριο, πάντως σίγουρα το καστ θα κρατήσει τα μάτια στην οθόνη.

The Transporter Refueled

• σκηνοθεσία: Καμίλ Ντελαμάρ
• ηθοποιοί: Εντ Σκράιν, Λοάν Σαμπανόλ, Ρέι Στίβενσον, Νοεμί Λενουάρ

Θα μπορούσε να λειτουργήσει υπέροχα ως διαφημιστικό σποτ για την Audi – μόνο που το δικό σου Audi αποκλείεται να κάνει όλα όσα καταφέρνει, αυτοβούλως σχεδόν, εκείνο του Φρανκ Μάρτιν / Εντ Σκράιν στο 4ο «Transporter» που, αυτή τη φορά, μεταφέρει ιερόδουλες-εκδικητές στη γαλλική Ριβιέρα όπου θέλουν να εξοντώσουν τους εκεί Ρώσους μαστροπούς. Euro-trash πρωταγωνιστές κι αισθητική, φτηνά στημένη δράση, βαρύγδουπες ατάκες χωρίς καν, για ασφάλεια, κάποια διάθεση αυτοσαρκασμού.