Ενας άνεργος Σέρβος «Πατέρας» αναζητά στοιχειώδη ανθρωπιά

Ο πατέρας (Otac, Σερβία, Γαλλία, Γερμανία, Σλοβενία, Κροατία, Βοσνία/Ερζεγοβίνη, 2020, 120')

★★★☆☆

● σκηνοθεσία: Σρνταν Γκολούμποβιτς

● ηθοποιοί: Γκόραν Μπογκντάν, Μπόρις Ισάκοβιτς, Νάντα Σάργκιν, Μίλικα Γιανέβσκι

Μια μάνα σέρνει τα δυο παιδιά της από το χέρι στην αυλή του εργοστασίου. Επικρίνει ιδιοκτήτες κι εργάτες: ο άντρας της, που απολύθηκε έναν χρόνο νωρίτερα, ακόμα δεν έχει πάρει την αποζημίωσή του και η οικογένεια δεν έχει να φάει. Κανείς δεν αντιδρά. Η μάνα παίρνει ένα μπουκάλι πετρέλαιο, το ρίχνει πάνω της κι ανάβει τον αναπτήρα. Με μια τέτοια έναρξη ο, βραβευμένος στο Φεστιβάλ Βερολίνου, Σέρβος Σρνταν Γκολούμποβιτς δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για την πρόθεση της ταινίας του, ενός συναρπαστικού όσο και αποκαρδιωτικού οδοιπορικού στη σύγχρονη Σερβία της εκμετάλλευσης και της διαφθοράς.

Ηρωας είναι ο πατέρας, ο Νικόλα: καθώς η μάνα, μετά την απονενοημένη πράξη της, μπαίνει σε ψυχιατρική κλινική, η πρόνοια παίρνει τα δύο παιδιά, κρίνοντας πως ο Νικόλα δεν έχει τα χρήματα για να τα συντηρήσει. Κι εκείνος, χωρίς εναλλακτικές, θα ξεκινήσει να διασχίσει τη χώρα με τα πόδια και να φτάσει στο Βελιγράδι, για να διεκδικήσει την κηδεμονία μιλώντας αυτοπροσώπως στον αρμόδιο υπουργό. Ο Νικόλα περπατά μόνος στην ερημιά της σερβικής υπαίθρου, για πέντε μέρες και πέντε νύχτες, χωρίς ελπίδα να τα καταφέρει. Οφείλει όμως «να δείξει στα παιδιά του ότι προσπάθησε».

Ενας άνδρας, ασήμαντος μέσα στο μεγαλύτερο σχέδιο των πραγμάτων, αναζητά το δικό του Ιερό Δισκοπότηρο, που δεν είναι άλλο από τη στοιχειώδη ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ο Βόσνιος Γκόραν Μπογκντάν (υποψήφιος και για το βραβείο ερμηνείας στα Ευρωπαϊκά Κινηματογραφικά Βραβεία, επίσης χάρμα οφθαλμών), που έγινε διεθνώς γνωστός από τη συμμετοχή του στη σειρά «Fargo», δίνει μια ερμηνεία καθηλωτική μόνο και μόνο με το σώμα του, που σταδιακά ηττάται, και με το βλέμμα του, όπου την οργή σκεπάζει η απορία, η απόγνωση του αδιέξοδου με την οποία ο καθένας μπορεί να ταυτιστεί. Με τρόπο θαρραλέο αυτή την ιστορία με τις νοηματικά θρησκευτικές ή συμβολικές αποχρώσεις ο Γκολούμποβιτς τη σκηνοθετεί με κομψό ρεαλισμό, με ησυχία, με μεγάλες σεκάνς που ρουφούν τις αισθήσεις. Σε μία από τις ωραιότερες βαλκανικές ταινίες των τελευταίων χρόνων, τις πιο πεσιμιστικές, αντισυστημικές και πραγματικές.

► ΑΣΤΥ

Cunningham 3D (Γερμανία, Γαλλία, ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο, 2019, 93')

★★½☆☆

● σκηνοθεσία: Αλα Κόβγκαν

Ο Μερς Κάνιγχαμ άρχισε να χορεύει στη μεταπολεμική Νέα Υόρκη. Ανακάλυψη της Μάρθα Γκρέιαμ, έδωσε την πρώτη ατομική του παράσταση χορού το 1944, με μουσική του Τζον Κέιτζ, συντρόφου του εφεξής και στη ζωή. Μέσα στις εφτά δεκαετίες που ακολούθησαν ο Κάνιγχαμ εκθειάστηκε και δίχασε, δίδαξε κι ανέτρεψε, πάντως αναγνωρίστηκε ως ένας από τους πιο ευφάνταστους και καινοτόμους σύγχρονους χορογράφους.

Χρησιμοποιώντας αρχειακό υλικό του ίδιου του Κάνιγχαμ και καθοριστικών στην πορεία του ανθρώπων, αλλά κυρίως καινούργιες παραστάσεις των διάσημων έργων του σε απρόβλεπτους τόπους, η ταινία συνθέτει μια βιογραφία του καλλιτέχνη όσο συμβατική… δεν θα μπορούσε να είναι μ’ αυτόν τον ήρωα στο επίκεντρο. Το 3D επαυξάνει την αίσθηση του χορού, κάνοντάς τον ταυτόχρονα και πιο «τεχνικό», η σκιαγράφηση του Κάνιγχαμ δεν οδηγείται σε κάποια μεγαλύτερη, ευρύτερη ιδέα για την τέχνη και τον δημιουργό της, όμως η συναρπαστική προσωπικότητά του και η παράτολμη ιδιοσυγκρασία του αρκούν για να φύγει κανείς από το ντοκιμαντέρ θέλοντας να κατακτήσει τον κόσμο χορεύοντας.

Γυναίκες μαχήτριες – Η τριπλή απελευθέρωση (Ελλάδα, 2022, 120')

★★½☆☆

● σκηνοθεσία: Λεωνίδας Βαρδαρός

Οταν βλέπουμε και διαβάζουμε για τους ήρωες, τους αντιστασιακούς, τους επαναστάτες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, έχουμε ποτέ αναρωτηθεί την ίδια ώρα πού βρίσκονται… οι ηρωίδες;

Το ντοκιμαντέρ του Λεωνίδα Βαρδαρού δίνει φακό, μικρόφωνο και χρόνο σε 22 αγωνίστριες που έδρασαν από τη δικτατορία του Μεταξά το ’36 ώς τη δικτατορία των συνταγματαρχών το ’67. Η ταινία θεωρεί τη νεότερη ελληνική ιστορία ως δεδομένη κι έτσι ο μίτος της ζωής και της δράσης των γυναικών μοιάζει κάπως χαώδης, ενώ η παρατακτική διαδοχή των ομιλητριών σίγουρα θα μπορούσε να έχει μια πιο ενδιαφέρουσα ή πιο κινηματογραφική (μια και η ταινία βγαίνει στα σινεμά) δομή, όμως η ύπαρξη και μόνο αυτών των γυναικών, ο δυναμισμός, το χιούμορ, η συγκίνηση και το καθαρό τους βλέμμα σε πείθει πως δεν έχει/έχουν ανάγκη από τίποτα.

Morbius (ΗΠΑ, 2022, 104’)

​​​​​​​★★☆☆☆

● σκηνοθεσία: Ντάνιελ Εσπινόζα

● ηθοποιοί: Τζάρεντ Λέτο, Μάικλ Κίτον, Ματ Σμιθ, Αντρια Αρζόνα, Τζάρεντ Χάρις

Με τον Μόρμπιους, τον «κακό» της Marvel που κομιξικά τα έβαλε κατά καιρούς και με τον Σπάιντερ Μαν, καταπιάνεται η νέα υπερ(αντι)ηρωική ταινία, σκηνοθετημένη από τον δημιουργό του θρίλερ φαντασίας «Life».

Ο Μόρμπιους είναι ένας ευφυής επιστήμονας με καταδίκη από τη μοίρα. Πάσχει από κάποια σπάνια αιματολογική ασθένεια και καταφεύγει σε όλο και πιο σκοτεινούς τρόπους για να παραμείνει στη ζωή, αλλά και να προφυλάξει τους άλλους από το να πάθουν το ίδιο. Η διττή διάσταση του δόκτορα Μάικλ Μόρμπιους μοιάζει να επιβάλλει μια αβεβαιότητα σ’ ολόκληρη την ταινία: καλός ή κακός; Ανθρωπος ή τέρας; Βαμπίρ ή όχι; Θέλουμε σίκουελ ή μπα; Μ’ έναν Τζάρεντ Λέτο που για άλλη μια φορά παίζει πιο δραματικά απ’ όσο αρμόζει στον ήρωά του και μ’ ένα ισχνό σενάριο, μένουμε μόνο στο φωτογενές σκοτάδι της ταινίας και στο ενδιαφέρον σάουντρακ του Σουηδού Γιον Εκστραντ.

Sonic: Η Ταινία 2 (Sonic the Hedgehog 2, Ιαπωνία, ΗΠΑ, 2022, 122')

● σκηνοθεσία: Τζεφ Φάουλερ

● ηθοποιοί: Μπεν Σουαρτς (φωνή), Τζιμ Κάρεϊ, Τζέιμς Μάρσντεν

Ο σκαντζόχοιρος της Sega επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη, μετά το «Sonic» του 2020, πιο μπλε παρά ποτέ. Τώρα ο Sonic θέλει ν’ αποδείξει ότι στ’ αλήθεια είναι ήρωας κι η ιδανική ευκαιρία παρουσιάζεται με τη μορφή του δόκτορα Ρομπότνικ, που αναζητά το μαγικό σμαράγδι το οποίο μπορεί ν’ αφανίζει ολόκληρους κόσμους. Σχηματικό σενάριο, απλώς για να επαναληφθεί η επιτυχία της πρώτης ταινίας στα ταμεία, ανεξήγητα μεγάλη διάρκεια κι ένας ήρωας που, παρά την υπερηχητική του ταχύτητα, θα φτάσει μόνο στα μάτια πολύ νεαρών θεατών, αποκλειστικά μεταγλωττισμένος στα ελληνικά.