Το ιλιγγιώδες Λονδίνο του ’60 και το ιλιγγιώδες μυαλό του Γκοντάρ

Συνέβη στο Σόχο (Last Night in Soho, Ην. Βασίλειο, 2021, 116')

★★★½☆

● σκηνοθεσία: Eντγκαρ Ράιτ

● ηθοποιοί: Τομασίν ΜακΚένζι, Aνια Τέιλορ-Τζόι, Ματ Σμιθ

Ως απενοχοποιημένος εικονολάτρης, ο Εντγκαρ Ράιτ του «Shaun of the Dead» και του «Baby Driver» βρίσκει την ιδανική του… παιδική χαρά: το ιλιγγιώδες Λονδίνο του ’60 μαζί με μια εκκεντρική εκδοχή της ιδέας της χρονομηχανής.

Η κεντρική ηρωίδα είναι η Ελοΐζ, μια φοιτήτρια μόδας με μεταφυσικό χάρισμα (ή κατάρα) στο σήμερα, η οποία μυστηριωδώς μεταφέρεται μέσα στη ζωή της Σάντι, μιας τραγουδίστριας σε νάιτ κλαμπ, έξι δεκαετίες νωρίτερα. Αυτό που ακολουθεί είναι μια αληθινή απόλαυση για τα μάτια, ένας θρασύς συνδυασμός βρετανικού new wave και… αιματοβαμμένου τζιάλο θρίλερ μαζί με χαριτωμένα ίχνη κωμωδίας. Ο Ράιτ στέλνει μια ερωτική επιστολή στη σκοτεινή πλευρά του Λονδίνου του ’60, από τις απευθείας αναφορές στο «Peeping Tom» του Μάικλ Πάουελ ώς τη συμμετοχή,στο καστ του Τέρενς Σταμπ, αλλά και της αξέχαστης Νταϊάνα Ριγκ στον τελευταίο ρόλο της. Κι αν η ταινία αδιαφορεί για την όποια ουσία και παραμένει ένα παιχνίδι διαπλεκόμενων αινιγμάτων, αισθήσεων και memorabilia, είναι τόσο συναρπαστικοί οι τρεις πρωταγωνιστές της (η αφρόκρεμα της νέας γενιάς του βρετανικού σινεμά), η εικαστικότητά της και η ξεκάθαρη αγάπη για την πόλη και τον χαρακτήρα της, παλλόμενο δυναμικά χωρίς ίχνη νοσταλγίας, που την αγαπάς αντανακλαστικά, προτού καν σκεφτείς ότι δεν πρόκειται παρά για μια πανέμορφη φούσκα.

▶ CINERAMA, ODEON ESCAPE, TOWN CINEMAS, VILLAGE MALL, VILLAGE PARK ΡΕΝΤΗ, WEST CITY, ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ, ΓΑΛΑΞΙΑΣ, ΙΝΤΕΑΛ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ, ΝΑΝΑ CINEMAX

Eternals (Ην. Βασίλειο, ΗΠΑ, 2021, 157')

★★½☆☆

● σκηνοθεσία: Κλόι Ζάο

● ηθοποιοί: Σάλμα Χάγεκ, Αντζελίνα Τζολί, Κιτ Χάρινγκτον, Μπάρι Κίγκαν, Ρίτσαρντ Μάντεν, Τζέμα Τσαν, Κουμάιλ Ναντζιάνι, Λόρεν Ρίντλοφ

Αν κάθε νέα ταινία της Marvel ξυπνά το υπερηρωικό ενδιαφέρον (ή τη βαρεμάρα ή το μπέρδεμα για όσους δεν είναι fans κι ελαφρώς μπούχτισαν με τον πληθωρισμό του φαντασιακού σύμπαντος), το «Eternals» ξεχωρίζει ακόμα περισσότερο λόγω της σκηνοθετικής υπογραφής της Κλόι Ζάο: η οσκαρική δημιουργός των χαμηλότονων, ανθρωποκεντρικών «The Rider» και «Nomadland» κάνει το μεγάλο βήμα στο απολύτως mainstream σινεμά (η ταινία κόστισε 200 εκατ. δολάρια). Και τώρα την παρακαλούμε να κάνει ένα βήμα πίσω.

Βασισμένη στα κόμικς του Τζακ Κέρμπι, η ταινία συστήνει μια νέα (κινηματογραφικά) ομάδα υπερηρώων, τους παντοδύναμους Eternals, και παρακολουθεί τη διαχρονική σύγκρουσή τους με τους τερατώδεις Deviants. Οι οποίοι είναι πάρα πολλοί -και οι μεν και οι δε- και λίγο καταλαβαίνεις ή ενδιαφέρεσαι για τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καθενός. Το φιλμ είναι εικαστικά εντυπωσιακότατο, διατηρώντας μάλιστα το διακριτό ύφος τη Ζάο, τα απέραντα τοπία, τη θαμπή μελαγχολία, την τραυματισμένη «americana» που χαρακτηρίζει τις ώς τώρα ταινίες της. Η υπεράσπιση της πολυσυλλεκτικότητας είναι ξεκάθαρη, όχι μόνο στην επιλογή της Ζάο (μετά και την επιτυχία της Πάτι Τζένκινς στη «Wonder Woman» ως σκηνοθέτριες ενός είδους που αυθαίρετα ώς τώρα θεωρούνταν «αντρικό»), αλλά και στους ίδιους τους ήρωες που συγκεντρώνουν κάθε είδους φυλή, φύλο, ιδιότητες αλλά και αναπηρίες. Ωστόσο στον καθένα αντιστοιχεί μόνο μια σχηματική προσωπικότητα και μια κλεφτή ματιά, με αποτέλεσμα για δυόμισι ώρες να παρακολουθείς έναν αγώνα που δεν ξέρεις για ποιον λόγο γίνεται ή ποιοι μάχονται ποιους ή τι προκάλεσε αυτόν τον ντόρο, σ’ ένα υπερηρωικό φιλμ που ξετυλίγεται με φωτογένεια, αλλά προβλέψιμα, άνοστα και χωρίς… eternal αξιώσεις.

Το βιβλίο της εικόνας (Le livre d’ image, Ελβετία, Γαλλία, 2018, 88')

★★★½☆

● σκηνοθεσία: Ζαν-Λικ Γκοντάρ

Θα μπορούσε να λέγεται και «Η Βίβλος του σινεμά» αυτή, η τελευταία ώς τώρα (και για πάντα;) ταινία του Ζαν-Λικ Γκοντάρ, που κατηγοριοποιείται ως «ντοκιμαντέρ», αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα εγκεφαλικό δοκίμιο του ιερού αυτού τέρατος. Κολάζ εικόνων και λέξεων, αποσπάσματα από ταινίες, πισωγυρίσματα στη μονταζιέρα, αποφθέγματα κι αφορισμοί, εξυπνακίστικα τσιτάτα ή οι απολύτως ουσιώδεις αλήθειες, όλα αυτά κι άλλα τόσα συνθέτουν το φιλμ που από μόνο του αποτελεί μια κινηματογραφική παρακαταθήκη πιο προσιτή μάλιστα στο κοινό από τις προηγούμενες πρόσφατες ταινίες του Γκοντάρ.

«Πες μου κάτι όμορφο» λέει ο Τζόνι Γκιτάρ στο απόσπασμά του μέσα στην ταινία. Η απάντηση έρχεται όχι με λόγια, αλλά με εικόνες, στο μεταίχμιο της μυθοπλασίας και της πραγματικότητας, της ανθρώπινης ιστορίας κι αυτής του σινεμά, στις αραβικές χώρες και στη Δύση. Σε μια σύμβαση που διατηρεί ο Γκοντάρ μαζί μας, ότι εκείνος θα κάνει ό,τι θέλει κι εμείς θα προσπαθούμε να το αποκωδικοποιούμε και να μαθαίνουμε. Επιπλέον στοιχείο συγκίνησης ότι η ταινία έκανε πρεμιέρα (και βραβεύτηκε με το πρώτο και μοναδικό Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής) στο Φεστιβάλ Κανών του 2018, μισόν αιώνα από εκείνον τον Μάη του ’68.

200 μέτρα (200 Meters, Παλαιστίνη, Ιορδανία, Κατάρ, Ιταλία, Σουηδία, 2020, 96')

★★★☆☆

● σκηνοθεσία: Αμίν Ναϊφέ

● ηθοποιοί: Αλί Σουλιμάν, Μοτάζ Μαλχέεζ, Ανα Ούντερμπεργκερ

Ο Παλαιστίνιος Μουσταφά έχει εγκαταστήσει τη γυναίκα και τα τρία παιδιά του στο Ισραήλ κοντά στο τείχος, ενώ ο ίδιος συνεχίζει να κάνει δουλειές του ποδαριού από την «άλλη πλευρά» για να τους συντηρήσει. Οταν χάσει την άδεια μετακίνησής του, τη στιγμή που ο γιος του παθαίνει ένα δυστύχημα και μπαίνει στο νοσοκομείο, ο Μουσταφά, με την πιο απρόσμενη παράνομη παρέα, θα ξεκινήσει το ταξίδι εισόδου στο Ισραήλ με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα. Με βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Βενετίας και Χρυσό Αλέξανδρο στη Θεσσαλονίκη, η ταινία του Ναϊφέ αποτελεί έναν συγκινητικό συνδυασμό ρεαλιστικού δράματος και ανθρώπινης κωμωδίας, μακριά από στερεότυπα και κοντά -μόλις διακόσια μέτρα απόσταση- στην αληθινή αγάπη και στον παραλογισμό που την απαγορεύει.

Ερμιτάζ: Η δύναμη της τέχνης (Ermitage. Il potere dell'arte, Ιταλία, 2019, 90')

★★★☆☆

● σκηνοθεσία: Μικέλε Μάλι

Τρία εκατομμύρια έργα τέχνης, σε 66 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα, σε μια συλλογή που ξεκίνησε από την Αικατερίνη τη Μεγάλη και παραμένει ζωντανή μέσα από επαναστάσεις και πολέμους στην Αγία Πετρούπολη, που υπήρξε και Λένινγκραντ. Με αφηγητή τον Τόνι Σερβίλο ο Μάλι ανοίγει τις πόρτες των κτιρίων του Ερμιτάζ, αφηγείται την ιστορία των κτισμάτων και των συγκλονιστικών έργων που φιλοξενούν (αποκτημένα, όπως τονίζει συχνά το ντοκιμαντέρ, πάντα με αντίτιμο) και μαζί καταγράφει την περιπέτεια αλλά και την ιδιοσυγκρασία της τσαρικής Ρωσίας, της Επανάστασης των Μπολσεβίκων, ενός τόπου κι ενός χρόνου που διαμόρφωσε τη σύγχρονη Ιστορία και διατήρησε την καρδιά της ταυτότητάς του. Ενα ντοκιμαντέρ απολύτως συμβατικό, αυτό που θα λέγαμε «τηλεοπτικό περιωπής», που ωστόσο μαγεύει μόνο και μόνο λόγω του περιεχομένου του.

Το ταξίδι (Charter, Σουηδία, Νορβηγία, Δανία, 2020, 94')

★★½☆☆

● σκηνοθεσία: Αμάντα Κερνέλ

● ηθοποιοί: Ανε Νταλ Τορπ, Τρόι Λούντκβιστ, Τίντιν Πόγκατς Σάρι

Η Αλις έχει πάρει διαζύγιο από τον Ματίας – εκείνος όμως κρατά τα δύο παιδιά τους μακριά της εδώ και μήνες, ώσπου το δικαστήριο ν’ αποφασίσει για την κηδεμονία τους. Νιώθοντας ότι κάτι δεν πάει καλά, η Αλις απαγάγει τα παιδιά και με την αστυνομία στο κατόπι ταξιδεύει μαζί τους στην Τενερίφη για λίγες μέρες ξεγνοιασιάς κι επανασύνδεσης με δεδομένο το μοιραίο deadline. Η δημιουργός, που πριν από λίγα χρόνια μάς χάρισε την «Καταγωγή των Σάμι», χτίζει το πορτρέτο μιας εσωτερικά συγκρουόμενης μάνας, μιας γυναίκας με αμφιλεγόμενες επιλογές, που ωστόσο, παρά την εξαιρετικά δυνατή ερμηνεία της Ανε Νταλ Τορπ, δεν έχει το σεναριακό βάρος να την υποστηρίξει και καταλήγει έρμαιο συναισθηματικών αυθαιρεσιών.

Ο τσαρλατάνος (Charlatan, Τσεχία, Πολωνία, Ιρλανδία, Σλοβακία, 2020, 118')

★★½☆☆

● σκηνοθεσία: Ανιέσκα Χόλαντ

● ηθοποιοί: Ιβάν Τρόγιαν, Γιόζεφ Τρόγιαν, Γιουράτζ Λοτζ

Ο Γιαν Μικόλασεκ, ένας νεαρός κηπουρός με πλήθος εσωτερικών δαιμόνων, γίνεται θεραπευτής βοτανολόγος, αποκτά τεράστια φήμη και πλούτη (που δίνει σε φιλανθρωπίες) και βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δυσπιστία του κομμουνιστικού καθεστώτος της μεταπολεμικής Τσεχοσλοβακίας. Η Ανιέσκα Χόλαντ επιλέγει την ιστορία ενός υπαρκτού προσώπου που συγκεντρώνει συγκλονιστικές παραμέτρους: άνθρωπος της πίστης και της φύσης εναντίον της επιστήμης, ενοχικός καθολικός ομοφυλόφιλος, συνεργαζόμενος με τους ναζί με ηθικό άλλοθι, σκληρός και βίαιος και ταυτόχρονα ευεργέτης. Αν εξαιρέσει όμως κανείς ότι αυτή την ιστορία τη φέρνει στην επικαιρότητα -σε μια επικαιρότητα που δεινοπαθεί από τη σύγκρουση της επιστήμης με την πίστη-, την αντιμετωπίζει επίπεδα και διδακτικά, με την αδικαιολόγητη σιγουριά και πνευματική υπεροψία που χαρακτηρίζει όλη τη φιλμογραφία της.

Πίτερ Ράμπιτ: Ο λαγός το ’σκασε (Peter Rabbit 2: The Runaway, ΗΠΑ, Αυστραλία, Ινδία, 2021, 93')

★★☆☆☆

● σκηνοθεσία: Γουιλ Γκλακ

● ηθοποιοί: Ρόουζ Μπερν, Ντόμναλ Γκλίσον

Η Μπι, ο Τόμας και τα κουνέλια τους έχουν φτιάξει τη δική τους αγαπημένη οικογένεια. Οσο όμως η Μπι δελεάζεται από μια μεγάλη εμπορική πρόταση για τα βιβλία της, ο σκανταλιάρης Πίτερ αποφασίζει να δοκιμάσει μια νέα ταυτότητα και… μπλέκει σε κακές παρέες. Δεύτερη κινηματογραφική περιπέτεια εμπνευσμένη από τα βιβλία, τα σχέδια και τους ήρωες της Μπίατριξ Πότερ, περνά το τρυφερό μήνυμα της διαφορετικότητας, του να μη σε νοιάζει τι πιστεύουν οι άλλοι για σένα, αλλά το ποιος στ’ αλήθεια είσαι. Ομως η «ανθρώπινη» ιστορία είναι αδιάφορη, η… λαγουδίσια προβλέψιμη και τίποτα στα συμπαθή ζωάκια, animated ώστε να μιλούν ανθρώπινα, δεν θυμίζει την τρυφερότητα και τη γοητεία του πρωτότυπου.

Red Notice (ΗΠΑ, 2021, 115')

● σκηνοθεσία: Ρόσον Μάρσαλ Θέρμπερ

● ηθοποιοί: Ντουέιν Τζόνσον, Ράιαν Ρέινολντς, Γκαλ Γκαντότ

Ενας πράκτορας της Ιντερπολ αναλαμβάνει να εντοπίσει την πιο περιζήτητη ληστή έργων τέχνης. Για να τα καταφέρει αναγκάζεται όχι μόνο να συνεργαστεί μ’ έναν επίδοξο απατεώνα, αλλά και να ταξιδέψει μαζί με τους δύο ληστές… σε όλο τον κόσμο. Λίγη σημασία έχει η πλοκή σε μια ταινία που συνδυάζει το τριπλό σεξ απίλ των πρωταγωνιστών της!