Στο σύμπαν του Αλμοδόβαρ την Ιστορία τη γράφουν οι μαμάδες

Παράλληλες μητέρες (Madres Paralelas, Ισπανία, Γαλλία, 2021, 120’)

★★★★☆

● Σκηνοθεσία: Πέδρο Αλμοδόβαρ

● Ηθοποιοί: Πενέλοπε Κρουζ, Μιλένα Σμιτ, Ρόσι ντε Πάλμα, Αϊτάνα Σάντσες-Γκιχόν

Μια ταινία κατακόκκινη, σαν την τομάτα που βγαίνει από τη γη κι αδιάκοπα μαγειρεύει η Τζάνις, σαν την αγάπη, σαν το αίμα κάνει ο Πέδρο Αλμοδόβαρ, μια ταινία, φυσικά, για τη μητέρα αλλά και, κυρίως, επιτέλους, για τον ισπανικό εμφύλιο, με τον πιο καθολικό (αλλά όχι Καθολικό) τρόπο.

Δυο γυναίκες γεννούν στο ίδιο μαιευτήριο, την ίδια ώρα – η αναμονή τους στο ίδιο δωμάτιο τις συνδέει για μια ζωή. Μόνες μητέρες κι οι δυο, η Τζάνις, η μεγαλύτερη, θέλει πολύ το παιδί της, η Ανα, η νεότερη, οριακά έφηβη, δεν το θέλει καθόλου, ώσπου να το κρατήσει πάνω της. Παράλληλα μητέρες, οι δυο τους, παράλληλα αναζητούν και τη θέση τους στον κόσμο, αλλά και μια επούλωση των τραυμάτων του παρελθόντος. Των δικών τους, αλλά κι όλων όσων γεννήθηκαν κάποτε από μητέρες.

Με τα σκηνικά και τα ρούχα της ταινίας να κατακτούν την απόλυτη κομψότητα, με το σύμπαν της βαθιά μαδριλένικο, καλλιτεχνικό, παθιασμένο, ζηλευτό, γενναιόδωρα φεμινιστικό, ο Αλμοδόβαρ κάνει, παρ' όλα αυτά, μια από τις ταινίες του τις πιο εγκεφαλικές, τις λιγότερο συγκινησιακές (παρότι η συγκίνηση έρχεται κι αυτή, με ζεστά δάκρυα), τις πιο ώριμες σεναριακά και νοηματικά.

Το χιούμορ υπάρχει στα σημεία (εδώ βγάζει ο Αλμοδόβαρ και τα απωθημένα του για τους «απολιτίκ ηθοποιούς» με ξεκαρδιστικό τρόπο), αλλά ηχηρότερες υπάρχουν η σιωπή και η εικόνα: με επιμονή στην τέχνη της φωτογραφίας που καταγράφει αμείλικτα την πραγματικότητα, υμνεί το χώμα, εκείνο που κρύβει μυστικά και πτώματα, κι αποτυπώματα που ζουν δεκαετίες και αιώνες. Κι αν την Ιστορία μοιάζει να έγραψαν οι άντρες, για τον Αλμοδόβαρ (για όλους, στην πραγματικότητα) την έγραψαν οι μαμάδες που τους έφεραν στον κόσμο και που τους αγάπησαν αδιακρίτως.

Στα 70+, πλέον, χρόνια του, ο Αλμοδόβαρ μοιάζει να μη νοιάζεται να είναι ούτε μοδάτος, ούτε επίκαιρος – κι είναι πιο διαχρονικός παρά ποτέ. Φτιάχνοντας μια ταινία για τη (φωτογραφική) αλήθεια, για το μέλλον (που γεννάται), που δεν μπορεί να σταθεί παρά πάνω στο παρελθόν, όταν αυτό λυτρωθεί κι απελευθερωθεί. Και για τη μητρότητα που δεν αναγνωρίζει κανένα τεστ DNA, αλλά μόνο μια σφιχτή, δυνατή αγκαλιά.

▶ ODEON ESCAPE, TOWN CINEMAS, VILLAGE MALL, WEST CITY, ΑΒΑΝΑ, ΑΕΛΛΩ CINEMAX, ΑΡΤΕΜΙΣ, ΑΣΤΟΡ, ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX, ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ ΑΙΓΑΛΕΩ, ΝΑΝΑ CINEMAX, ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX, ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ, ΣΙΝΕΑΚ, ΣΠΟΡΤΙΓΚ, ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ, ΦΛΟΙΣΒΟΣ, ΦΟΙΒΟΣ

Titane (Γαλλία, Βέλγιο, 2021, 108’)

★★½☆☆

● Σκηνοθεσία: Ζουλιά Ντικουρνό

● Ηθοποιοί: Αγκάτ Ρουσέλ, Βενσάν Λεντόν

Μια πενταετία μετά την εξαιρετική της σύσταση με το «Raw», η Ντικουρνό παρουσιάζει μια ταινία που θα μείνει στην Ιστορία – επειδή κατάφερε αυτό το εξαιρετικά σπάνιο, να τιμηθεί με τον Χρυσό Φοίνικα των Κανών μια γυναίκα σκηνοθέτις. Κι όχι για πολλά πράγματα ακόμα.

Συνεχίζοντας την εξερεύνηση της σωματικοποίησης των συναισθημάτων (περιγραφή μάλλον κομψή για την εξτραβαγκάντσα του body horror της ταινίας), η Ντικουρνό φέρνει στο προσκήνιο την ηρωίδα της, την Αλεξιά. Η οποία, όταν ήταν μικρούλα, τραυματίστηκε στο κεφάλι σ’ ένα αυτοκινητικό με τον μπαμπά της (κυρίως επειδή, εκνευριστικό παιδάκι, τον ενοχλούσε συστηματικά), με αποτέλεσμα να φέρει μια πλάκα τιτανίου μέσα στο κεφάλι της. Κι αυτό δεν ήταν η μόνη συνέπεια. Η Αλεξιά δουλεύει ως εξειδικευμένη στρίπερ σε κλαμπ όπου τα poles αντικαθιστούν αυτοκίνητα και δη muscle cars.

Αμύνεται στις σεξουαλικές επιθέσεις των αντρών με μια ασταμάτητη σειρά δολοφονιών τους (όπου, γιατί όχι, τα θύματα από το στόμα αντί για αίμα βγάζουν σπέρμα). Εκτονώνει τις επιθυμίες της κάνοντας σεξ με το αυτοκίνητό της, χωρίς προστασία, μένοντας έγκυος μ’ ένα λαμαρίνα-baby. Καταζητούμενη από την αστυνομία μετά το λουτρό αίματος (και σπέρματος) που προκάλεσε, αποφασίζει να αλλάξει ταυτότητα και, συγκεκριμένα, να «μεταμφιεστεί» (κόβοντας τα μαλλιά της και σπάζοντας τη μύτη της σ’ έναν νιπτήρα, σκηνή που παρακολουθούμε επώδυνα αναλυτικά) σ’ ένα επί μια δεκαετία αγνοούμενο αγόρι. Ο μπαμπάς του αγοριού, ένας πυροσβέστης που φουλάρει το κορμί του με αναβολικά για να μη γεράσει, τ@ν αποδέχεται ως παιδί του, πεισματικά, ενώ όλα τα στοιχεία συνηγορούν στην αποκάλυψη του ψέματος. Κι αυτό είναι μόνο η αρχή της ταινίας.

Οτι η Ντικουρνό τιμά κινηματογραφικές κι αισθητικές αναφορές, από τον Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ ώς την τυπολογία της μέταλ μουσικής, είναι προφανές. Εξίσου προφανές γίνεται κι ότι ξεδιπλώνει το δικό της ύφος που, ωστόσο, εξελίσσεται να είναι ένα πανηγύρι εύκολου εντυπωσιασμού με κεντρικό άξονα την αηδία: ως σοφιστικέ Γαλλίδα δημιουργός, με τις εικόνες της ντύνει όχι καμιά σάχλα, αλλά ζητήματα καίριου πνευματικού στοχασμού, όπως είναι το gender-bending, η σεξουαλική ελευθερία, ο ορισμός της οικογένειας, η ιδιαιτερότητα της οικειότητας, η χρήση του γυναικείου κορμιού ως μηχανής (ικανοποίησης, αναπαραγωγής). Τα σχόλιά της, όμως, είναι μάλλον τζούφια άλλοθι – εκείνο που κυριαρχεί είναι μια αδικαιολόγητη κι ασχολίαστη στην ταινία εξιδανίκευση της ψυχοπάθειας.

Εάν με το «Raw» η Ντικουρνό λάνσαρε μια δυναμική πρωτοτυπία, μια κινηματογραφική τόλμη, στο «Titane», παρά μια κάποια ευαισθησία στο δεύτερο μέρος του φιλμ, μοιάζει να κάνει μια επιτηδευμένη υπερπροσπάθεια, σεναριακά και σκηνοθετικά. Κι αν το «Titane» ήταν μόλις ο δεύτερος Χρυσός Φοίνικας που απονεμήθηκε σε γυναίκα στην 74χρονη ιστορία του Φεστιβάλ Κανών (μετά το 1993 και τα «Μαθήματα πιάνου» της Τζέιν Κάμπιον), αυτό λέει περισσότερα για την αποτυχία του θεσμού, παρά για την επιτυχία της ταινίας.

▶ CINERAMA, WEST CITY, ΑΤΛΑΝΤΙΣ, ΔΑΝΑΟΣ, ΔΙΑΝΑ, ΙΝΤΕΑΛ, ΟΝΕΙΡΟ, ΟΣΚΑΡ, ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ, ΣΙΝΕΑΚ, ΣΠΟΡΤΙΓΚ, ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΤΡΙΑΝΟΝ

Respect (Καναδάς, ΗΠΑ, 2021, 145’)

★★½☆☆

● Σκηνοθεσία: Λιζλ Τόμι

● Ηθοποιοί: Τζένιφερ Χάντσον, Φόρεστ Γουίτακερ, Μάρλον Γουέιανς

Από τα παιδικά της χρόνια όταν, με την πίεση του πάστορα πατέρα της, έμαθε να τραγουδά γκόσπελ μπροστά σε κόσμο, ώς το απόγειο της φήμης της, αυτή είναι η κινηματογραφική βιογραφία της σπουδαίας κυρίας της R&B Αρίθα Φράνκλιν.

Μια ιστορία δημόσιας λάμψης κι ιδιωτικών αγώνων συμπυκνώνεται σ’ ένα φιλμ περασμένο καλά με αντισηπτικό και γεμισμένο με διδακτικά συμπεράσματα. Ωστόσο, η Τζένιφερ Χάντσον, επιλογή, άλλωστε, της ίδιας της Αρίθα ήδη από το 2016, όταν το φιλμ βρισκόταν στα σκαριά, μοιάζει όχι απλώς φτιαγμένη γι’ αυτόν τον ρόλο, μουσικά κι ερμηνευτικά, αλλά και να έχει βρει τη δύναμη να υπερβεί και τον εαυτό της, ακριβώς όπως κι η αξέχαστη ντίβα.

Οικογένεια Ανταμς 2 (The Addams Family 2, ΗΠΑ, Καναδάς, 2021, 93’)

★★½☆☆

● Σκηνοθεσία: Γκρεγκ Τίρναν, Κόνραντ Βέρνον, Λόρα Μπρουσό

● Με τις φωνές των: Οσκαρ Αϊζακ, Σαρλίζ Θερόν, Κλόι Γκρέις Μόρετς

Προκειμένου να δημιουργήσει νέες αναμνήσεις, η οικογένεια Ανταμς θα ξεκινήσει ένα road trip κατά πλάτος της Αμερικής. Ο Γκόμεζ κι η Μορτίσια, η Γουένσντεϊ κι ο Πάγκσλεϊ, ο Μπάτλερ, ο θείος Φέστερ, ακόμα κι ο groovy ξάδελφος Ιτ θα πάρουν μέρος στην εκδρομή, που θα οδηγήσει τους Ανταμς από την έρημο του Τέξας ώς τα… παιδικά καλλιστεία. Ωστόσο, ένας δαιμόνιος επιστήμονας έχει βαλθεί να πείσει τη Γουένσντεϊ ότι, από λάθος στο μαιευτήριο, είναι στην πραγματικότητα δική του κόρη.

Η νέα κινηματογραφική περιπέτεια της οικογένειας Ανταμς μπορεί να μοιάζει, σεναριακά, καταχρηστική, με μικρές κι ασύνδετες «ρουμπρίκες» να παραγεμίζουν την υπόθεση και με το παραδοσιακά σκοτεινό χιούμορ της οικογένειας σαφώς πιο άνοστο κι ανέμπνευστο, όμως ο ύμνος στη διαφορετικότητα και στο σύμπαν των Ανταμς, έστω κι έτσι, παραμένει τόσο κουλ όσο ο ξάδελφος Ιτ και ο Snoop Dog που αναλαμβάνει να του δανείσει τη φωνή του στην ορίτζιναλ εκδοχή! (Η ταινία προβάλλεται και με υπότιτλους, αλλά και μεταγλωττισμένη στα ελληνικά).

Η νύχτα με τις μάσκες (Halloween Kills, ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο, 2021, 105’)

★★½☆☆

● Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν

● Ηθοποιοί: Τζέιμι Λι Κέρτις, Τζούντι Γκριρ, Αντι Μάτιτσακ

Ηταν στο φινάλε του εξαιρετικού reboot του «Halloween» του Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν, πριν από τρία χρόνια, όταν η Λόρι Στρόουντ, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια της τη ζωή, έμοιαζε να βάζει ένα τέλος στη φονική απειλή του Μάικλ Μάγιερς. Ομως, όχι: η νέα ταινία, δεύτερη στην τριλογία που έχει σχεδιάσει ο Γκριν, βρίσκει τη Λόρι να νοσηλεύεται και τον Μάικλ έτοιμο για ένα νέο λουτρό αίματος: για να τον αντιμετωπίσουν, η Λόρι κι η κόρη της, Κάρεν, θα ζητήσουν τη βοήθεια άλλων οικογενειών που έχουν πληγεί από τη λαίλαπα του Μάικλ.

Αγωνιώδης και καθηλωτική, η ταινία στρέφεται λιγότερο στην παράδοση και στο χιούμορ του «Halloween» του Τζον Κάρπεντερ και πολύ περισσότερο στο gore, το αίμα, το σασπένς και τη φρίκη. Αρα, πιο κατάλληλη για φίλους του τρόμου, παρά… της γόνιμης νοσταλγίας.