«Δεν δέχομαι τις καλλιτεχνικές ταινίες που απορρίπτουν τη Rihanna»

Η Γαλλίδα Σελίν Σιαμά, στα 35 της χρόνια, μετά τα «Νούφαρα» και το «Αγοροκόριτσο», έχει κερδίσει τη θέση μιας από τις πιο δυνατές ευρωπαϊκές κινηματογραφικές παρουσίες, ιέρεια των ευαίσθητων, δυνατών, ποπ ιστοριών ενηλικίωσης. Η νέα της ταινία «Τα κορίτσια», που άνοιξε το Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών του Φεστιβάλ Κανών, παρακολουθεί την έφηβη Μαριέμ που τεστάρει αν μια συμμορία κοριτσιών στα υποβαθμισμένα προάστια του Παρισιού θα τη βοηθήσει να κερδίσει την ελευθερία και την αυτογνωσία της. Φωτεινή, πανέμορφη, σκληρή κι ευάλωτη σαν τις ηρωίδες της, με το «Diamonds» της Rihanna στο σάουντρακ και μια συναρπαστική street αισθητική, η ταινία είναι ένα μικρό διαμάντι που ταιριάζει σε κάθε χέρι.

• Πώς επιλέξατε τις πρωταγωνίστριές σας και πώς τις προετοιμάσατε για το γύρισμα;

Βλέπαμε κορίτσια επί τέσσερις μήνες, μαζί με την υπεύθυνη κάστινγκ, Κριστέλ Μπαρά, και δύο βοηθούς. Πηγαίναμε σε πρακτορεία, αλλά εκεί ήταν πολύ λίγες οι μαύρες κοπέλες. Σε θεατρικές σχολές, σε λύκεια... αλλά τις περισσότερες τις συναντήσαμε τυχαία στον δρόμο. Γνωρίσαμε τα τρία από τα κορίτσια κι είχαμε ένα διπλό στόχο: έπρεπε να εφεύρουμε μια ομάδα με τη χημεία και την ενέργειά της, αλλά ταυτόχρονα και δυνατές, αυτόνομες προσωπικότητες. Κι επίσης κορίτσια που να μπορούν να αυτοσχεδιάζουν, γιατί υπάρχουν τέσσερις με πέντε μεγάλες κωμικές σκηνές που πραγματικά εξαρτώνται από το δικό τους πνεύμα και ταλέντο στους διαλόγους. Φυσικά, η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να βρούμε την κοπέλα που θα έπαιζε τη Μαριέμ/Βικ, γιατί εμφανίζεται σε κάθε πλάνο και έπρεπε να είναι στιβαρή. Να έχει ένα εντυπωσιακό, ένα αξέχαστο πρόσωπο, αλλά παράλληλα κι άλλα πρόσωπα, γιατί οι ταυτότητές της αλλάζουν. Δουλέψαμε μαζί για 3 εβδομάδες πριν από το γύρισμα. Δεν κάναμε ακριβώς πρόβες, αλλά γνωριστήκαμε καλύτερα, χτίσαμε τη φιλία μεταξύ τους και την εμπιστοσύνη μεταξύ μας. Με την Καρίτζα, που υποδύεται τη Μαριέμ/Βικ, κάναμε περισσότερη έρευνα για να βρούμε μια πόζα, ένα βάδισμα, μια φωνή για το κάθε στάδιο της ηρωίδας της.

• Υπήρχε κάποια στιγμή που νιώσατε ότι κινείστε σε «άγνωστα νερά», καθώς επιλέξατε να κάνετε μια ταινία για μια παρέα μαύρων κοριτσιών στα banlieues του Παρισιού, ενώ εσείς προέρχεστε από ένα αρκετά διαφορετικό περιβάλλον;

Ο στόχος μου ήταν να μην αντιμετωπίζω αυτές τις ηρωίδες κι αυτά τα μέρη σαν έναν άγνωστο, διαφορετικό κόσμο που πρέπει να εξερευνήσω, σαν κάτι εξωτικό. Ηθελα πραγματικά να τις προσεγγίσω ως δυνατή μυθοπλασία, να δημιουργήσω ήρωες και ηρωίδες και να μην ακολουθήσω μια κοινωνιολογική προσέγγιση γεμάτη προκαταλήψεις. Κι εγώ μεγάλωσα στα προάστια του Παρισιού. Το δικό μου δεν ήταν ένα σκληρό προάστιο, ήταν όμως ένα πολυ-πολιτισμικό μέρος. Ολες μου οι ταινίες ώς τώρα τοποθετούνται σε προάστια γιατί είναι κάτι που γνωρίζω καλά και μου προκαλεί τρυφερότητα. Είναι το συναίσθημα ότι βρίσκεσαι τόσο κοντά στο κέντρο και, ταυτόχρονα, τόσο μακριά. Νιώθεις σαν να είσαι στο περιθώριο. Αυτές τις ιδέες προσπάθησα να τις ενσωματώσω στην ιστορία. Κι έπειτα, τα 300 κορίτσια που γνώρισα στο κάστινγκ εμπλούτισαν το σενάριο με όλα όσα μου έλεγαν και τις διαφορετικές προσωπικότητές τους.

• Ως ενδυματολόγος και η ίδια, πώς δουλέψατε για την τόσο ζωντανή, σημερινή εικόνα της ταινίας;

Η ιστορία εξαρτάται πολύ από τα κοστούμια. Η Μαριέμ δοκιμάζει διαφορετικές ταυτότητες σαν ν’ αλλάζει ρούχα. Είναι σαν τη διαδρομή ενός υπερήρωα – μαθαίνει τι δυνάμεις τής δίνει η κάθε στολή. Οσο αναπτύσσαμε τις ηρωίδες κι εγώ έχτιζα τη σχέση μου με τις ηθοποιούς μου, τα ρούχα είχαν μεγάλη σημασία και γι’ αυτό προτιμώ να τα σχεδιάζω μόνη μου. Είναι ένας τρόπος ν’ αρχίσω να κοιτάζω το καστ μου και να δουλεύω τους χαρακτήρες. Είναι ένα από τα βασικά μέσα για να βρουν κι οι ηθοποιοί το ύφος και τις διαστάσεις του ρόλου τους.

• Τα «Κορίτσια» είναι μια έντονα πολιτική ταινία, παρότι η πολιτική, η θρησκεία, η φυλή, η καταγωγή δεν αναφέρονται ποτέ. Ηταν συνειδητή σας απόφαση;

Ναι, ήταν εντελώς συνειδητή. Η πολιτική δεν είναι απαραίτητο να στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα. Μπορεί να δηλώνεται και μόνο από τις αισθητικές επιλογές. Οπως η ηρωίδα αρνείται την προκαθορισμένη μοίρα της, η ταινία επίσης αρνείται το αισθητικό πεπρωμένο που της έχει ανατεθεί – το οποίο, για μια καλλιτεχνική ταινία μ’ ένα κοινωνικό θέμα θα ήταν, δεν ξέρω, κάμερα στο χέρι με διαρκή κίνηση στους δρόμους, μια ταινία που δεν θα έπρεπε να είναι τόσο πολύχρωμη, τόσο ψυχαγωγική, να μην έχει slow motion, να μην έχει σάουντρακ, να μην έχει Rihanna. Αυτό είναι επίσης πολιτική επιλογή. Το θέμα δεν είναι μόνο τι ιστορία θα πεις. Είναι και πώς την αφηγείσαι και πώς κοιτάζεις. Είναι ταινία κι είναι μυθοπλασία και οι καλλιτεχνικές επιλογές αποτελούν πολιτικές επιλογές.

• Παρ’ ότι η ταινία έχει μια έντονα γαλλική ταυτότητα, βρήκε μεγάλη ανταπόκριση σ’ όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Ποια πιστεύετε ότι είναι τα στοιχεία που την κάνουν προσιτή σε κοινό με διαφορετικές κουλτούρες;

Προσπαθώ να μιλήσω για τον κόσμο των κοριτσιών χωρίς τοπικούς προσδιορισμούς, να κάνω μια ιστορία ενηλικίωσης με μια εντελώς σύγχρονη ηρωίδα. Η ταινία ταξιδεύει πολύ και ο κόσμος συνδέεται μαζί της γιατί μιλά για τους ίδιους, για τη χώρα τους. Νομίζω πως το γεγονός ότι είναι διασκεδαστική, συναισθηματική, επική, ταιριάζει με το σύμπαν ενός κοριτσιού και το αιώνιο συναίσθημα της νιότης. Οι ίδιοι κανόνες καθορίζουν τη ζωή κάθε κοριτσιού, όλοι ζούμε σε πατριαρχικές κοινωνίες κι όλοι τα ίδια πράγματα αντιμετωπίζουμε, περισσότερο ή λιγότερο βαριά. Προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει πια ανισότητα, αλλά υπάρχει πάντα.

INFO:

Η ταινία προβάλλεται στις αίθουσες από τη Weird Wave.